“Không kiểm tra thì thôi, chứ “đụng” đến các mỏ khai thác khoáng sản trên địa bàn thành phố thì hầu hết đều có sai phạm về bảo vệ môi trường”, đó là khẳng định của ông Nguyễn Đăng Dự, Chủ tịch UBND xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang.
 |
| Hầu hết các mỏ đá không sử dụng hệ thống phun nước để khống chế bụi. |
Theo thống kê từ Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT), Đà Nẵng hiện có 37 mỏ đá được cấp phép khai thác. Trong đó, 27 mỏ nằm trên địa bàn huyện Hòa Vang, 7 mỏ nằm trên địa bàn quận Liên Chiểu và số còn lại nằm ở quận Cẩm Lệ với tổng diện tích được cấp phép khai thác gần 226ha, trữ lượng khai thác mỏ hơn 41 triệu m3. Ông Nguyễn Điểu, Giám đốc Sở TN-MT Đà Nẵng cho biết: Mặc dù tình hình hoạt động khai thác, kinh doanh và sử dụng khoáng sản trên địa bàn thành phố được chấn chỉnh, nhưng do nhu cầu về vật liệu san lấp mặt bằng các công trình ngày một tăng cao, dẫn đến tình trạng khai thác vật liệu xây dựng trái phép, ảnh hưởng đến cảnh quan môi trường... Trong thời gian gần đây, tình hình khai thác khoáng sản đã đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết, đặc biệt là hoạt động khai thác và vận chuyển đá đã làm phát sinh tiếng ồn, bụi… ảnh hưởng đến môi trường, gây hư hỏng các tuyến đường dân sinh. Kết quả thanh tra, kiểm tra định kỳ hằng năm cho thấy, các đơn vị khai thác khoáng sản vi phạm khá phổ biến các quy định như khai thác vượt độ sâu, khai thác ngoài khu vực được cấp phép, thực hiện không nghiêm túc hoạt động cải tạo phục hồi môi trường và chưa lập đề án đóng cửa mỏ theo đúng quy định.
Ông Nguyễn Đăng Dự, Chủ tịch UBND xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang cho rằng: Hầu hết các mỏ đá, mỏ đất hoạt động trên địa bàn xã đều vi phạm về môi trường. Chẳng hạn theo quy định, trong quá trình chế biến và xúc bốc, phải sử dụng hệ thống phun nước tại những khâu phát sinh bụi. Khi vận chuyển, phương tiện phải chở đúng tải trọng và có bạt che theo đúng quy định, đường vận chuyển phải thường xuyên dọn vệ sinh... Tuy nhiên trên thực tế, các mỏ đá, mỏ đất thường làm đối phó mỗi khi có các ngành chức năng đến kiểm tra. Theo tìm hiểu của chúng tôi, cũng vì lợi ích mang lại từ việc khai thác khoáng sản nên những năm gần đây, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép diễn ra ở nhiều nơi, rõ nhất là khai thác cát sông, đất đồi, đất sét và đá chẻ. Thậm chí, không ít đơn vị được cấp phép khai thác khoáng sản nhưng lại không thực hiện đầy đủ các nội dung trong giấy phép, các biện pháp bảo vệ môi trường, khai thác không đúng thiết kế mỏ… dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường, hủy hoại đất và tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn lao động. Bên cạnh đó, việc vận chuyển, kinh doanh khoáng sản trái phép hoặc vượt quá tải trọng là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây hư hỏng đường sá, cản trở giao thông, gây bụi bặm, ảnh hưởng lớn đến đời sống, sinh hoạt của nhân dân. Nguyên nhân dẫn đến tình hình trên một phần do các tổ chức, cá nhân khai thác làm liều, làm ẩu, bất chấp quy định pháp luật. Bên cạnh đó, công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp chưa chặt chẽ, một số địa phương buông lỏng, cho phép khai thác, tận thu khoáng sản không đúng thẩm quyền hoặc đùn đẩy trách nhiệm trong quản lý cũng như xử lý các vụ việc xảy ra.
Để đưa hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản đúng quy định pháp luật, theo chúng tôi, giải pháp hàng đầu là phải tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với lĩnh vực này. Ngoài ra, thành phố cần sớm hoàn chỉnh và công bố quy hoạch khoáng sản trong giai đoạn mới một cách cụ thể, rõ ràng. Bên cạnh đó, công tác thanh tra, kiểm tra cần phải làm mạnh hơn, thường xuyên hơn. Kiên quyết xử lý nghiêm việc khai thác, vận chuyển, kinh doanh khoáng sản trái phép.
Bài và ảnh: PHƯƠNG ANH
