Phó Tổng thống Mỹ Dick Cheney hôm 4-9 đã có chuyến thăm Gruzia và hội đàm với Tổng thống Gruzia Mikhail Saakashvili, một ngày sau khi Tổng thống Bush tuyên bố sẽ cung cấp gói viện trợ trị giá 1 tỷ USD cho nước này.
Tổng thống Gruzia Mikhail Saakashvili (phải) tiếp Phó Tổng thống Mỹ Dick Cheney hôm 4-9 tại Tbilisi. |
Trong bối cảnh quan hệ giữa Moscow và Washington đang căng thẳng vì cuộc chiến ở Gruzia, chuyến thăm của Phó Tổng thống Mỹ tới khu vực vốn được coi là “sân sau” của Nga, thể hiện sự ủng hộ của Mỹ với Tổng thống Mikhail Saakashvili. Trước đó, Quốc hội Gruzia đã bỏ phiếu chấm dứt tình trạng giới nghiêm do chiến sự tại nước này, nhưng cho ban bố tình trạng khẩn cấp tại những nơi binh sĩ Nga còn triển khai. “Quốc hội Gruzia đã nhất trí thông qua một nghị quyết dỡ bỏ tình trạng chiến tranh”, phát ngôn viên Maka Gigauri nói. “Tình trạng khẩn cấp được công bố ở những vùng lãnh thổ Gruzia, nơi lực lượng chiếm đóng Nga vẫn hiện diện, trong đó có Abkhazia và Nam Ossetia”.
Gruzia đã ban bố tình trạng chiến tranh vào ngày 9-8, ngay sau khi nước này mở cuộc tấn công nhằm giành lại tỉnh ly khai Nam Ossetia, hành động khơi mào cho cuộc chiến với quân đội Nga. Xung đột giữa hai bên chấm dứt nhờ một thỏa thuận ngừng bắn do Pháp làm trung gian. Chủ tịch Quốc hội Gruzia, ông David Bakradze cho biết, tình trạng chiến tranh cần được dỡ bỏ vì sự phát triển của đất nước, bởi vì nó gây ra rất nhiều khó khăn cho các hoạt động kinh tế. Nga tuyên bố, một số binh sĩ nước này còn ở Gruzia là để thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình được thống nhất trong thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, Tbilisi gọi họ là “lực lượng chiếm đóng”.
Quyết định trên của Quốc hội Gruzia được đưa ra tiếp sau khi Tbilisi cắt đứt quan hệ ngoại giao với Moscow ngày 2-9. Ngay hôm sau, Nga đã đóng cửa Đại sứ quán nước này ở Tbilisi và ngừng các hoạt động lãnh sự ở quốc gia láng giềng. Phía Nga cũng đã ngừng cấp thị thực cho công dân Gruzia và nhắc lại rằng nước này sẽ chỉ rút quân ra khỏi Gruzia khi kế hoạch hòa bình do Pháp làm trung gian được thực thi đầy đủ. Ông Nikolai Patrushev - người đứng đầu Hội đồng An ninh Nga cho biết, các lãnh đạo Hội đồng An ninh thuộc Tổ chức Hiệp ước an ninh toàn diện (CSTO) gồm Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Nga, Uzbekistan và Tajikistan, đã ủng hộ đề xuất cấm vận vũ khí đối với Gruzia của Nga.
Trong một hành động biểu thị sự ủng hộ đối với Gruzia, NATO cho hay Tổng Thư ký khối này Jaap de Hoop Scheffer sẽ thăm Gruzia trong 2 ngày 15 và 16-9 và có thể thảo luận về việc viện trợ cho quốc gia này. Theo một nguồn tin từ Thổ Nhĩ Kỳ, khối quân sự NATO đang tiếp tục củng cố sức mạnh lực lượng hải quân tại Biển Đen với việc điều đến đây con tàu USNS Pathfinder (T-AGS 60) có chức năng nghiên cứu hải dương học thuộc quân đội Mỹ.
Tuy nhiên, quân đội Nga cho rằng tàu Pathfinder này có thể được sử dụng với mục đích thu thập tin tức tình báo và do thám. Một quan chức quân đội Nga cho biết: “Chúng tôi có những thông tin đáng tin cậy xác nhận rằng tàu Pathfinder đã tới Biển Đen với nhiệm vụ chủ yếu là tiến hành các chiến dịch thu thập tin tức tình báo, nhằm hỗ trợ cho nhóm tàu hải quân NATO đang triển khai trong khu vực”.
Thủ tướng Nga Vladimir Putin cho biết, nước này sẽ phản ứng một cách điềm tĩnh trước sự hiện diện của các tàu chiến NATO tại Biển Đen. Ông nhấn mạnh: “Sự đáp trả của chúng tôi sẽ điềm tĩnh, không quá kích động nhưng chắc chắn sẽ là một sự đáp trả”. Mặc dù hiện nay Mỹ chưa đưa ra các biện pháp trừng phạt Nga, nhưng quyết định viện trợ 1 tỷ USD cho Gruzia và phái ông Cheney tới Gruzia như là một sự khiêu khích đối với Nga.
ĐOÀN LƯƠNG