30-6 là thời hạn cuối cùng để các ngân hàng tất toán dư nợ huy động vàng. Đây được xem là thời điểm để giá vàng trong nước xích lại gần hơn với giá vàng thế giới, đồng thời thị trường vàng kỳ vọng sẽ bình ổn hơn.
 |
| Mua bán vàng ở Chi nhánh SJC miền Trung. |
Trong lộ trình bình ổn thị trường vàng, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thông qua các cơ chế can thiệp thị trường vàng như cơ chế kinh doanh vàng miếng, cơ chế độc quyền thương hiệu, cơ chế cho phép NHNN là người bán duy nhất, lớn nhất trên thị trường vàng... Và quan trọng nhất ở chỗ NHNN, với vai trò là cơ quan quản lý Nhà nước, nhưng cũng trực tiếp tham gia vào kinh doanh, quản lý kinh doanh.
Trước đây, các ngân hàng được phép kinh doanh vàng qua tài khoản ở nước ngoài và huy động vàng trong dân cư, nay không được phép nữa. Mọi hoạt động kinh doanh vàng sẽ bắt đầu từ NHNN qua các hình thức mới: đấu thầu. Kết quả, từ ngày 28-3-2013 đến nay, NHNN đã tổ chức 32 phiên đấu thầu bán vàng miếng với tổng khối lượng trúng thầu là 813.200 lượng trên tổng số 900.000 lượng chào thầu... Đáng chú ý, nhu cầu mua vàng đấu thầu của các ngân hàng và doanh nghiệp vẫn chưa chững lại. Những phiên gần đây, NHNN đều bán hết hoặc gần hết số vàng chào thầu của mỗi phiên khi thời điểm thanh khoản ngày 30-6 đang đến gần.
Theo các chuyên gia, nhiều khả năng sau khi các ngân hàng hoàn tất việc tất toán trạng thái vàng, thị trường vàng sẽ dần ổn định hơn. Một khi cung cầu trên thị trường được cân bằng sẽ dẫn đến khả năng giá bán ra ở thị trường nội địa sẽ dần thu hẹp khoảng cách với giá thế giới. Song, theo chuyên gia tài chính Nguyễn Văn Lý, nguyên Giám đốc Công ty SJC Đà Nẵng: Đến nay, giá vàng trong nước vẫn chưa xích lại gần với giá vàng thế giới, đó là do NHNN chưa muốn làm. Bởi vì, với những quyền hành được giao, NHNN có đầy đủ phương tiện và công cụ trong tay để kéo giá vàng xuống. Hiện nay, NHNN đã tham gia trực tiếp kiến tạo thị trường chứ không phải chỉ với vai trò quản lý Nhà nước như trước…
Tuy nhiên, do NHNN cung ứng vàng ra thị trường bằng hình thức tổ chức đấu thầu, mà giá khởi điểm để đấu thầu do NHNN đưa ra lại là mức giá ngang giá vàng thị trường của ngày hôm trước ngày tổ chức đấu thầu (giá khởi điểm đưa ra này đã cao hơn giá vàng thế giới từ 4-5 triệu đồng/lượng). Các ngân hàng (NH) và doanh nghiệp (DN) tham gia đấu thầu vàng mua vàng về để bán ra thị trường, yêu cầu đầu tiên là phải có lợi nhuận, vì vậy họ phải bán ra cao hơn giá trúng thầu (đó là chưa nói có đơn vị phải bỏ thầu với giá cao hơn nhiều so giá khởi điểm của NHNN để được trúng thầu hoặc NH mua số vàng trúng thầu về để trả cho người gửi vàng mà NH đã huy động trước đây chứ không đem bán ra; và vì vậy lượng vàng lưu thông trên thị trường vẫn bị hạn hẹp, cung vẫn luôn thiếu không đủ cầu). Như vậy, lẽ đương nhiên giá vàng trong nước vẫn cao hơn với giá thế giới.
Theo lãnh đạo NHNN, Chi nhánh thành phố, với vai trò là cơ quan quản lý trên địa bàn, chi nhánh đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) thực hiện việc tất toán vàng đúng theo quy định của NHNN. Đồng thời, sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý những trường hợp vi phạm.
Báo cáo về thị trường vàng được NHNN thực hiện có một thông tin đáng chú ý về tình hình tất toán trạng thái vàng của các TCTD là đã có trên 100 tấn vàng (hơn 80% số dư về huy động vàng) đã được tất toán. Điều này đã tạo nguồn vốn phục vụ phát triển sản xuất, kinh doanh của nền kinh tế, loại trừ cơ bản rủi ro về huy động và cho vay vốn bằng vàng trong hoạt động của hệ thống TCTD. Trên thực tế, thời gian gần đây thị trường vàng có chiều hướng ổn định hơn trước. Cụ thể, việc người dân chen lấn nhau để mua vàng không còn, tình trạng đầu cơ, tích trữ vàng giảm nhiều, mặt bằng giá trong và ngoài nước dần được xác lập...
Việc NHNN kiên quyết thực hiện chính sách chấm dứt huy động và cho vay bằng vàng của các TCTD đã loại trừ rủi ro liên quan đến vàng trong hoạt động của các TCTD, đồng thời, xử lý triệt để hiện tượng vàng hóa. Điều này, một lần nữa khẳng định, NHNN đã đạt được những kết quả tích cực khi từng bước đưa thị trường vàng về đúng quỹ đạo. Thị trường vàng ổn định, không ảnh hưởng đến tỷ giá, lạm phát và ổn định vĩ mô, vai trò quản lý của NHNN cũng từ đó được nâng cao.
Bài và ảnh: THÀNH LÂN
