Nhiều ngày qua, nhiễm mặn đã ảnh hưởng đến việc cấp nước gây thiếu nước sinh hoạt cục bộ một số nơi. Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng (Dawaco) đang đề nghị lãnh đạo thành phố có giải pháp can thiệp với các cơ quan liên quan về điều tiết hoạt động các nhà máy thủy điện ở thượng nguồn để ngăn nhiễm mặn thâm nhập sâu vào lưu vực sông Cầu Đỏ.
 |
| Các kỹ sư Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng trực điều độ cấp nước, theo dõi phân phối trên mạng truyền dẫn để hạn chế việc mất nguồn nước kéo dài ở một khu vực. Theo đó, luân phiên dịch chuyển nguồn nước đến khu vực có nhu cầu cao. Ảnh: TRIỆU TÙNG |
Trong những ngày qua, do thời tiết nắng nóng kéo dài cùng với sự xuống thấp của thủy triều trên sông Hàn và lượng nước ngọt từ thượng nguồn chảy về ít dẫn đến tình trạng nguồn nước sông Cầu Đỏ bị nhiễm mặn. Cụ thể, từ ngày 31-8 đến nay, nguồn nước thô tại cửa thu nước của Nhà máy nước Cầu Đỏ bị nhiễm mặn, độ mặn thường xuyên dao động ở mức 260 - 2.000 mg/l.
Độ mặn cao nhất là 2.019 mg/l lúc 9 giờ ngày 5-9 (trong khi đó tiêu chuẩn nước sinh hoạt là 250 mg/l). Dawaco cho biết, tình trạng nguồn nước sông Cầu Đỏ đang nhiễm mặn rất nặng khiến lưu lượng và áp lực cấp nước sinh hoạt trong mạng lưới thấp so với bình thường.
Nhiều khu vực dân cư trong tuần qua có tình trạng tụt áp, cột nước giảm mạnh ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Nguyên nhân của tình trạng này là do nguồn nước thô ở cửa thu nước Nhà máy nước Cầu Đỏ bị nhiễm mặn ở mức độ nghiêm trọng.
Ngày 5-9, ông Phạm Huân (ở đường Thanh Thủy, phường Thanh Bình, quận Hải Châu) cho biết hiện nay nước chảy nhỏ giọt nên không đủ nước để sử dụng.
“Ban ngày nước rất yếu và kéo dài đến khoảng 20 giờ đêm thì không còn giọt nào để hứng. Đề nghị Công ty Cấp nước Đà Nẵng sớm quan tâm xử lý gấp cho bà con” – ông Huân nói.
Ông Lê Ngọc Bảo (quận Hải Châu) cho biết: “Khu vực nhà chúng tôi thuộc khu dân cư ven đường Phan Đăng Lưu áp lực nước sinh hoạt rất yếu, vào giờ thấp điểm mà nước không đẩy lên đến tầng 2, gây khó khăn cho sinh hoạt hằng ngày”.
Tình trạng này mới xảy ra dù trước đó Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng đã cải tạo tuyến ống khu vực Phan Đăng Lưu - Lê Thanh Nghị. Người dân đường Thi Sách cũng phản ánh tình trạng nước cấp quá yếu.
Ông Phạm Quốc Thịnh than thở: “Không biết Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng hoạt động thế nào mà nước khu vực đường Thi Sách, phường Hòa Thuận Tây nước rất yếu, nước không lên quá 1m”. Còn ông Nguyễn Bá Chung (ở K45B/18, đường Dũng sĩ Thanh Khê cũng cho biết nguồn nước áp lực quá yếu khi bồn nước ở gác lửng không lên nổi nên cả nhà ông đành phải xuống dưới tầng 1 để sinh hoạt.
 |
| Độ mặn theo giờ tại cửa thu Nhà máy nước Cầu Đỏ ngày 4 và ngày 5-9-2018. |
Trước đó, ngày 4-9, nhiều khách hàng khu vực phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn cho rằng nước yếu đã gần tuần nay và độ tầm 12 giờ khuya mới hứng được nước khiến mọi sinh hoạt bị đảo lộn.
Để bảo đảm nguồn nước thô cho Nhà máy nước Cầu Đỏ và Nhà máy nước Sân bay, Dawaco phải kết hợp việc lấy nước tại cửa thu Cầu Đỏ và bơm nước thô từ Trạm bơm phòng mặn An Trạch về để phối trộn, tăng nguồn nước thô để sản xuất nước sạch.
