"Mạnh tay" với thuốc lá nhập lậu

Thuốc lá lậu là mặt hàng mang lại lợi nhuận rất lớn nên tình trạng buôn lậu thuốc lá ngoại luôn gia tăng hằng năm, gây tác động xấu đến kinh tế - xã hội, tiềm ẩn nguy cơ gây hại tới sức khỏe người dân.

Tiêu hủy thuốc lá lậu tại Đà Nẵng.

Đánh giá của Ban chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả thành phố Đà Nẵng (gọi tắt là Ban chỉ đạo 389/TP) cho thấy, trong những năm qua, tình hình vận chuyển, buôn bán, tàng trữ thuốc lá ngoại nhập lậu vẫn diễn biến phức tạp. Tại thị trường Đà Nẵng, thuốc lá được thẩm lậu qua các tỉnh miền Trung có biên giới với Lào, Campuchia, chủ yếu từ Quảng Trị vận chuyển qua địa bàn Đà Nẵng để tiêu thụ tại các tỉnh phía nam và một số chợ, điểm kinh doanh trên địa bàn thành phố; trong đó, chiếm số lượng lớn các chủng loại thuốc lá nhập lậu là Jet, Esse, 555...

Theo các kiểm soát viên chống buôn lậu của Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) Đà Nẵng, thủ đoạn buôn bán, vận chuyển thuốc lá ngoại nhập lậu ngày càng tinh vi và diễn biến phức tạp. Các đối tượng buôn lậu vận chuyển mặt hàng này trên các xe khách ngụy trang dưới dạng hành lý và vận chuyển nhiều lần để tổng số lượng bao thuốc lá khi bị bắt giữ chưa đến khung bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Bên cạnh đó, khi bị phát hiện thì các đối tượng trốn tránh, không thừa nhận chủ hàng nhằm tránh tội.  
Qua tìm hiểu của chúng tôi, trên địa bàn Đà Nẵng, tình trạng bày bán thuốc lá ngoại không còn ngang nhiên như trước mà lén lút, kín đáo hơn. Tại một quầy bán thuốc lá lẻ trên đường Trần Phú, khi chúng tôi hỏi mua thuốc lá nhãn hiệu Jet, chủ cửa hàng lập tức lấy bao thuốc ra bán với giá 25.000 đồng. Cầm gói thuốc lá không tem nhãn, chúng tôi hỏi nguồn hàng được nhập ở đâu, chủ cửa hàng cho biết, cứ ít ngày thì có một người mang thuốc lá ngoại nhập lậu đến hỏi nhu cầu và giao dịch. Họ không để lại địa chỉ, số điện thoại.

Mặc dù thuốc lá ngoại đắt, khó mua, nhưng một bộ phận người hút thuốc vẫn thích sử dụng. Hiện nay, hoạt động buôn lậu, kinh doanh, tàng trữ thuốc lá nhập lậu vẫn tồn tại, nhưng ở quy mô nhỏ lẻ và phân tán, chủ yếu tại các địa điểm kinh doanh không cố định.

Lợi nhuận bất hợp pháp thu được từ hoạt động buôn lậu thuốc lá vẫn lớn trong khi nhu cầu tiêu dùng vẫn còn, nên các đối tượng buôn bán, vận chuyển, tàng trữ ngày càng tinh vi như vận chuyển nhỏ lẻ, để lẫn với hàng hóa khác, nắm bắt thời gian làm việc của cơ quan chức năng nhằm tránh bị phát hiện, bắt giữ.

Một số vụ buôn lậu thuốc lá bị lực lượng QLTT Đà Nẵng triệt phá như: vụ bắt giữ vận chuyển 6.240 bao thuốc lá điếu do người nước ngoài vận chuyển qua địa bàn Đà Nẵng trong năm 2015. Riêng trong năm 2016, đã bắt giữ gần 5.000 gói thuốc lá điếu nhập lậu được vận chuyển bằng ô-tô với thủ đoạn cất giấu tinh vi. Đầu năm 2016, Đội QLTT số 5 khám xét ô-tô khách BKS 64B-00526 chở gần 2.600 bao thuốc lá điếu hiệu Jet do nước ngoài sản xuất không có hóa đơn, chứng từ không dán tem thuốc lá điếu nhập khẩu theo đúng quy định.

Trước thực trạng trên, lực lượng chức năng đã tăng cường kiểm tra và triệt phá nhiều vụ vận chuyển thuốc lá lậu qua địa bàn Đà Nẵng. Bên cạnh đó, do mặt hàng thuốc lá dễ vận chuyển, các đối tượng đầu nậu thường thay đổi quy luật vận chuyển, thuê người mang hàng và khi bị bắt giữ không xuất hiện, nên công tác nắm bắt đối tượng chính gặp nhiều khó khăn.

Đồng thời, do các chủ kinh doanh thường cất giữ, phân tán hàng tại nhiều địa điểm khác nhau hoặc thay đổi phương tiện vận chuyển nên cũng rất khó phát hiện. Trong khi đó, nguồn tin cung cấp việc vận chuyển, kinh doanh thuốc lá lậu không nhiều nên việc nắm bắt đối tượng đầu nậu cầm đầu còn nhiều hạn chế, khó khăn, ảnh hưởng đến hiệu quả trong công tác đấu tranh, phòng ngừa.

Chi cục QLTT cho biết, thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục chủ trì, phối hợp với các ngành điều tra cơ bản, phối hợp nắm tình hình, trinh sát tại các tụ điểm, đầu nậu và những điểm tập kết, các kho hàng, bến bãi, tăng cường kiểm tra, kiểm soát các tuyến đường, phương tiện vận chuyển hàng hóa ra, vào thành phố.

Đồng thời, lực lượng chức năng tăng cường giám sát, làm rõ phương thức, thủ đoạn, quy luật hoạt động của các đối tượng vận chuyển, buôn bán thuốc lá nhập lậu tại các khu vực như bến xe, nhà ga, sân bay, nhà hàng, khách sạn, quán karaoke, chợ cũng như các điểm bán sỉ thuốc lá trên địa bàn thành phố… để kịp thời ngăn chặn hành vi vi phạm về mua bán và tàng trữ thuốc lá ngoại nhập lậu, đồng thời kiên quyết xử lý với mức khung phạt cao nhất đối với những trường hợp đã thực hiện ký cam kết không buôn bán thuốc lá ngoại nhập lậu mà vẫn vi phạm.

Bài và ảnh: DUYÊN ANH