Người dân thành phố đang quan tâm sự chỉ đạo của lãnh đạo thành phố trong nhiệm vụ xử lý nợ đất tái định cư (TĐC) cho hộ giải tỏa. Trong một tuần kiểm tra, rà soát quỹ đất TĐC trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn, đã có ngay 558 lô đất thực tế để bố trí cho hộ giải tỏa. Nguồn quỹ đất TĐC vẫn còn dôi dư và lãnh đạo thành phố chỉ đạo không đầu tư dự án TĐC mới trên địa bàn. Thậm chí, quỹ đất TĐC còn dôi dư và có chủ trương chuyển quyền sử dụng cho các cá nhân, đơn vị có nhu cầu.
Tình trạng đất TĐC “thừa ảo, thiếu ảo” là có thật. Trung tâm Phát triển quỹ đất vừa được UBND thành phố giao nhiệm vụ làm đầu mối quản lý quỹ đất, bố trí tái định cư đã công bố những số liệu “khủng”. Theo đó, Trung tâm Phát triển quỹ đất đã nhận từ các đơn vị thực hiện dự án với số lượng 19.307 lô đất TĐC (bao gồm nguồn đất TĐC chưa hoàn thiện hạ tầng). Nguồn quỹ đất này mới chỉ bố trí cho 1.299 hộ giải tỏa với 1.577 lô đất, trong đó có 707 hộ giải tỏa nhận 820 lô đất TĐC.
Tuy nhiên, việc giao đất TĐC thực hiện theo các phương án TĐC ở từng dự án đền bù giải tỏa nên dẫn đến thừa ảo, thiếu ảo. Dự án TĐC thực hiện quy hoạch quỹ đất mất cân đối cung cầu, thừa quỹ đất các tuyến đường trên 7,5m, thiếu quỹ đất đường 5,5m. Việc bố trí đất TĐC lâu nay xét trên giá trị đền bù nên dự án giải tỏa càng xa các khu vực trung tâm thành phố, giá trị đền bù thấp dẫn đến tình trạng hộ giải tỏa bố trí TĐC theo vị trí tuyến đường 5,5m chiếm số lượng lớn.
Đơn cử, dự án Khu TĐC Đông Hải (quận Ngũ Hành Sơn) nợ 163 lô đất TĐC đường 5,5m suốt 4 năm qua bởi quỹ đất dự án thiếu quy hoạch đường 5,5m. Ngược lại, cách một con đường, dự án Khu TĐC Tân Trà thừa quỹ đất TĐC đường quy hoạch 7,5m. Thế nhưng, các phương án TĐC trước đây không có sự tham mưu, đề xuất với lãnh đạo thành phố để kịp thời điều chỉnh phương án bố trí TĐC cho hộ giải tỏa. Đất TĐC có đủ hạ tầng kỹ thuật để hộ giải tỏa làm nhà thì “treo” lại. Có tình trạng này là do đơn vị dự án lo sợ phá vỡ phương án bố trí TĐC do mình xây dựng.
Một hộ giải tỏa có nguyện vọng nhận đất TĐC và thực hiện chuyển quyền sử dụng từ tuyến đường 5,5m lên tuyến đường 7,5m là cả một quá trình xét duyệt, xin cho. Do đó, chủ trương tạo điều kiện cho hộ giải tỏa được “TĐC nơi ở mới tốt hơn nơi ở cũ” vẫn chỉ là câu nói suông, không đi vào thực tế.
Qua kiểm tra thực tế về quỹ đất TĐC, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Trần Thọ đã quyết định chuyển ngay 139 lô đất TĐC đường 5,5m từ dự án Khu TĐC Đông Trà về tuyến đường 7,5m Khu TĐC Tây Trà. Quyết định này xóa ngay tình trạng nợ đất TĐC dai dẳng ở Ngũ Hành Sơn.
Từ thực tiễn xử lý nợ đất TĐC ở quận Ngũ Hành Sơn, chính quyền thành phố cần có chính sách mở hơn về các quy định trong phương án bố trí TĐC. Mỗi hộ có nhà đất giải tỏa được ưu tiên chọn ít nhất một lô đất TĐC theo nhu cầu sử dụng đất tại các tuyến đường quy hoạch khu TĐC; đi liền với quyền lợi là thực hiện 100% giá trị chuyển quyền sử dụng đất. Mỗi dự án TĐC cần được chủ động về điều chuyển, phân phối quỹ đất TĐC dứt điểm cho từng khu vực giải tỏa được bố trí TĐC đến.
Mất cân đối về quỹ đất và thiếu linh hoạt trong điều chuyển, phân bổ quỹ đất TĐC chính là sự “tự làm khó” để tình trạng nợ đất TĐC cho hộ giải tỏa kéo dài.
TRIỆU TÙNG
