Báo Đà Nẵng là cơ quan báo chí đầu tiên đăng bài viết và sau đó được bạn đọc ủng hộ mạnh mẽ về ý tưởng giữ lại tàu cá ĐNa 90152 của gia đình bà Huỳnh Thị Như Hoa (quận Thanh Khê, Đà Nẵng) bị tàu cá Trung Quốc đâm chìm trên vùng biển chủ quyền của Việt Nam, để trưng bày như một bằng chứng tố cáo tội ác dã man của Trung Quốc.
Lãnh đạo thành phố đã đồng ý về chủ trương này. Lãnh đạo UBND huyện Hoàng Sa cho biết, theo chỉ đạo của thành phố, chính quyền địa phương này đang cùng các cơ quan liên quan tiến hành các bước cần thiết để việc lưu giữ, bảo quản cũng như trưng bày tàu cá này một cách hiệu quả nhất; trong đó có việc thỏa thuận với gia đình để chuyển quyền sử dụng tàu cá cho thành phố, tìm kiếm địa điểm trưng bày và biện pháp bảo quản tốt nhất…
Đặc biệt, là lưu giữ nguyên trạng những vết đâm chí mạng của tàu Trung Quốc đối với tàu cá ĐNa 90152 để làm minh chứng sống động, thuyết phục cho khách tham quan trong và ngoài nước về sự ngang ngược, vô nhân đạo của Trung Quốc đối với ngư dân Việt Nam hoạt động đánh bắt hải sản hợp pháp trên vùng biển chủ quyền truyền thống của mình. Kèm theo đó là những hình ảnh qua băng hình ghi lại được tại hiện trường cùng các bài báo có liên quan được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng trong và ngoài nước, nhằm đấu tranh chống lại luận điệu xuyên tạc, dối trá của nhà cầm quyền Trung Quốc về những gì diễn ra trên Biển Đông từ ngày Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương - 981 và đưa các tàu quân sự, tàu chấp pháp và tàu cá hoạt động trái phép trên vùng biển chủ quyền của Việt Nam.
Trước nỗ lực của chính quyền quyết tâm thực hiện ý nguyện của đông đảo người dân như vậy, chủ tàu cá ĐNa 90152 Huỳnh Thị Như Hoa đã có một quyết định đúng đắn là hiến tàu cá này cho Nhà nước để trưng bày như một bằng chứng lịch sử sống động. Đây có thể nói là một sự đồng thuận cao giữa nguyện vọng của nhân dân, của chủ sở hữu tàu cá ĐNa 90152 với chính quyền. Điều đó càng có ý nghĩa hơn trong bối cảnh quốc gia lâm nguy thì lòng dân càng đồng thuận, đoàn kết, gắn bó hơn vì sự nghiệp chung của đất nước. Điều đó càng chứng tỏ truyền thống yêu nước, sẵn sàng hy sinh của cải, vật chất cá nhân vì sự nghiệp độc lập, tự do của đất nước, của dân tộc, được đúc kết qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, thể hiện rõ ràng trong thời đại mới.
Điều quan trọng bây giờ cần làm, chính là tìm kiếm giải pháp hợp lý nhất cho việc bảo quản, gìn giữ nguyên trạng con tàu này. Theo tìm hiểu, thì tàu cá ĐNa 90152 là loại tàu cá đánh bắt xa bờ vỏ gỗ, có công suất 450 CV, dài 19,4m, rộng 5,4m. Chính vì vậy, việc tìm kiếm một địa điểm để lưu giữ, bảo quản và trưng bày không phải là chuyện dễ; làm sao để vừa bảo quản an toàn nhưng cũng có địa điểm thuận lợi để mọi người có thể tham quan, tìm hiểu, nhất là cần kèm theo bộ sưu tập các bằng chứng như băng hình, tác phẩm báo chí trong và ngoài nước về sự kiện này. Theo một số ý kiến, thì việc trưng bày ở Nhà trưng bày Hoàng Sa sắp được khởi công xây dựng là khó khả thi bởi khó khăn trong việc tập kết tàu cá này về địa điểm mới, bên cạnh đó là việc bảo quản - kể cả ngăn chặn hành vi phá hoại - từ nay đến khi Nhà trưng bày Hoàng Sa khánh thành và đưa vào sử dụng. Vì vậy, việc này cần phải có ý kiến đóng góp một cách tâm huyết và có trách nhiệm không chỉ của cơ quan chức năng mà của các chuyên gia, của cộng đồng xã hội.
Cũng xin nói thêm, việc trưng bày tàu cá này ở Nhà trưng bày Hoàng Sa khó khăn cũng do diện tích dành cho công trình này quá nhỏ, chỉ hơn 700m2, trong khi tàu cá ĐNa 90152 có diện tích bề mặt khoảng 100m2. Trong tình hình Biển Đông ngày càng trở nên phức tạp do sự quấy nhiễu của Trung Quốc, trước những bằng chứng về chủ quyền biển đảo nói chung, về Hoàng Sa, Trường Sa nói riêng ngày càng được tập hợp nhiều hơn… thì một diện tích như vậy là chưa đáp ứng được yêu cầu. Vì vậy, trong khả năng có thể, cần tìm kiếm một địa điểm có diện tích rộng hơn cho Nhà trưng bày Hoàng Sa, nếu tốt hơn thì nằm trên đường Hoàng Sa, thay vì trên đường Võ Nguyên Giáp như hiện nay.
Một trong 3 phương châm hành động của Đà Nẵng được đúc kết là “Chính quyền làm - dân ủng hộ” lại được thể hiện một cách mạnh mẽ qua sự việc hiến tàu cá ĐNa 90152 để lưu giữ làm bằng chứng tố cáo Trung Quốc. Vậy thì việc tìm kiếm địa điểm rộng hơn trên đường Hoàng Sa để xây dựng Nhà trưng bày Hoàng Sa tiếp tục cần có ý kiến đồng thuận, ủng hộ của nhân dân, để chính quyền quyết tâm thực hiện một cách khả thi!
ANH QUÂN
