Việc phong tỏa Gaza của Israel, viện trợ nhân đạo, tình trạng khó khăn về kinh tế của người dân nơi đây là những chủ đề chính trong cuộc gặp gỡ giữa hai Tổng thống Mỹ và Palestine.
Biểu tình ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) phản đối cuộc tấn công của Israel nhằm vào các tàu viện trợ cho Gaza. (Ảnh: Getty Images) |
AP cho biết, từ Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Abbas đã đến Washington sau một tuần Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hoãn chuyến công du nơi đây để giải quyết khủng hoảng Gaza. Ông Abbas cũng dự kiến gặp gỡ Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jim Jones và các nghị sĩ của nước này. Phát biểu tại một hội nghị đầu tư ở Bờ Tây trước đó, ông Abbas khẳng định: “Thông điệp của tôi với ông Obama trong cuộc hội đàm là chúng tôi cần những quyết định cứng rắn để thay đổi cục diện của khu vực”.
Song, hiện vẫn chưa biết chính xác người đứng đầu Nhà Trắng sẽ đưa ra những đề nghị gì với ông Abbas, ngoài những cái bắt tay xã giao nồng ấm thường có. Về phía cá nhân, theo AP, ông Obama có lẽ thừa nhận sẽ tiếp tục gây sức ép với Thủ tướng Israel Netanyahu để thúc đẩy các cuộc đàm phán trực tiếp từ phía Tel Aviv, cho phép cung cấp các thiết bị viện trợ nhân đạo. Tuy nhiên, vào lúc này, Reuters cho rằng, nhà lãnh đạo Mỹ cũng muốn tránh những căng thẳng giữa Washington với Nhà nước Do Thái Israel.
AP nhận định: Quan hệ giữa Mỹ và Israel được cho là có nhiều thách thức, biến động vào đầu năm nay khi Israel công bố các kế hoạch xây dựng những khu tái định cư cho người Do Thái tại Jerusalem - nơi mà người Palestine xem là thủ đô Nhà nước mới của mình. Palestine đã từ chối ngồi vào bàn thương lượng với Thủ tướng Netanyahu cho đến khi nhà lãnh đạo này đồng ý “đóng băng” việc xây dựng tại Jerusalem. Tổng thống Obama và Thủ tướng Netanyahu cũng đã đồng ý sẽ nối lại hội đàm giữa hai nước, nhưng chưa xác định ngày cụ thể.
Ngay sau vụ tấn công vào các tàu viện trợ Gaza xảy ra và làm 9 người thiệt mạng vào ngày 31-5, Tổng thống Obama đã không tham gia vào những chỉ trích của cộng đồng quốc tế chống lại Israel - đồng minh thân thiết của Mỹ. Ông Obama cũng không tham gia vào những kêu gọi kết thúc việc phong tỏa Gaza vốn được áp đặt từ 3 năm nay, động thái mà Israel cho là cần thiết để ngăn chặn tuồn vũ khí vào tay Hamas. Trong khi đó, các nhà phân tích nói rằng, việc phong tỏa này đã làm cô lập thế giới bên ngoài với 1,5 triệu người dân Palestine ở Gaza.
Theo Reuters, sẽ là khó khăn cho Tổng thống Obama khi muốn cân bằng một bên là quan hệ với Israel, một bên là xoa dịu Palestine để bảo đảm rằng những căng thẳng ở Trung Đông do vụ tấn công tàu viện trợ sẽ không làm trật bánh nỗ lực của Mỹ trong việc thúc đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông.
VĨNH AN