Một trong những kết quả nổi bật nhất của thị trường ngoại tệ trong thời gian qua là duy trì được sự ổn định. Cùng với sự giảm nhiệt của giao dịch, tỷ giá giao dịch cũng được dần hạ xuống, thậm chí có thời điểm còn thấp hơn cả thị trường chính thức, một hiện tượng hiếm thấy trên thị trường ngoại tệ trong nhiều năm qua.
Xu hướng dịch chuyển tiền gửi ngoại tệ của dân cư sang VNĐ tiếp tục tăng. |
Theo lãnh đạo NHNN Chi nhánh thành phố Đà Nẵng, sau khi NHNN Việt Nam sử dụng đồng bộ các công cụ về điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng, thu hẹp biên độ, áp dụng trần lãi suất (LS) ngoại tệ, thu hẹp trạng thái ngoại tệ, đồng thời yêu cầu các Tổng công ty, Tập đoàn bán ngoại tệ cho ngân hàng…, thị trường ngoại hối trên địa bàn thành phố đã có những chuyển biến tích cực, thị trường đã dần hình thành, dịch chuyển các quan hệ từ huy động – cho vay ngoại tệ sang quan hệ mua - bán ngoại tệ. Tỷ lệ huy động bằng ngoại tệ trên tổng vốn huy động giảm từ mức 20,7% (tháng 2-2011), xuống còn 17,8% vào cuối tháng 5-2011. Trong khi đó, doanh số mua ngoại tệ từ các tổ chức kinh tế (TCKT) và dân cư của các NHTM tăng từ mức 39,5 triệu USD trong tháng 2-2011 lên 78 triệu USD trong tháng 5-2011 với tổng doanh số mua ngoại tệ trong 5 tháng đạt 491 triệu USD, tăng 26% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, đáng chú ý là lượng ngoại tệ mua được từ TCKT và dân cư tăng mạnh: TCKT tăng 8,5%, dân cư tăng 58,6% so với cùng kỳ 2010.
Bên cạnh đó, doanh số bán ngoại tệ trong 5 tháng đạt 486,7 triệu USD, tăng 25,5%, trong đó bán ra cho TCKT là 218 triệu USD, tăng 33,3% so với cùng kỳ. Đồng thời, hoạt động cho vay bằng ngoại tệ đến 31-5 thực hiện 7.546 tỷ đồng, tăng 1,24% so với cuối năm 2010 và chiếm tỷ trọng 16,32% trên tổng dư nợ… Đây là kết quả hết sức khả quan mà kể từ năm 2008 đến nay ít khi nào đạt được. Lãnh đạo NHTMCP An Bình cho biết, xu hướng dịch chuyển tiền gửi ngoại tệ của dân cư sang VNĐ tiếp tục tăng, đồng thời dư nợ cho vay bằng ngoại tệ cũng tăng hơn so với cùng kỳ. Đáng chú ý, dư nợ cho vay chủ yếu tập trung vào phục vụ nhu cầu nhập khẩu các mặt hàng trong nước chưa sản xuất được và cho vay các đơn vị xuất khẩu để thu mua chế biến xuất khẩu thủy sản…
Thị trường ngoại tệ ổn định, tỷ giá USD/VND niêm yết tại các NHTM giao động trong biên độ hẹp; lượng cung ngoại tệ từ TCKT và dân cư dồi dào, cầu ngoại tệ không cao. Các TCKT và người dân bán ngoại tệ cho ngân hàng góp phần cải thiện thanh khoản cho các NHTM, tạo thời cơ để NHNN mua vào ngoại tệ ròng từ đầu năm đến nay, đồng thời tạo tiền đề để giảm LS cho vay. Theo đánh giá của cơ quan chức năng, dự trữ ngoại hối đã được bổ sung tốt, dự trữ ngoại tệ được cải thiện rõ rệt. Kết quả rõ nhất của việc ổn định thị trường ngoại tệ là góp phần vào việc chống đô-la hóa, vàng hóa nền kinh tế, góp phần vào việc ổn định tâm lý, tạo tiền đề thực hiện việc kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, củng cố và nâng cao lòng tin vào đồng tiền quốc gia.
Để chủ động kiểm soát tín dụng phù hợp với chỉ đạo của Chính phủ, góp phần ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, mới đây NHNN tiếp tục điều chỉnh tăng 1% tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với tiền gửi ngoại tệ; giảm mức trần LS huy động USD của tổ chức tín dụng đối với tổ chức, cá nhân tương ứng 0,5% - 1% so với quy định trước đây. Đây là tháng thứ hai liên tiếp, NHNN tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc với tiền gửi ngoại tệ. Mức tăng từ đầu tháng 5-2011 là 2%, sau 16 tháng tỷ lệ dự trữ bắt buộc ngoại tệ được duy trì ở 2-4%. Mặt khác, liên tiếp trong những ngày cuối cùng của tháng 5 và đầu tháng 6, NHNN dồn dập ban hành một loạt văn bản quan trọng, mang tính đồng bộ nhằm điều tiết thị trường ngoại hối, hạn chế việc nắm giữ và vay vốn bằng USD.
Thị trường ngoại hối 6 tháng đầu năm, tuy đạt được những kết quả tích cực, nhưng theo các chuyên gia chưa thể chủ quan, thỏa mãn, bởi thị trường ngoại tệ còn đứng trước những thách thức không nhỏ như nhập siêu liên tục tăng lên, tốc độ tăng CPI đã chậm lại nhưng vẫn còn cao, nguồn cung ngoại tệ từ nguồn đầu tư trực tiếp nước ngoài và từ nguồn kiều hối sẽ khó tăng cao như năm trước. Bên cạnh đó, thị trường vàng không biến động lớn, giá bất động sản có xu hướng giảm cũng sẽ tác động lên tỷ giá.
Bài và ảnh: Phương Uyên