Chạy đua với thời gian

Cuối tuần qua, Chính phủ Haiti đã tuyên bố chấm dứt giai đoạn tìm kiếm và cứu hộ cho các nạn nhân của trận động đất hôm 12-1, khi con số thiệt mạng chính thức là gần 111.500 người, mặc dù con số người chết dự báo sẽ lên tới 200.000 người. Để có được tuyên bố trên, trong hơn 10 ngày qua, cả thế giới dường như đã chạy đua với thời gian để giúp Haiti khắc phục thảm họa.

		Một nạn nhân đang được đội cứu hộ của Pháp cứu sống từ trong đống đổ nát sau trận động đất ở Haiti.

Trận động đất 7,3 độ richter ở Haiti chỉ kéo dài khoảng 3 phút đã biến gần như toàn bộ đất nước nhỏ bé ở vùng Caribe này thành đống tro tàn. Đây là một thảm họa, một bi kịch, một nỗi đau quá sức chịu đựng đối với một đất nước vốn đã đói nghèo. Cộng đồng quốc tế đã nhanh chóng chung vai sát cánh để viện trợ cho Haiti, giúp tìm kiếm những người có thể còn sống sót dưới đống gạch đổ nát, cung cấp lương thực, nước uống, thuốc men và lều trú ẩn cho những người dân đang hoảng loạn, mất phương hướng. Tất cả diễn ra nhanh nhất có thể, bởi đây là một cuộc đua tính từng giờ một, chống chọi với cái chết, cái đói và nguy cơ dịch bệnh bùng phát. Hàng nghìn tấn hàng viện trợ nhân đạo quốc tế đã được chuyển đến Haiti, cùng với đó là hàng tỷ USD được Chính phủ các nước và các tổ chức tài chính cam kết viện trợ cho quốc gia nghèo nhất Tây Bán cầu này.

Mười ngày sau thảm họa, LHQ công bố số liệu cho thấy số tiền cộng đồng quốc tế cam kết trợ giúp Haiti đã lên tới hơn 1,2 tỷ USD. Khoảng 1 triệu khẩu phần lương thực đã được phân phát cho hơn 200.000 người Haiti.

Chương trình Lương thực Thế giới (PAM) ước tính cần hơn 100 triệu khẩu phần lương thực và chai nước uống trong vòng một tháng tới. Hơn 300 lều bạt được dựng ở Port-au-Prince để tiếp những người vô gia cư. Gần 10 bệnh viện ở thủ đô Port-au-Prince đang hoạt động quá tải, cùng với bệnh viện dã chiến Comfort của Mỹ với 1.000 giường bệnh và có khả năng chăm sóc từ 50-70 bệnh nhân cùng lúc...

Đương đầu với thảm họa kinh hoàng hôm 12-1, tình đoàn kết tương trợ, chia sẻ nỗi đau của đồng loại, sự trợ giúp quốc tế là hết sức cần thiết đối với người dân Haiti. Song điều mà Haiti cần vào thời điểm hiện tại không chỉ là sự trợ giúp cứu nhiều mạng sống, mà còn là sự hỗ trợ tái khởi động nền kinh tế để đưa đất nước Haiti thoát khỏi cảnh đói nghèo, lạc hậu và bất ổn. Theo thông báo ngày 22-1 của Bộ Nội vụ Haiti, số người thiệt mạng đã được xác định trong trận động đất vừa qua lên tới 111.499 người, cao hơn nhiều so với con số 75.000 người công bố trước đó. Chính phủ Haiti ước tính trận động đất có thể cướp đi sinh mạng của khoảng 200.000 người, cùng với khoảng 250.000 bị thương và khoảng 2 triệu người bị mất nhà cửa.

Đại hội đồng LHQ cũng đã thông qua nghị quyết kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ “nhanh chóng, bền vững và thích hợp” cho Haiti. Nghị quyết kêu gọi cộng đồng quốc tế nhanh chóng hưởng ứng lời kêu gọi mới của LHQ cung cấp 575 triệu USD cho Haiti. Cơ quan này cũng hối thúc Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon cùng tất cả các cơ quan hữu quan của LHQ, cũng như các thể chế tài chính quốc tế và cơ quan phát triển “tiếp tục viện trợ nhân đạo, kỹ thuật và tài chính có hiệu quả” cho Haiti. Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon cho rằng, cộng đồng quốc tế cần biến thảm họa ở Haiti thành cơ hội để xây dựng lại quốc gia nghèo đói này. Ông Ban Ki-moon cũng nêu rõ sự phục hồi của Haiti phải được bắt đầu từ chính người dân Haiti và cộng đồng quốc tế phải giúp Chính phủ Haiti cơ cấu lại, cũng như khôi phục các dịch vụ cơ bản và đưa nền kinh tế Haiti hoạt động trở lại. Cụ thể, cần nâng cao khả năng quản lý của Chính phủ, xây dựng lại các nhà máy và tạo môi trường thu hút đầu tư tốt hơn, qua đó có thể cung cấp việc làm cho những người bị mất việc sau trận động đất cũng như những người trước đó không có việc làm.

Các quan chức Haiti đang lên kế hoạch cho một cuộc di dời lớn nhằm đưa khoảng 400.000 người, vốn bị mất nhà cửa sau thảm họa động đất và hiện đang sống trong các túp lều tạm ở thủ đô Port-au-Prince, tới những khu tạm cư ở vùng ngoại ô. Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) thuộc LHQ cho biết, hơn 500 khu lều tạm chứa khoảng 472.000 người mọc rải rác khắp thủ đô. Theo ước tính của Cơ quan Viện trợ phát triển quốc tế Mỹ (USAID), khoảng 200.000 người Haiti đã rời bỏ thủ đô, trong đó ít nhất 100.000 người đã tới Gonaives, thành phố lớn ở miền Bắc Haiti, nơi cũng đang phải vật lộn để phục hồi sau các trận bão liên tiếp năm 2008. Trong khi đó, các đội cứu hộ đã bắt đầu từ bỏ nỗ lực tìm kiếm những người sống sót sau trận động đất. Thay vào đó, quân đội và nhân viên cứu trợ nước ngoài chuyển sự tập trung sang việc mở rộng khu vực cung cấp lương thực, nước sạch và chăm sóc y tế cho những người sống sót.

GIA HUY