Đà Nẵng hiện có 20 hồ chứa nước lớn nhỏ. Phần lớn các hồ này nằm ở địa bàn huyện Hòa Vang, qua mấy chục năm sử dụng, hầu hết đã xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ nguy hiểm trong mùa mưa bão.
 |
| Mặt đập hồ chứa nước Hòa Trung đang xuống cấp. |
Các hồ chứa nước đóng vai trò quan trọng trong việc tưới tiêu cho 1.160ha, phục vụ sản xuất. Song khi mùa mưa lũ đến, các hồ này lại là nỗi lo với người dân sống ở hạ du, bởi hầu hết các hồ đưa vào sử dụng đã trên 25 năm với tiêu chuẩn thiết kế cũ, phương tiện thi công thô sơ, không bảo đảm an toàn trong điều kiện khí hậu hiện nay.
Năm 2010, hồ chứa nước Đồng Nghệ (xã Hòa Khương) được đầu tư, nâng cấp bảo đảm an toàn theo tiêu chuẩn VMF từ nguồn vốn WB. Hiện các đập chính, tràn tự do, tràn xả sâu và tràn xả lũ đều hoạt động tốt. Tuy nhiên mùa mưa lũ năm 2011, mưa lớn khiến máng tràn của hồ bị xói lở nghiêm trọng. Hồ Hòa Trung (xã Hòa Liên), đập chính, đập phụ và tràn phụ vẫn hoạt động bình thường, riêng tràn chính, phần đá xây ngưỡng tràn đã bị bong tróc mạch vữa… Ông Trần Văn Trọng, Trạm trưởng Trạm Hòa Trung, lo ngại: “Những năm gần đây, tình hình mưa lũ diễn biến phức tạp, theo chiều hướng ngày càng khốc liệt, gây uy hiếp cho các đập. Lũ gây bồi lấp nhanh, các tràn làm việc quá tải, trong khi đó các hồ đã xuống cấp nên mức độ nguy hiểm ảnh hưởng đến đời sống nhân dân vùng hạ du sẽ càng lớn hơn”.
Ngoài 2 hồ chứa nước trên, các hồ chứa nước còn lại hầu hết cũng bị xuống cấp: Tràn chính hồ Trước Đông (xã Hòa Nhơn) bong tróc mạch vữa phần đá xây ngưỡng tràn; tràn chính hồ Tân An (xã Hòa Nhơn) phần rọ đá tiêu năng cuối dốc tràn trôi, sạt; hồ Trường Loan (xã Hòa Nhơn) mái thượng và hạ lưu đập không được gia cố, cống lấy nước và cống xả lũ bị bong tróc mạch vữa tường thân cống; cống lấy nước hồ Hố Thung (xã Hòa Sơn) không kín nước; lòng hồ Hố Gáo (xã Hòa Sơn) bị bồi lấp hết phần dung tích chết...
Trao đổi với chúng tôi, ông Trịnh Văn Bá, chuyên viên phụ trách thủy lợi, Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão thành phố, cho biết: Hằng năm thành phố đã đầu tư nâng cấp, duy tu bảo dưỡng những hư hỏng nhỏ cho các công trình để bảo đảm an toàn, song những năm gần đây, Đà Nẵng xuất hiện nhiều đợt mưa lớn, mực nước vượt mức cho phép rất dễ gây uy hiếp công trình. Hiện Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão thành phố đã có các phương án và biện pháp nhằm bảo đảm an toàn công trình trước mùa mưa năm nay. Theo đó, các đơn vị khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi tập trung phát dọn cây cối trên thân đập, tuyến tràn của các hồ chứa nước; duy tu bảo dưỡng hệ thống đóng, mở cống lấy nước, cửa tràn xã lũ, cửa điều tiết nước của các đập dâng; sửa chữa những hư hỏng nhỏ của công trình và đường cứu hộ; khơi thông các tuyến hành lang thoát lũ dẫn vào cửa tràn; tháo dỡ những vật cản, thiết bị gây cản trở đến thoát lũ của công trình trước ngày 30-8. Ban Quản lý đầu tư xây dựng huyện Hòa Vang thi công xong hồ Hố Trảy trước ngày 30-8. Phòng NN và PTNT huyện Hòa Vang chỉ đạo xử lý bong tróc mạch vữa ngưỡng tràn chính hồ Trước Đông, sửa chữa van cống lấy nước hồ Hố Thung; tu bổ sửa chữa phần đá xây ngưỡng tràn chính hồ Hòa Trung; đôn đốc các đơn vị thi công san lấp mặt bằng các khu dân cư Quan Nam-Thủy Tú thực hiện khơi thông dòng chảy, bảo đảm chống ngập khi có mưa lớn... Riêng đối với các hồ chứa nước, Chi cục đề nghị các đơn vị liên quan cần sớm cập nhật phương án phòng chống lụt bão, tập kết đủ các lực lượng dự phòng, kiểm tra các phương tiện liên lạc và thiết bị vận hành thoát lũ, điều chỉnh phương án sơ tán dân vùng hạ du... để ứng cứu kịp thời trong mùa mưa lũ.
Bài và ảnh: THANH TÌNH
