Trong hai ngày 19 và 20-5, mực nước trên sông Vu Gia và thượng lưu các đập dâng thuộc sông Yên, Lạc Thành, Bàu Sấu… đều hạ thấp đáng ngờ giữa lúc Nhà máy Thủy điện A Vương đang xả nước về sông Vu Gia với lưu lượng 35m3/giây từ ngày 15-5 đến nay.
Theo quan sát của chúng tôi vào sáng 20-5, mực nước tại đập dâng Hà Thanh vẫn ở mức dưới ngưỡng tràn 20cm dù cả 7 cửa xả vẫn đóng kín, còn ở thượng lưu đập dâng An Trạch là 2,35m, chưa đủ sức lật một cửa xả nào. “Mấy hôm nay có nước thủy điện về nhưng chiều nào cũng thấy mực nước hạ thấp xuống hơn 20cm so với buổi sáng”, ông Nguyễn Tăng Cường, nhân viên Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Đà Nẵng, phụ trách vận hành trạm bơm chống hạn ba-ra An Trạch, cho biết.
Cách đập dâng An Trạch 50m, Trạm thủy nông An Trạch chỉ vận hành 5 máy bơm với công suất 5.000m3/giờ dù đang là thời gian cao điểm đổ ải phục vụ làm đất. Cách trạm bơm này không xa, vẫn có rất nhiều thửa ruộng chưa có nước tưới, rất nhiều nông dân đang nóng ruột chờ nước về. Trạm thủy nông Bích Bắc cũng đang vận hành chỉ 5 máy bơm. Theo các cán bộ, nhân viên vận hành các trạm thủy nông này, lý do khiến trạm không vận hành hết công suất là do nhiều lúc mực nước sông bị sụt xuống, làm giảm công suất bơm trong khi vẫn tiêu thụ điện như nhau.
Trong khi đó, theo số liệu do Đài Khí tượng Thủy văn Trung Trung Bộ cung cấp, mực nước đo được trên sông Vu Gia tại Trạm thủy văn Ái Nghĩa trong hai ngày 17 và 18-5 tương đối ổn định nhưng vào ngày chủ nhật (19-5) và thứ hai (20-5) lại hạ thấp với biên độ rộng rất đáng ngờ. Cụ thể, mực nước sông lúc 7 giờ sáng ngày 19-5 là 3m, thấp hơn sáng 17 và 18-5 là 12cm, đến 19 giờ cùng ngày, mực nước giảm xuống còn 2,55m. Mực nước sông lúc 7 giờ sáng 20-5 là 2,9m, thấp hơn sáng 17 và 18-5 đến 22cm.
Nghi ngờ Nhà máy Thủy điện A Vương xả nước với lưu lượng thấp vào các buổi chiều, tối và dịp cuối tuần, chúng tôi đặt vấn đề với ông Huỳnh Vạn Thắng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP. Đà Nẵng, ông Thắng cho biết: “Hằng ngày xả nước với lưu lượng bao nhiêu các nhà máy thủy điện đều có thông báo gửi về Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão thành phố.” Tuy nhiên, Chi cục Thủy lợi và Phòng chống lụt bão cho hay, chỉ có Nhà máy Thủy điện Đắk Mi 4 gửi thông báo lưu lượng xả nước hằng ngày còn Nhà máy Thủy điện A Vương không gửi.
Ông Huỳnh Vạn Thắng cho biết thêm: “Nhà máy Thủy điện A Vương chỉ xả 35m3/giây không đủ cho nhu cầu nước sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp cho hạ lưu sông Vu Gia, nhất là trong thời gian đổ ải, làm đất vụ hè thu. Còn trong 50m3/giây của Nhà máy Thủy điện Đắk Mi 4 thì hạ lưu sông Vu Gia không hưởng được một giọt nào”. Trong khi đó, theo ông Nguyễn Trường Ảnh, Giám đốc Công ty TNHH MTV Cấp nước Đà Nẵng, với lượng nước xả như vậy thì chỉ phục vụ bơm từ Trạm bơm phòng mặn An Trạch về cho hai Nhà máy Nước Cầu Đỏ và Sân bay sản xuất nước sinh hoạt chứ không đủ để đẩy mặn sông Cầu Đỏ.
HOÀNG HIỆP
