Tổng thống Mỹ Barack Obama cho rằng, quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ định hình thế kỷ 21 khi quan chức cao cấp của hai nước bắt đầu cuộc “Đối thoại Kinh tế và Chiến lược” ở Washington. Ông Obama kêu gọi hợp tác rộng với Trung Quốc để định hình thế kỷ 21 và tuyên bố, mối quan hệ giữa hai nước quan trọng như bất kỳ mối quan hệ song phương nào khác trên thế giới. Ông nói: “Thực tế đó sẽ củng cố quan hệ đối tác của chúng ta. Đó là trách nhiệm chúng ta cùng gánh vác. Hợp tác, không đối đầu là cách để tiến lên”.
 | |
|
Ủy viên quốc vụ Đới Bình Quốc (trái) và bà Hillary trước cuộc gặp “Đối thoại Kinh tế và Chiến lược” ở Washington. |
Mở màn các cuộc thảo luận sâu kéo dài 2 ngày tại Washington, Tổng thống Obama kêu gọi Mỹ-Trung hợp tác về hàng loạt vấn đề, từ khôi phục kinh tế toàn cầu tới đấu tranh chống thay đổi khí hậu. Trong khẩu hiệu mới dường như đã được thống nhất, cả Tổng thống Mỹ Obama và Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào cho biết, Mỹ và Trung Quốc tìm kiếm một mối quan hệ tích cực, mang tính xây dựng và toàn diện. Hai nước sẽ mở rộng những mối quan tâm chung, thu hẹp bất đồng, tăng cường hiểu biết lẫn nhau và củng cố hợp tác.
Đây là cuộc đối thoại đầu tiên trong cơ chế mới được thành lập theo thỏa thuận giữa Tổng thống Barack Obama và Chủ tịch Hồ Cẩm Đào hồi tháng 4 vừa qua, nhằm tăng cường quan hệ và hiểu biết giữa hai nước. Tổng thống Obama kêu gọi mở một kỷ nguyên mới trong hợp tác giữa Mỹ và Trung Quốc.
Ông cho rằng, dù hai nước có những khác biệt nhưng có những lĩnh vực quan trọng cho cả hai bên và phải làm việc với nhau để giải quyết, bao gồm suy thoái kinh tế toàn cầu, khí hậu thay đổi và sự bành trướng vũ khí hạt nhân. Ông nhấn mạnh tới tầm quan trọng của hợp tác, vì “không có quốc gia nào có thể tự đối phó với những thách thức của thế kỷ 21, hay là có thể một mình đạt đến những lợi ích”.
Việc đích thân Tổng thống Mỹ đọc diễn văn khai mạc cuộc đối thoại đầu tiên, nói về chính sách của Mỹ đối với châu Á đã chứng tỏ Trung Quốc là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của chính quyền Obama. Cuộc đối thoại lần này sẽ mở rộng phạm vi những cuộc họp được khởi động dưới thời cựu Tổng thống Bush hồi 2006, vốn chỉ tập trung vào vấn đề kinh tế.
Phái đoàn Trung Quốc tuyên bố sẽ đề cập với Mỹ về những lo ngại của Trung Quốc liên quan tới sự an toàn của hơn 750 tỷ USD mà nước này đầu tư vào trái phiếu Mỹ. Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Timothy Geithner tuyên bố, hai nền kinh tế phát triển và đang phát triển lớn nhất thế giới nên phối hợp các phản ứng đối với cuộc khủng hoảng kinh tế.
Tại cuộc họp, Ngoại trưởng Hillary đã phủ nhận phán đoán về “một thế giới đa cực”, từ thường được Trung Quốc, Nga và một số nhà làm luật sử dụng, nhằm báo hiệu sự kết thúc của kỷ nguyên mà Mỹ thống trị. Bà Hillary tuyên bố: “Dù quan hệ trước đây giữa Mỹ và Trung Quốc bị ảnh hưởng của ý tưởng cân bằng quyền lực giữa các nước lớn, thì suy nghĩ mới về thế kỷ 21 sẽ đưa chúng ta từ một thế giới đa cực tới một thế giới đa đối tác”.
Theo giới quan sát, dường như qua việc lập cơ chế đối thoại này, Mỹ và Trung Quốc muốn tạo dựng một diễn đàn nhóm hai nước gọi là G2 - giữa một bên là cường quốc số một thế giới và bên kia là quốc gia đông dân nhất hành tinh đang đi đầu trong số các nước đang trỗi dậy, qua đó giúp hiểu biết, tạo dựng lòng tin lẫn nhau.
GIA HUY (Tổng hợp từ BBC, AP, Xinhua)
