Bộ Ngoại giao Mỹ vừa cho biết, nước này đang chờ câu trả lời dứt khoát của Iran đối với gói đề xuất ưu đãi của 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc và Đức để đổi lấy việc Iran ngừng chương trình làm giàu uranium.
Trả lời phỏng vấn của Đài Truyền hình Mỹ NBC, Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad cho biết, Iran sẽ phúc đáp theo chiều hướng tích cực nếu Mỹ đưa ra giải pháp mới có thiện chí và yêu cầu các cuộc đàm phán phải căn cứ vào bản tuyên bố Iran đã đệ trình ở Genève.
Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad thăm cơ sở làm giàu uranium Natanz, nằm về phía nam Tehran. |
Mặc dù nhóm các nước P-5 + 1 muốn nhận được câu trả lời dứt khoát của Iran là “nhận” hay “không nhận” gói đề xuất này, nhưng Iran đã trả lời bằng một bản tuyên bố dài 2 trang mà không đưa ra câu trả lời dứt khoát nào về vấn đề làm giàu uranium, và đề nghị mở một loạt các cuộc họp không thời hạn với ông Solana và các Bộ trưởng Ngoại giao của nhóm P-5 + 1. Trong một cuộc phỏng vấn do Đài Truyền hình NBC thực hiện, Tổng thống Ahmadinejad một lần nữa bác bỏ những cáo buộc nói rằng Iran đang tìm kiếm vũ khí hạt nhân và nói rằng 2 bên nên thương lượng về 2 gói đề xuất ưu đãi và cố gắng tìm ra quan điểm chung.
Ông Ahmadinejad nói: “Các nhà ngoại giao đã đệ trình gói đề xuất ưu đãi của họ và chúng tôi cũng đã đệ trình đề xuất của chúng tôi. Họ lại đề xuất một kế hoạch làm việc và chúng tôi cũng đã đề xuất kế hoạch làm việc của chúng tôi. Đó là tiến trình rất tự nhiên trong bước thứ nhất mà chúng tôi sẽ thương lượng”.
Trong một cuộc họp báo, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Gonzalo Gallegos nói rằng, nhóm P-5 + 1 không làm ngơ với văn kiện Iran đệ trình, nhưng không ai xem đó như một câu trả lời dứt khoát mà họ tìm kiếm. Ông Gallegos nói: “Chúng tôi muốn có một tuyên bố rõ ràng. Chúng tôi đã nói rõ là câu trả lời này nên đưa ra qua con đường ngoại giao bình thường, đó là ông Jalili đưa ra câu trả lời qua ông Solana, và thời hạn 2 tuần dành cho câu trả lời này đang gần hết”.
Tại cuộc họp với nhà thương thuyết Iran Jalili, ông Javier Solana đã đề ra thời hạn 2 tuần để Iran đưa ra câu trả lời rõ ràng, và thời hạn này sẽ chấm dứt vào thứ bảy tới. Nếu Iran chấp nhận gói đề xuất của nhóm P-5 + 1 và ngừng chương trình làm giàu
uranium, Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc sẽ ngừng các biện pháp trừng phạt đối với Iran, và Iran sẽ nhận được sự trợ giúp trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân dân sự và được tiếp cận với loại máy bay chở khách mới trong số các lợi lộc khác mà Iran sẽ được hưởng. Ông Solana cũng đề nghị một thời hạn 6 tuần được gọi là tiền thương thuyết. Trong thời gian này, sẽ không có thêm biện pháp trừng phạt mới nào được đề ra với Iran nếu Iran ngừng tăng cường tinh luyện uranium.
Tuy nhiên, hôm 26-7, trong một tuyên bố đầy thách thức, Tổng thống Ahmadinejad thông báo rằng Iran đã tăng số máy ly tâm lên 6.000 chiếc. Mỹ cảnh báo rằng Iran sẽ phải chịu thêm các biện pháp trừng phạt nữa nếu nước này bác bỏ đề xuất của nhóm P-5 + 1 và tiếp tục làm giàu uranium. Mỹ cũng sẽ không loại trừ hành động quân sự nếu giải pháp bằng ngoại giao thất bại.
BĂNG CHÂU