Tuy nhiên, công suất của trạm bơm phòng mặn An Trạch chỉ đáp ứng được 70% công suất cấp nước hiện nay, dẫn đến tình trạng không đủ lượng nước thô để sản xuất. Do đó, lượng nước sạch cấp vào mạng lưới giảm 50.000-70.000m3/ngày, khiến khu vực cuối nguồn như các quận Ngũ Hành Sơn, Sơn Trà, Liên Chiểu nhận nước rất yếu.
Tình hình khai thác nguồn nước thô đang trong tình trạng thấp thỏm vì nguồn nước từ sông Vu Gia dẫn về rất thấp và đang có xu hướng cạn dòng bởi các nhà máy thủy điện phía thượng nguồn dừng sản xuất điện cũng như xả nước.
Hiện nay khi sông Cầu Đỏ nhiễm mặn, Dawaco vận hành trạm bơm phòng mặn An Trạch với công suất thiết kế 240.000m3/ngày thì khả năng đáp ứng nước thô để xử lý trong điều kiện chiều cao mực nước tại đập An Trạch tối thiểu +2m. Nếu mực nước thấp hơn 2m thì khả năng cấp nước sẽ giảm xuống, mực nước thấp đến cao trình +1,4m thì trạm bơm An Trạch ngưng hoạt động.
Ông Hồ Hương, Tổng Giám đốc Dawaco cho biết: “Trạm An Trạch chỉ hoạt động được khi mực nước tại đây trên 1,4m. Nếu mực nước dưới 1,4m thì trạm An Trạch dừng hoạt động và Nhà máy nước Cầu Đỏ sẽ không có lượng nước thô để sản xuất.
Trong khi đó, số liệu quan trắc những ngày qua cho thấy, mực nước tại trạm bơm An Trạch nhiều thời điểm xuống chỉ còn 0,8m. Cụ thể, ngày 2-9, mực nước dao động từ 1,2 - 1,9m; ngày 3-9 là 0,8 - 1,2m; ngày 4-9 là 0,8 - 1,9m.
Những lúc mực nước dưới 1,4m thì trạm bơm An Trạch dừng hoạt động và Nhà máy nước Cầu Đỏ không có đủ nước thô để sản xuất. Tình hình số liệu quan trắc đã ghi nhận như trên dẫn tới các nhà máy nước Cầu Đỏ, Sân bay ngưng hoạt động khiến có thời điểm xảy ra thiếu nước cục bộ ở một số khu vực trong thành phố.
Ông Hồ Hương cho biết thêm, hằng năm ngân sách dành cho vận hành trạm bơm An Trạch căn cứ vào sản lượng nước ghi thu. Trường hợp nguồn nước sông Cầu Đỏ không hoặc ít bị nhiễm mặn, nguồn ngân sách này vào cuối năm sẽ nộp lại cho ngân sách thành phố theo quy định.
Do đó, bất cứ khi nào có hiện tượng nhiễm mặn, Dawaco đều vận hành trạm bơm An Trạch để bảo đảm cấp nước đủ cho khách hàng.
“Tiền điện vận hành trạm An Trạch nằm trong chi phí tiền nước hằng năm có trích ra một khoản để chi. Trường hợp chi không hết sẽ nộp lại cho ngân sách do Sở Tài chính theo dõi, chứ Dawaco không được hưởng nên không có lý do gì Dawaco phải bơm ít hay hạn chế bơm nước từ trạm An Trạch về Nhà máy nước Cầu Đỏ để giảm tiền điện, bớt chi phí cả”, ông Hồ Hương nói.
Ngược lại, trong thời gian này, khi nguồn nước sông Cầu Đỏ bị nhiễm mặn ngày càng nặng thì kết quả quan trắc tại trạm khí tượng thủy văn Ái Nghĩa lúc 13 giờ ngày 5-9 cho thấy, mực nước chỉ ở mức 2,52m, thấp hơn mực nước trung bình 3,51m so với cùng kỳ nhiều năm.
Điều này đang cảnh báo tình hình khả năng nhiễm mặn sẽ còn tiếp tục kéo dài. Giải pháp hiện nay Dawaco đang thực hiện là nỗ lực khai thác tất cả các nguồn nước thô có thể để đưa vào sản xuất nước sạch.
Đồng thời, công ty đã có văn bản đề nghị lãnh đạo thành phố xem xét, có giải pháp can thiệp với các cơ quan liên quan điều tiết hoạt động của các nhà máy thủy điện nhằm có thể lấy nước trực tiếp tại vị trí Nhà máy nước Cầu Đỏ để bảo đảm ổn định nguồn nước sinh hoạt cho hơn 1 triệu dân của thành phố và các vùng lân cận.
Bài và ảnh: TRIỆU TÙNG
