Từ đầu năm 2011 đến nay, nhiều ngân hàng thương mại (NHTM) đã đẩy mạnh các dịch vụ cho vay. Để thu hút khách hàng, các NH đưa ra nhiều chính sách hấp dẫn đối với các sản phẩm. Tuy nhiên, để cân bằng giữa đầu vào và đầu ra, các NH không còn cách nào khác là buộc phải nâng lãi suất (LS) huy động. Theo đó, ngày 1-3, kỳ hạn 3 tháng liên NH cũng đã được chào ở mức 19,5%/năm. Điều này đồng nghĩa với việc mặt bằng LS sẽ tăng cao, thị trường tiền gửi cũng sẽ khó khăn. Và không sớm thì muộn, cuộc đua LS huy động sẽ xảy ra.
Khách hàng giao dịch ở Ngân hàng Đông Nam Á. |
Tuy nhiên, nhiều NH lại bắt đầu tung ra các chương trình khuyến mãi LS tiết kiệm sau một thời gian lắng xuống, trong khi đó, LS tiết kiệm USD không giảm, vẫn nguyên ở mức 5 - 6%/năm. Vietcombank tuần qua vừa nâng LS huy động USD thêm 0,5% lên mức 5,5%/năm, còn cao nhất trên thị trường là NH Việt Nam Tín Nghĩa ở mức 6,17%/năm kỳ hạn 3 tháng. Trước đó, các NHTM cũng đã tăng cường khuyến mãi, tặng thưởng cho khách hàng vay tiêu dùng. Thời hạn xét duyệt hồ sơ vay cũng được rút ngắn. NHTMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) khuyến khích khách hàng dùng thẻ tín dụng Cremium cơ hội tiếp cận giải thưởng lớn.
NHTMCP Đông Nam Á (SeABank) đưa ra chương trình cho vay tiêu dùng với thủ tục đơn giản, nhanh gọn, cam kết trả lời ngay cho mọi khoản vay trong một ngày và không phạt trả nợ trước hạn đối với các khoản vay cho đến cuối tháng 1-2011. Từ ngày 1-3 đến hết 31-3, Agribank tổ chức huy động tiết kiệm trả lãi trước bằng VND và USD dành cho khách hàng cá nhân gửi tiết kiệm từ 12 tháng trở lên, với mức LS hấp dẫn và quà tặng giá trị. Bên cạnh đó, với các chiêu khuyến mãi tặng LS, tặng quà… cũng làm cho mức LS thực của các NH vượt trần cho phép. Tất cả đã khiến cho thị trường LS huy động vốn căng thẳng càng căng thẳng hơn.
Mặt khác, với các chính sách khuyến mãi mà nhiều NH đang thực hiện, không ít NH lo ngại khách hàng tiết kiệm sẽ rút tiền gây mất cân bằng giữa dư nợ và huy động. Bên cạnh đó, nhiều NH đã phải chạy ngược chạy xuôi để tăng huy động, tăng thanh khoản, nhất là các ngân hàng nhỏ…phần nào cũng đã gây bất ổn cho thị trường tiền tệ.
Ai cũng biết khi tăng LS huy động sẽ tác động đến LS đầu ra của NH, vượt khả năng chịu đựng của DN, người dân. Hiện mức LS vay mà các DN gánh chịu đã lên đến 19 - 22%/năm, riêng LS tiêu dùng có nơi đã lên đến 22 - 25%/năm. Lãnh đạo NHNN cũng phải lên tiếng: LS hiện nay tăng không bình thường. Các DN vay thì chỉ có nước chết. Giám đốc chi nhánh một NHTM tại Đà Nẵng cho hay: Cho vay là dịch vụ tiềm ẩn nhiều rủi ro, các NHTM phải cân nhắc mức LS sao cho có thể bù đắp chi phí, hạn chế một phần rủi ro. Trong khi đó, mặt bằng LS huy động ở mức 14%/năm thì LS cho vay khoảng 18 - 24%/năm cũng là điều dễ hiểu. NH dù có muốn hạ LS cũng không được, vì đối với các khoản vay, ngoài chi phí, còn tiềm ẩn rủi ro cao. Hy vọng với động thái quản lý chặt tín dụng tiền đồng của NHNN vừa qua, thị trường tiền gửi và cho vay sẽ bình ổn, DN và người dân sẽ dễ chịu hơn.
Bài và ảnh: Thành Lân