Tổng thống Venezuela Hugo Chavez vừa tuyên bố, nước này sẽ xây dựng một lò phản ứng hạt nhân phục vụ cho mục đích dân sự, chỉ vài ngày sau khi Nga đề nghị hỗ trợ đồng minh ở Nam Mỹ về vấn đề này.
Ông Chavez nhấn mạnh: “Chúng tôi rất muốn phát triển năng lượng hạt nhân, tất nhiên là vì mục đích hòa bình như y tế và sản xuất điện. Brazil và Argentina đều sở hữu một loạt lò phản ứng hạt nhân, Venezuela cũng sẽ như vậy”. Thông tin trên đã khiến quan hệ giữa Venezuela và Mỹ càng thêm căng thẳng.
Quan hệ Venezuela - Nga ngày càng khăng khít khiến Mỹ thêm phần lo ngại. |
Đề xuất trợ giúp Caracas xây dựng cơ sở hạt nhân đã được Thủ tướng Putin đưa ra trong một cuộc gặp với Tổng thống Chavez tại thành phố Novo-Ogaryovo (Nga) hồi tuần trước và Venezuela đã lập ủy ban nghiên cứu vấn đề này. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Venezuela không cho biết các chi tiết như khi nào cơ sở hạt nhân sẽ vận hành. Người đứng đầu Venezuela tuyên bố: “Nga đã sẵn sàng giúp đỡ Venezuela phát triển năng lượng hạt nhân vì mục đích dân sự và chúng tôi đã được ủy thác để làm việc đó. Venezuela rất quan tâm tới phát triển năng lượng hạt nhân”. Tổng thống Chavez còn cho biết thêm rằng, Venezuela từng phát triển một lò phản ứng hạt nhân từ hàng chục năm trước, nhưng đã từ bỏ do sức ép của Mỹ.
Nga đã tăng cường hợp tác với Venezuela kể từ sau cuộc chiến ngắn với Gruzia vào tháng trước, sự kiện làm tổn hại tới quan hệ vốn đã căng thẳng giữa Moscow với phương Tây, đặc biệt là Mỹ. Khi Tổng thống Chavez ở thăm Nga vào tuần trước, một đội tàu chiến của Nga đã tới biển Caribe để chuẩn bị cho cuộc tập trận chung với Venezuela vào cuối năm nay.
Động thái này được các nhà phân tích phương Tây cho là để trả đũa việc Mỹ dùng tàu chiến để chuyển viện trợ tới cho Gruzia. Việc triển khai tàu chiến có thể là cuộc diễn tập trên biển lớn nhất của Nga tại Caribe từ thời Chiến tranh Lạnh, nơi vốn được coi là “sân sau” của Mỹ. Tổng thống Chavez tuyên bố, việc Venezuela quan hệ chặt chẽ với Nga sẽ giúp tạo nên một thế giới đa cực - thuật ngữ mà hai nước đồng minh của nhau chia sẻ khi họ cùng phản đối sự áp đặt của Mỹ với các vấn đề thế giới.
Kể từ năm 2005, Venezuela đã đồng ý mua hơn 4,4 tỷ USD vũ khí từ Nga, gồm máy bay chiến đấu, trực thăng và 100.000 khẩu Klasnikov. Tổng thống Nga Dmitry Medvedev cũng đề nghị cho Venezuela vay thêm tiền để mua vũ khí. Trước khi chấp nhận đề nghị của Nga, Tổng thống Chavez đã bày tỏ sự quan tâm tới việc phải mua một lò phản ứng từ Argentina và hợp tác với Iran cùng nhiều nước khác để nghiên cứu năng lượng hạt nhân.
BĂNG CHÂU