.

Cây xanh đô thị: Nhiều nhưng chưa đẹp

.
Sở Xây dựng vừa công bố kết quả kiểm đếm cây xanh đô thị tính đến đầu năm 2011, Đà Nẵng có 348.317 cây xanh các loại và gần 566.000m2 thảm cỏ, thảm hoa. Như vậy, hiện thành phố có tỷ lệ cây xanh đô thị bình quân đạt 6,02m2/người. Kết quả được tính toán trên cơ sở 2m2/cây trồng mới; 16,5m2 đối với cây xanh loại 1; 26,5m2/cây xanh loại II và 36,5m2/cây xanh loại III. 

Mô tả ảnh.
Cây xanh trồng mới trên đường Nguyễn Văn Linh nối dài.
 
Mỗi người có trên 6m2 cây xanh

Tuy nhiên, trên thực tế, số lượng cây xanh và diện tích phủ xanh chiếm phần lớn là cây xanh trong nhà và vườn của người dân. Trong 348.317 cây xanh đô thị được kiểm đếm có đến 243.549 cây xanh trong nhà và vườn của người dân, chiếm 65,81% cây xanh đô thị. Sở Xây dựng cũng cho biết, diện tích cây xanh đường phố chiếm 19,24% tổng diện tích đô thị và đạt độ che phủ bóng mát 1,16m2/người; tỷ lệ cây xanh và mật độ che phủ bóng mát còn lại là cây xanh công viên, vườn hoa; vườn ươm; cơ quan - trường học... Kết quả trên đạt được một phần nhờ vào việc triển khai thực hiện đề án “Quy hoạch và phát triển cây xanh đường phố”. Theo đó, nhiều đường phố được đầu tư trồng cây xanh, tạo cảnh quan xanh và cây trồng mới sinh trưởng tốt. Tính đến đầu năm 2011, toàn thành phố có 1.002 tuyến đường đã được đặt tên có cơ sở hạ tầng đồng bộ cùng với triển khai trồng mới cây xanh với tổng chiều dài 560km.

Thành phố xác định 10 loại cây bóng mát chủ lực để trồng trên vỉa hè đường phố như sao đen, viết, xà cừ, bằng lăng, lim xẹt, phượng vĩ, sấu, muồng tím, sữa, dừa ăn trái và các loại cây họ dừa. Trong số đó, cây viết dễ bị sâu bệnh, tuổi thọ không cao, còn sấu lại kém thích nghi với thổ nhưỡng. Thời gian qua, trên một số tuyến đường của thành phố nhiều loại cây xanh không thuộc nhóm cây xanh chủ lực nhưng cũng được trồng thử nghiệm và bước đầu cho thấy khả năng thích nghi tốt, cây có dáng đẹp về mỹ quan như lộc vừng, giáng hương, dầu rái, lát hoa, muồng đen, bàng, vông mào gà, muồng hoàng yến, sò đo cam, bàng biển... đã làm đa dạng thêm chủng loại cây xanh trên đường phố.

Hệ thống cây xanh đô thị còn được bổ sung từ việc phát triển cây xanh ở khu vực cơ quan, trường học, nhà ở; cây xanh và thảm cỏ - vườn hoa ở công viên. Tuy nhiên, ngoài diện tích cây xanh đường phố thì diện tích cây xanh còn lại thường được sử dụng hạn chế do phục vụ cho một nhóm đối tượng nhất định và hiện có xu hướng giảm do ảnh hưởng của quá chỉnh chỉnh trang và đầu tư phát triển đô thị.

Thiếu tầm nhìn

Cây loại I là loại cây cao < 6 mét, đường kính gốc từ 10cm -20cm. Cây loại II cao từ 6m -12m, đường kính gốc từ 20cm - 50cm. Cây loại III cao trên 12 mét, đường kính gốc trên 50cm. Nhóm cây loại III hiện có 762 cây và là đại thụ nhưng hiện đang suy kiệt khi bão năm 2009 quật ngã 159 cây. Số cây quý càng ít khi đại thụ chỉ là những loại cây như đa, đề, sộp, muồng tím, phượng vỹ, vông đồng...
(Nguồn: Sở Xây dựng)
Cây xanh phát triển luôn gắn với đất đai, khí hậu, không gian sống, song hiện cây xanh đường phố được trồng chưa được quan tâm đúng mức, làm xung đột môi trường sống với hạ tầng kỹ thuật đô thị. Câu chuyện cây xanh được trồng xuống rồi đào bới đem đi diễn ra thường xuyên. Tại tuyến đường Nguyễn Hữu Thọ, cây xanh lại trồng dưới đường dây diện, gần hệ thống cấp nước, thoát nước, cáp thông tin nên làm cho cây nghiêng ngã. Nhiều nghịch lý khác cũng diễn ra khi những tuyến đường Nguyễn Hữu Thọ, Phạm Văn Đồng, 30 tháng 4... có vỉa hè rộng, không vướng dây điện lại... quy hoạch trồng cây sao đen, chẹo, viết.
 
Đây lại là những loại cây có tán hẹp, sinh trưởng chậm nên nhìn hoài thấy đôi hàng cây… dong dỏng. Ngược lại, đường Tôn Đức Thắng, Nguyễn Lương Bằng, Nguyễn Văn Cừ lại trồng cây đại mộc như xà cừ, muồng tím có khả năng sinh trưởng nhanh bỗng chốc chọc thẳng vào đường dây trung và hạ thế. Mặt khác, một số loại cây chọn trồng trên đường phố như viết, chẹo, hoa sữa... chưa phù hợp với khả năng sinh trưởng, điều kiện tự nhiên, không gian đô thị. Thiết kế quy hoạch trồng cây xanh quá đơn điệu, cứng nhắc, rập khuôn với việc trồng cây xanh chỉ 1 hàng, khoảng cách 6 - 10 mét/cây.

Việc trồng và chăm sóc cây xanh tạo cảnh quan đường phố vừa khoa học, vừa nghệ thuật. Bao giờ đô thị Đà Nẵng có được hệ thống cây xanh phù hợp với mục tiêu vươn tới “Thành phố môi trường”?

Bài và ảnh: TRIỆU TÙNG
;
.
.
.
.
.