Nghị sĩ Đảng Dân chủ kêu gọi Obama điều tra hình sự chính quyền Bush
Israel và Mỹ vừa có một cuộc xung đột công khai về tình huống dẫn tới lá phiếu trắng của Mỹ tại cuộc bỏ phiếu về nghị quyết của HĐBA Liên Hợp Quốc đối với cuộc khủng hoảng Gaza hôm 8-1. Cả phát ngôn viên Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Mỹ đều cho rằng, việc Thủ tướng Israel Ehud Olmert nói, ông đã khiến Tổng thống Bush chỉ đạo cho Ngoại trưởng Rice bỏ phiếu trắng trong cuộc họp hôm 8-1 là hoàn toàn không đúng sự thật.
 | |
|
Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng, việc Thủ tướng Olmert nói, ông đã khiến Tổng thống Bush chỉ đạo cho Ngoại trưởng Rice bỏ phiếu trắng trong cuộc họp hôm 8-1 là không đúng sự thật. |
Trong một bài phát biểu trước lãnh đạo các chính quyền địa phương ở Ashkelon, Thủ tướng Israel Olmert cho biết, Ngoại trưởng Mỹ Rice đã tỏ ra lúng túng khi nhận được lệnh ngừng ủng hộ cho nghị quyết của LHQ, sau khi ông can thiệp với Tổng thống Bush. Người đứng đầu Chính phủ Israel nói, ông đã gọi cho Tổng thống Bush và ngắt quãng bài diễn thuyết mà nhà lãnh đạo này đang dự định tiến hành ở Philadelphia để bảo đảm rằng, Mỹ sẽ không bỏ phiếu ủng hộ cho nghị quyết của Hội đồng Bảo an về khủng hoảng ở Gaza. Theo ông Olmert, ông đã nói chuyện với Tổng thống Bush về việc Mỹ không nên bỏ phiếu ủng hộ cho nghị quyết về Gaza, và sau đó ông Bush đã chỉ thị cho bà Rice bỏ phiếu trắng. “Rice có chút bối rối”, Thủ tướng Olmert nói.
Trong khi đó, ông Cormack cho biết, một ngày trước khi bỏ phiếu, bà Rice đã quyết định không phủ quyết nghị quyết trên, sau khi Bộ trưởng Ảrập bác bỏ những nỗ lực ban đầu của Mỹ để thúc đẩy một tuyên bố yếu hơn của Chủ tịch HĐBA. Việc này giúp bà Rice có sự lựa chọn hoặc bỏ phiếu ủng hộ hoặc bỏ phiếu trắng. Ông Cormack nói:
Vậy còn hai khả năng: Bỏ phiếu ủng hộ hoặc bỏ phiếu trắng và bà Rice đã quyết định rằng, bỏ phiếu trắng sẽ tạo cơ hội tốt nhất cho những ai tham gia đàm phán và giải quyết tình hình trên cơ sở đó. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho biết, bà Rice đã nói chuyện với Tổng thống Bush cả trước lẫn sau cuộc điện đàm với ông Olmert, nhưng khẳng định 100% rằng, ý định của bà là bỏ phiếu trắng. Tuy nhiên, một quan chức Văn phòng Thủ tướng Israel đáp lại bình luận của Washington rằng: “Phát biểu của Thủ tướng Olmert là đúng với những gì diễn ra”. Quan chức này cũng giảm nhẹ tình huống khi nói mọi việc đã qua và nó không có ảnh hưởng lâu dài.
Hiện nay, nội bộ chính quyền Israel đang có dấu hiệu chia rẽ quanh việc có cần thiết tiếp tục cuộc chiến ở Dải Gaza hay không. Ngoại trưởng Tzipi Livni và Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak chủ trương ngưng chiến, trong khi Thủ tướng Ehud Olmert cho rằng, phải đánh đến cùng để triệt hạ tổ chức Hamas.
Tel Aviv đang lưỡng lự, chưa muốn quyết định mở chiến dịch giai đoạn 3, tức là tấn công sâu vào Dải Gaza. Amos Gilad, trợ lý cấp cao của Bộ trưởng Barak dự kiến đến Cairo trong ngày 15-1 để thảo luận về một đề xuất của Ai Cập nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Dải Gaza. Theo kế hoạch, ông Gilad sẽ gặp Giám đốc Tình báo Ai Cập Omar Suleiman.
Trong một động thái mới có liên quan đến chính quyền Bush, một bản báo cáo của nghị sĩ Đảng Dân chủ Mỹ đã kêu gọi chính quyền Obama nên tiến hành một cuộc điều tra hình sự đối với các quan chức dưới thời chính quyền Tổng thống Bush, xem họ có vi phạm luật khi mượn danh bảo vệ an ninh quốc gia hay không. Cùng với lời kêu gọi điều tra hình sự, bản báo cáo còn kêu gọi thành lập một ủy ban kiểu như ủy ban 11-9, có nhiệm vụ thu thập bằng chứng và đưa ra những đề xuất để ngăn chặn việc sử dụng sai quyền lực. Bản báo cáo này được các thành viên Đảng Dân chủ trong Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ đệ trình.
Bản báo cáo còn tập hợp tất cả chính sách của chính quyền Bush mà Đảng Dân chủ phản đối trong nhiều thời điểm khác nhau. Trong số đó, có việc thẩm vấn các tù nhân nước ngoài, nghe trộm điện thoại, trừng phạt những người phản đối… Hiện, Nhà Trắng chưa đưa ra bình luận gì về bản báo cáo của các thành viên Đảng Dân chủ.
Obama cho biết, ông chưa có quyết định gì về một ủy ban giống ủy ban 11-9. Và theo bản báo cáo, việc điều tra hình sự có thể cần một công tố đặc biệt được Bộ trưởng Tư pháp chỉ định. Nghị sĩ Đảng Cộng hòa John Conyers, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện cho biết, các nghị sĩ đảng ông đã gặp các quan chức trong bộ máy chuyển giao quyền lực của Obama để thảo luận về bản báo cáo trên. Cơ quan chuyển giao của Tổng thống đắc cử không tán thành với bản báo cáo.
GIA HUY (Theo NY Times, Jpost, AP)
