* Mỹ ủng hộ lệnh trừng phạt mới đối với Iran
Tờ nhật báo kinh tế Nikkei của Nhật Bản cho biết, trong cuộc hội đàm giữa Ngoại trưởng Nhật Bản Katsuya Okada với Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani, đang ở thăm Tokyo, Nhật Bản đã đề xuất giúp Iran làm giàu urani để nước này có thể tiếp cận nguồn năng lượng hạt nhân và tránh nguy cơ Tehran sản xuất vũ khí hạt nhân. Đề xuất này từng được Nhật Bản đưa ra vào tháng 12-2009 trong chuyến thăm Tokyo của Trưởng phái đoàn đàm phán hạt nhân Iran Said Jalili.
 | |||
|
Ngoại trưởng Nhật Katsuya Okada (phải) tiếp Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani tại Nhật Bản. |
|||
Đây được xem là một trong những nỗ lực của các cường quốc nhằm ngăn cản Iran tự tiến hành làm giàu urani, vốn bị phương Tây và Israel cho rằng nhằm sản xuất vũ khí hạt nhân. Hiện Nhật Bản là nước ủng hộ mạnh mẽ những nỗ lực chống phổ biến vũ khí hạt nhân. Trước đó, Iran thông báo đang xem xét xây dựng thêm hai cơ sở làm giàu urani nữa tại khu vực đồi núi để đề phòng bị tấn công bằng không quân. Tuy nhiên, Iran sau đó đã gửi thư lên Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết, Tehran sẵn sàng mua nhiên liệu cho lò phản ứng hạt nhân hoặc trao đổi urani đã làm giàu ở cấp thấp của mình và hoạt động này sẽ phải diễn ra bên trong lãnh thổ Iran.
Đề xuất này đi ngược lại đề xuất của phương Tây, yêu cầu tiến hành trao đổi urani bên ngoài lãnh thổ Iran. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Philip Crowley cho biết, đề xuất mới nhất của Iran là không thể chấp nhận được. Mỹ cũng như các cường quốc khác nghi ngờ Iran tìm cách chế tạo vũ khí hạt nhân dưới vỏ bọc chương trình hạt nhân dân sự, mặc dù Iran luôn khẳng định chương trình hạt nhân của nước này là để sản xuất điện.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cho biết, bà ủng hộ các lệnh trừng phạt mới của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đối với Iran. Ngoại trưởng Clinton bày tỏ hy vọng rằng, sự can dự của Mỹ vào Syria sẽ hạn chế mối quan hệ giữa Syria và Iran. Theo bà Clinton, việc theo đuổi các lệnh trừng phạt mới về vấn đề hạt nhân của Iran là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự ngoại giao của chính quyền Mỹ, trong đó có chuyến thăm vùng Vịnh của bà vào tuần trước và chuyến đi tới các nước châu Mỹ Latinh trong tuần tới.
Ngoại trưởng Mỹ Clinton nói rằng, các cuộc đàm phán đang được đẩy mạnh trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, và ở cả bên trong các cơ quan Chính phủ Mỹ về các lệnh trừng phạt nhằm vào lực lượng vệ binh Cộng hòa Iran.
Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm của Mỹ (CENTCOM), Tướng David Petraeus từng cho biết, Mỹ đã xây dựng các kế hoạch dự phòng nếu các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Iran và phương Tây không đạt được kết quả. Trả lời phỏng vấn trên kênh truyền hình CNN, khi được hỏi về những ý kiến nhận xét các cơ sở hạt nhân của Iran, Tướng Petraeus cho biết, các cơ sở này có thể bị ném bom, cho dù chúng được phòng bị kiên cố đến đâu, tuy nhiên mức độ thiệt hại phụ thuộc vào khả năng tấn công của họ thế nào. Không nói rõ kế hoạch về dự phòng của Mỹ, song Tướng Petraeus cho biết, Mỹ đang tính tới những tác động tiềm tàng trước khi quyết định có tiến hành kế hoạch hay không. Ông nhấn mạnh các nỗ lực ngoại giao vẫn tiếp tục diễn ra.
Trong khi đó, cũng trả lời phỏng vấn của CNN, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Đô đốc Mike Mullen từng cảnh báo, một cuộc tấn công nhằm vào Iran sẽ gây mất ổn định nghiêm trọng, thậm chí tạo ra một cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân trong khu vực. Từ trước đến nay, các quan chức Mỹ nhiều lần khẳng định nước này luôn để ngỏ mọi giải pháp đối với Iran, kể cả giải pháp quân sự.
GIA HUY
