Trận động đất ở Haiti vào ngày 12-1 đo được 7 độ Richter làm cả trăm ngàn người chết và hàng triệu người sống trong cảnh màn trời chiếu đất. Cũng với mức độ đó, trận động đất ở vịnh San Francisco (Mỹ) vào ngày 17-10-1989 chỉ làm 63 người chết và 12 nghìn người mất nhà cửa.
 | |||
|
Những ngôi nhà chỉ còn lại đống đổ nát. |
|||
John Mutter là một chuyên gia nghiên cứu địa chấn và thảm họa tại Viện Trái đất thuộc Trường đại học Columbia, nói rằng “Động đất không làm chết người, chỉ có những công trình kém chất lượng mới làm chết người”. Haiti vẫn có những quy định về xây dựng nhưng một đất nước xếp trong top 10 các nước tham nhũng nhất thế giới thì chuyện xây dựng không đúng chất lượng diễn ra hàng loạt. Một chuyên gia cho biết các sản phẩm xây dựng đều làm thủ công và bị “ăn” bớt nguyên liệu. Trọng lượng của một khối bê-tông chỉ bằng 1/8 so với tiêu chuẩn chung ở Mỹ.
Theo kế hoạch của Mỹ, khi quá trình cứu hộ và cứu trợ tạm ổn và cuộc sống dần trở lại bình thường thì lực lượng kiến trúc sư và kỹ sư xây dựng sẽ sang Haiti để khảo sát và đánh giá mức độ thiệt hại của những công trình và mức độ an toàn của những ngôi nhà chưa bị hư hại để xem có đủ tiêu chuẩn sử dụng nữa hay không, đồng thời qua đó xác định được những tiêu chí về xây dựng nhằm giúp các công trình sau này trở nên vững chắc đủ sức chịu đựng những trận động đất tương tự. Việc xây dựng tiêu chí xây dựng chắc chắn sẽ chiếm rất nhiều thời gian bởi đó chính là “nền móng” cho sự an toàn của đất nước này. Nên nhớ, đất nước 10 triệu dân này chỉ mới gượng dậy sau đợt bão kinh hoàng năm 2008. Nghĩa là Haiti hứng chịu quá nhiều thiên tai nên các công trình kiên cố đủ sức chịu đựng không chỉ một lần mà nhiều lần trong một năm và trong nhiều thập niên.
Bây giờ chưa ai xác định thời gian tái thiết cho Haiti trong bao lâu: 10 năm, 20 năm hay thậm chí là 50 năm và cần bao nhiêu tỷ đôla Mỹ? Quỹ tái thiết Haiti sắp sửa thành lập với các thành viên do Tổng thống Haiti René Préval, Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon và các nhà tài trợ (gồm chính phủ các nước và các nhà tài trợ lớn) chỉ định. Haiti cũng phải làm việc với Quỹ Tiền tệ quốc tế để tìm kiếm các khoản viện trợ cho công việc tái thiết được dự báo đầy gian lao và dai dẳng. Chỉ riêng việc khôi phục những dịch vụ căn bản nhất đã phải mất vài tháng và những công việc quan trọng tiếp theo còn rất ngổn ngang như xây dựng lại nhà máy điện, trường học…
Những con số khổng lồ được đưa ra làm choáng cả mọi người khi trước mắt cần tới 10 tỷ USD cho 5 năm đầu tiên. Sau thời gian đó sẽ xem xét đánh giá tiếp để có kế hoạch kêu gọi tài trợ. Tổng thống Mỹ Obama dự kiến sẽ tài trợ trong năm đầu tiên là 1 tỷ USD, đồng thời kêu gọi các nước khác cũng như các tổ chức đóng góp nhằm giúp cho công việc tái thiết diễn ra nhanh chóng hơn và hiệu quả hơn. Với đất nước chịu quá nhiều thiên tai như Haiti thật khó lường bởi quá trình tái thiết đất nước sau đợt bão hung dữ năm 2008 đã ngốn gần 1,5 tỷ USD cũng đã trở thành con số không sau trận động đất kinh hoàng này.
ANH THƯ
