Mỹ duy trì quan hệ chặt chẽ với Nhật Bản

* Bộ trưởng Tài chính Nhật từ chức vì bị chỉ trích say xỉn

Hôm 17-2, tân Ngoại trưởng Mỹ Hillary đã có cuộc gặp với giới lãnh đạo Nhật trước lúc tới Indonesia, Hàn Quốc và Trung Quốc. Hãng tin Jiji của Nhật cho biết, Tổng thống Mỹ Obama sẽ hội đàm với Thủ tướng Nhật Taro Aso vào tháng 3 tới. Nhật hồ hởi chào mừng chuyến thăm của bà Hillary, vì nó được coi là dấu hiệu cho thấy chính quyền Obama sẽ tiếp tục duy trì mối quan hệ chặt chẽ với nước này. Phát ngôn viên Chính phủ Nhật Takeo Kawamura nói: “Chúng tôi sẽ thảo luận những cách củng cố liên minh Nhật-Mỹ. Tôi cho rằng, chúng tôi sẽ củng cố mối quan hệ hợp tác Tokyo-Washington về vấn đề CHDCND Triều Tiên”.

	Ngoại trưởng Mỹ Hillary cùng Ngoại trưởng Nhật Hirofumi Nakasone  trong cuộc họp báo chung tại Tokyo hôm 17-2.

Phát biểu sau khi máy bay hạ cánh xuống sân bay Haneda ở Tokyo, Ngoại trưởng Hillary cho biết: Tôi chọn châu Á cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên tư cách là Ngoại trưởng Mỹ, vì muốn phát đi thông điệp rằng, quan hệ giữa Mỹ với các quốc gia trên khắp Thái Bình Dương là không thể thiếu trong việc đương đầu với các thách thức và nắm bắt những cơ hội của thế kỷ 21. Với đồng minh lịch sử là Nhật và những đối tác mới, chúng ta có thể bắt đầu cùng nhau xây dựng một mạng lưới trên toàn thế giới, để giúp giải quyết các vấn đề mà không ai trong chúng ta có thể giải quyết một mình... Liên minh Mỹ-Nhật là điều quan trọng sống còn với cả hai nước, với khu vực châu Á-Thái Bình Dương và thế giới.

Trong cuộc nói chuyện với lãnh đạo và người dân Nhật, Ngoại trưởng Mỹ Hillary phát biểu: Chúng ta sẽ tìm ra những cách cộng tác về các vấn đề nằm ngoài sự quan tâm chung, để thực sự giải quyết những mối lo ngại toàn cầu. Những vấn đề đó gồm cả thay đổi khí hậu, năng lượng sạch, Afghanistan, Pakistan, không phổ biến vũ khí hạt nhân và các mối quan tâm chung khác. Không phải ngẫu nhiên mà bà Hillary đề cập tới vấn đề thay đổi khí hậu vì đó là điều mà bà gọi là mối đe dọa của quốc gia và toàn cầu. Trung Quốc giữ vai trò then chốt trong việc giải quyết vấn đề này, vì nước này gây ra lượng khí thải lớn nhất.

Nhật đã có kế hoạch thảo luận với bà Hillary về vấn đề người Nhật bị CHDCND Triều Tiên bắt cóc hồi những năm 1970 và 1980 để đào tạo các điệp viên. Ngoại trưởng Mỹ đã đồng ý gặp gia đình những người bị bắt cóc và tuyên bố, vấn đề này sẽ là một phần trong cuộc hội đàm 6 bên với Bình Nhưỡng. Một điểm quan trọng khác cũng sẽ được thực hiện trong chuyến thăm là Ngoại trưởng Mỹ sẽ ký thỏa thuận chuyển 8.000 lính thủy đánh bộ Mỹ từ căn cứ Okinawa của Nhật sang đảo Guam.

Trong một động thái có liên quan đến nước Nhật, hôm 17-2, Bộ trưởng Tài chính Nhật Shoichi Nakagawa tuyên bố sẽ từ chức trước những lời chỉ trích về việc ông say xỉn tại một cuộc họp báo của G7 hồi tuần trước. Vụ việc này xảy ra đúng lúc tỷ lệ dân chúng ủng hộ Thủ tướng Taro Aso đang sụt giảm.

Bất chấp sự phẫn nộ của dư luận Nhật, Thủ tướng Taro Aso đã yêu cầu ông Nakagawa tiếp tục đảm trách cương vị hiện tại. Tuy nhiên, các đảng đối lập đã lên kế hoạch công kích Bộ trưởng Tài chính tại Quốc hội. Họ cũng tuyên bố sẽ đệ trình bản kiến nghị đòi khiển trách ông Nakagawa tới Thượng viện, nếu những lời giải trình của ông không thỏa đáng. Trên tờ Mainichi có đoạn viết về hành động của Bộ trưởng Nakagawa: Đó là một hành động tùy tiện làm tổn hại đến các lợi ích của đất nước chúng ta. Thủ tướng Taro Aso không thể làm ngơ trước tình huống tượng trưng cho sự chểnh mảng trong chính quyền của ông.

Sự cố Nakagawa xảy ra đúng vào thời điểm tỷ lệ ủng hộ của công chúng dành cho Thủ tướng Aso đang sụt giảm nghiêm trọng. Theo một cuộc thăm dò dư luận công bố hồi cuối tuần trước, tỷ lệ tín nhiệm đối với ông Aso hiện thấp hơn 10%. Kết quả các cuộc trưng cầu dân ý gần đây cũng cho thấy, đảng Dân chủ đối lập chính đang có cơ hội đánh bại đảng Dân chủ Tự do (LDP) của ông Aso trong cuộc bỏ phiếu dự kiến diễn ra vào cuối năm nay. Nếu điều này thành hiện thực, đây sẽ là thất bại nghiêm trọng đối với đảng LDP sau hơn 50 năm cầm quyền hầu như liên tục ở đất nước mặt trời mọc. 
                     
BĂNG CHÂU (Tổng hợp)