Nhiều khả năng Tổng thống Barack Obama phải thay tướng sau khi Tư lệnh quân đội Mