(ĐNĐT) - Vì lợi nhuận, không ít nhà hàng, quán nhậu, quán cơm bình dân và cả những quán bán hàng ăn vặt vẫn sử dụng các loại gia vị như ớt xay, tương ớt… với giá siêu rẻ để chế biến thức ăn. Còn thực khách thì ít ai biết rằng, những sản phẩm này được sơ chế và bày bán ở những nơi rất mất vệ sinh.
Giá nào cũng có
Nhu cầu mua ớt xay sơ chế sẵn ngày càng tăng nên tại các chợ, nhiều tiểu thương chuyên cung cấp mặt hàng này. Quan sát các điểm bán gia vị sơ chế sẵn ở chợ Cồn, Hòa Khánh, Đống Đa… có thể thấy, đa số các điểm này đều xay hành, tỏi, ớt ngay tại nơi bán và thường bỏ qua công đoạn rửa sạch. Nhiều nơi tận dụng cả ớt hư để xay chung nên tùy vào chất lượng, loại ớt mà ớt thành phẩm có nhiều mức giá, từ 20.000-30.000 đồng/kg, trong khi giá ớt tươi bán lẻ hiện đã lên đến gần 60.000 đồng/kg.
Tương ở giá siêu rẻ được bày bán ở các chợ được để ở những nơi rất mất vệ sinh |
Trong vai người cần mua tương ớt sỉ để bỏ mối lẻ cho khách hàng, chúng tôi lân la đến các chợ trên địa bàn thành phố để tìm mối lấy hàng. Ghé vào một sạp gia vị ở chợ Hòa Khánh để tìm nguồn hàng, chúng tôi được chị chủ sạp giới thiệu ngay một số loại tương ớt đang được khách hàng ưa dùng.
Theo giới thiệu của chủ sạp này, nếu muốn mua hàng ngon và có thương hiệu thì giá bán gần 280.000 đồng/thùng 6 chai (mỗi chai 1,5 lít). Rẻ hơn một chút là loại 55.000 đồng/thùng 5 lít, còn loại rẻ hơn nữa chỉ khoảng 30.000 đồng/thùng 5 lít.
“Loại càng rẻ càng pha nhiều nên sẽ không ngon và ít cay. Tốt nhất nên chọn loại 55.000 đồng/thùng vừa cay vừa ít pha sẽ dễ bán hơn”, chị chủ sạp này nói. Thấy chúng tôi thắc mắc không biết tương được pha thêm những gì thì người bán giải thích: “Chỉ đơn giản là bột năng và cà chua cho có màu thôi”.
Qua quan sát chúng tôi còn thấy, tương ớt giá siêu rẻ còn được đóng vào những vỏ chai dầu ăn hoặc can nhựa... không hề được đậy nắp, niêm phong. Nhãn mác cũng chỉ được dán lỏng lẻo trên vỏ bình bằng một lớp băng keo, có nhiều can đựng tương chưa kịp dán nhãn nhưng người bán khẳng định đây là cùng một lô hàng. Các loại tương này có ghi thời gian bảo hành từ 3-6 tháng, nhưng đa số người bán lại khuyến cáo khách nên lấy vừa đủ về sử dụng vì để qua tháng, các loại tương này rất dễ chảy nước, biến mùi.
Điều đáng nói, môi trường vệ sinh tại nhiều điểm bày bán tương ớt, hành, tỏi tại đây khá nhếch nhác. Các dụng cụ từ máy xay đến thùng đựng đều đóng lớp những vết cáu bẩn do mảng bám sau một thời gian dài sử dụng mà không được vệ sinh; thậm chí các thùng, xô… đựng tương ớt chẳng cần đậy nắp và được bày bán ngay cạnh hàng cá, ruồi nhặng bâu đầy.
Làm tương ớt giá rẻ dễ ợt
Anh Nguyễn Toàn. Th. (quê ở Huế) - người đã từng làm nghề chế biến tương ớt bỏ mối cho các nhà hàng, quán nhậu, quán cơm…ở Đà Nẵng cho biết, nguyên liệu chế biến tương ớt gồm: ớt tươi, tỏi, đường, muối… nên 1 lít tương ớt bán ra khoảng 70.000 đồng; loại tương ớt siêu cay giá lên đến hơn 100.000 đồng/lít. Vậy tại sao tương ớt được bán ở các chợ với giá chỉ hơn 10.000 đồng/lít?. “Bí quyết để sản xuất ra loại tương ớt vài ngàn đồng/lít dễ ợt. Người sơ chế chỉ cần sử dụng phẩm màu công nghiệp, hương liệu và các loại chất phụ gia thay thế cho nguyên liệu tự nhiên thôi. Nhưng ăn loại tương ớt này vào nguy hiểm lắm”, anh Th. cho hay.
Hầu hết các chợ trên địa bàn thành phố đều bày bán sản phẩm tương ớt với giá siêu rẻ |
Cũng theo anh anh Th., nếu mua tương ớt có nhãn hiệu thì giá sẽ mắc, sản xuất theo nguyên liệu nguyên thủy thì màu sẽ không tươi. Sản phẩm, muốn vừa rẻ, vừa đẹp, thông thường phải dùng đến phụ gia cho sắc đỏ tươi. Riêng tương ớt, nếu dùng các chất chứa axít sẽ không để được lâu nên nhà sản xuất thường dùng phẩm màu công nghiệp giá rẻ và kéo dài hạn sử dụng.
Theo các nhà chuyên môn, tương ớt làm tự nhiên sẽ khó bảo quản lâu và có màu sậm, mùi vị thơm ngon chứ không có màu sặc sỡ, tươi rói nhưng có vị không đậm đà như tương ớt được pha nhiều bột và hóa chất. Còn theo bác sĩ Hà (Khoa dinh dưỡng - Bệnh viện C Đà Nẵng), người có cơ thể nhạy cảm, khi ăn những loại tương ớt chứa nhiều hóa chất độc hại sẽ buồn nôn, chóng mặt, đau bụng; nếu ăn thường xuyên và nhiều sẽ ảnh hưởng đến thần kinh; khi tích trữ lâu dài trong cơ thể sẽ có nguy cơ bị ung thư hay mắc các bệnh lý khác, tùy theo chất sinh ra trong cơ thể.
Những cảnh báo về mối nguy hại đối với sản phẩm tương ớt giá siêu rẻ liên tục được các phương tiện thông tin đại chúng đề cập đến. Nhưng vì lợi nhuận, không những các nhà hàng, quán nhậu, quán cơm vẫn vô tư sử dụng các loại gia vị này. Còn các tiểu thương kinh doanh ở các chợ vẫn công khai bày bán sản phẩm siêu rẻ này, nhưng thật ngạc nhiên chẳng thấy lực lượng chức năng “ghé thăm”.
Bài và ảnh: Trọng Hùng