Phương Tây lo ngại về kế hoạch làm giàu uranium của Iran

Ngay sau khi Iran tuyên bố xây dựng thêm 10 cơ sở làm giàu uranium mới, đất nước Hồi giáo này đã gặp phải sự phản ứng mạnh mẽ của các cường quốc phương Tây và đẩy tình hình trở nên phức tạp.

	Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad (phải) trong một buổi họp báo với Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani về việc giảm mức độ hợp tác với IAEA.

Bộ Ngoại giao Anh khẳng định, kế hoạch của Iran xây dựng thêm 10 cơ sở làm giàu uranium mới gây lo ngại sâu sắc đối với cộng đồng quốc tế và vi phạm các Nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ. Anh sẽ phối hợp với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) để tìm ra câu trả lời thích đáng đối với hành động này của Iran.

Trong khi đó, tại Pháp, Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Bernard Kouchner trong một bài phỏng vấn trên Đài Truyền hình I-tele của Pháp cũng cho biết, Pháp lo ngại trước kế hoạch của Iran. Ông Kouchner cho rằng, kế hoạch này không những không giúp Iran kéo dài thời gian, mà làm mất thời gian của nước này.

Bộ trưởng Bernard Kouchner cho rằng: “Iran lẽ ra phải trả lời những câu hỏi của IAEA. Tuy nhiên trên thực tế, Iran lại không làm như vậy mà còn gia tăng những lời thách thức. Chúng tôi thực sự lo ngại về điều này”. Trong một bài phỏng vấn với hãng tin AFP của Pháp, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Đức cũng bày tỏ lo ngại sâu sắc về kế hoạch xây dựng 10 cơ sở hạt nhân mới của Iran và yêu cầu nước này thực hiện nghĩa vụ của mình đối với cộng đồng quốc tế.

Robert Gibbs, phát ngôn viên báo chí của Tổng thống Mỹ Obama nói rằng, nếu kế hoạch được thực hiện thì đây sẽ là “sự vi phạm nghiêm trọng các quy định của Liên Hiệp Quốc, và là một ví dụ khác cho thấy Iran đã lựa chọn tự cô lập chính mình”.

Trước đó, hôm 29-11, Iran đã tuyên bố sẽ xây thêm 10 cơ sở làm giàu uranium mới trong nỗ lực mở rộng chương trình hạt nhân của nước này, chỉ 2 ngày sau khi cơ quan giám sát hạt nhân của LHQ lên án Iran vì đã tiến hành hoạt động hạt nhân bí mật. Các hãng truyền thông dẫn tuyên bố của chính quyền Iran cho biết, họ dự định xây thêm 10 nhà máy mới để nâng cấp uranium, tương tự như cơ sở tinh chế uranium chính của Iran ở Natanz.
 
Truyền thông Nhà nước Iran tường trình rằng, 5 địa điểm đã được chấp thuận để xây những nhà máy mới và Cơ quan Năng lượng hạt nhân Iran đã được chỉ thị phải tìm thêm 5 địa điểm nữa. Người đứng đầu chương trình hạt nhân Iran, ông Ali Akbar Salehi nói, các địa điểm mới sẽ được xây trong các ngọn núi để bảo vệ khỏi những cuộc tấn công, và vẫn theo lời ông thì các cơ sở hạt nhân mới sẽ sử dụng các lò ly tâm mới, có hiệu năng hơn.

Cơ sở làm giàu uranium ở Isfahan nằm cách thủ đô Tehran 420km về phía nam.

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã áp dụng 3 đợt cấm vận chống Iran vì nước này không chịu ngưng các hoạt động nâng cấp uranium. Các nhà lập pháp Iran cũng đã yêu cầu Chính phủ Tehran giảm cấp độ hợp tác với IAEA. Hôm 27-11, IAEA đã thông qua nghị quyết đòi Iran ngưng hoạt động xây dựng tại cơ sở hạt nhân Fordow ở gần thành phố Qom, đồng thời khai báo bất cứ cơ sở hạt nhân nào mà họ còn đang che giấu.

Quốc hội Iran cho rằng, IAEA nên đưa vấn đề hạt nhân của nước này lên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc một lần nữa. Quốc hội Iran có quyền buộc Chính phủ phải thay đổi mức độ hợp tác với IAEA. Phát biểu trước Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani cảnh báo, có thể giảm mức độ hợp tác với IAEA vì đã lên án chương trình hạt nhân của nước này.
 
Ông Ali Larijani nói rằng, Nghị quyết của IAEA về vấn đề hạt nhân của Iran nhằm mở đường cho việc áp đặt các lệnh trừng phạt mới với nước này. Iran không có sự lựa chọn nào khác là giảm sự hợp tác với IAEA.
 
GIA HUY