Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) triển khai từ ngày 1-1-2009, là sắc thuế trực thu có diện điều chỉnh rộng, đối tượng chịu thuế và thu nhập chịu thuế đa dạng. Vì vậy, Cục Thuế đã thực hiện tốt các giải pháp thu, đẩy nhanh việc kê khai và quyết toán thuế TNCN.
Cục Thuế Đà Nẵng giải đáp thắc mắc của doanh nghiệp thông qua chương trình giao lưu trực tuyến do Báo Công an Đà Nẵng tổ chức vào đầu tháng 3-2012. |
Ông Trần Văn Miên, Cục trưởng Cục Thuế cho biết: Theo quy định, chậm nhất đến ngày 31-3-2012, các cơ quan chi trả phải thực hiện quyết toán thuế TNCN cho khoản thu nhập chịu thuế năm 2011 của người lao động. Cơ quan Thuế đã triển khai sớm hướng dẫn cho các cơ quan chi trả thực hiện quyết toán thuế TNCN năm 2011. Việc nộp quyết toán thuế TNCN của các tổ chức, đơn vị, cá nhân… trên địa bàn thành phố đến thời điểm này (28-3) đã đạt hơn 90%.
Cũng theo ông Miên, mặc dù khối lượng công việc lớn, nhưng sau khi có hướng dẫn của Tổng cục Thuế, Cục Thuế đã nhanh chóng triển khai tập huấn cho các đơn vị chi trả thu nhập trên địa bàn về việc nộp quyết toán thuế TNCN năm 2011. Khối các cơ quan hành chính sự nghiệp tập huấn trực tiếp tại Cục và các chi cục. Còn các doanh nghiệp (DN) được hướng dẫn bằng 3 hình thức là văn bản hướng dẫn gửi trực tiếp tới hộp thư của các DN, nếu DN có nhu cầu tập huấn sẽ đăng ký với cơ quan Thuế, thành lập tổ hỗ trợ qua điện thoại và hỗ trợ trực tiếp tại cơ quan Thuế hoặc trực tiếp tại DN. Ông Miên cho biết thêm, theo hướng dẫn của Tổng cục Thuế, cá nhân có thu nhập tính thuế dưới 5 triệu đồng/tháng trong 5 tháng cuối năm 2011 sẽ không được miễn thuế nếu tiền lương, tiền công trung bình trong năm cao hơn mức này. Theo quy định, có 4 nhóm đối tượng phải kê khai quyết toán thuế gồm: Tổ chức, cá nhân trả thu nhập phải khấu trừ thuế không phân biệt có phát sinh khấu trừ hay không khấu trừ thuế; cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công, thu nhập từ kinh doanh; cá nhân cư trú có thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán và cá nhân cư trú là người nước ngoài khi kết thúc hợp đồng làm việc tại Việt Nam trước khi xuất cảnh phải thực hiện quyết toán thuế.
Giải thích về cách tính thuế TNCN, ông Bùi Công Phương, Phó Trưởng phòng Quản lý thuế TNCN Cục Thuế cho biết: “Đối với cá nhân có thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công, thu nhập từ kinh doanh đến mức phải chịu thuế TNCN ở bậc 1 của biểu thuế lũy tiến từng phần (nhỏ hơn hoặc bằng 5 triệu đồng/tháng) thì được miễn thuế 5 tháng cuối năm 2011. Theo công thức tính: Số thuế được miễn = thuế phải nộp năm 2011 x 5 tháng rồi chia 12 tháng. Đối với trường hợp có thu nhập tính thuế bình quân hằng tháng lớn hơn 5 triệu đồng thì không được miễn thuế TNCN 5 tháng cuối năm. Số thuế TNCN phải nộp của những đối tượng này được tính theo công thức: Số thuế phải nộp = (Thu nhập tính thuế bình quân tháng x Thuế suất theo biểu thuế lũy tiến từng phần) x 12 tháng. Cũng theo ông Phương, việc miễn thuế TNCN dựa trên bình quân thu nhập 12 tháng trong năm chứ không dựa vào thu nhập 5 tháng cuối năm 2011, thời gian được miễn thuế theo Nghị quyết của Quốc hội.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, một số tổ chức chi trả chưa kịp thời trong việc đăng ký thuế TNCN cho người lao động, dẫn đến không đăng ký cấp mã số thuế cho hết số lao động thực tế trong đơn vị, nhất là những lao động có hợp đồng thời vụ; một số tổ chức chi trả thu nhập chưa nhận thức đúng trong việc kê khai nộp tờ khai khấu trừ thuế. Ngoài ra, trong quá trình kê khai đăng ký thuế TNCN, người kê khai chưa khai đủ các thông tin hoặc kê khai nhầm số chứng minh nhân dân đã làm ảnh hưởng đến việc nhập dữ liệu. Bên cạnh đó, công tác quản lý thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản cũng gặp không ít khó khăn trong việc xác định giá trị tài sản, kết cấu hạ tầng, công trình kiến trúc gắn liền với đất để làm căn cứ tính thuế; chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể trong nhiều trường hợp phát sinh trong thực tế; việc xác minh cá nhân chỉ có duy nhất một nhà ở để miễn thuế TNCN khi chuyển nhượng còn rất khó khăn.
Nhằm tháo gỡ những vướng mắc trên, ông Miên cho biết, trong thời gian qua, Cục Thuế đã rà soát các đối tượng phát sinh đưa vào quản lý trong năm; tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục khai thuế, quyết toán thuế gắn với việc khai thác dữ liệu hồ sơ khai thuế, kiểm tra các hồ sơ khai thuế TNCN, các khoản giảm trừ gia cảnh và đề ra nhiều biện pháp thu hiệu quả. Để quản lý thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản, thừa kế, quà tặng, ngành Thuế đã chủ động phối hợp với các ngành liên quan, các địa phương nắm số lượng các cá nhân có hoạt động chuyển nhượng bất động sản, nhận quà tặng, từ đó có cơ sở quản lý thu thuế khi phát sinh thu nhập chịu thuế TNCN.
Bài và ảnh: TRỌNG HÙNG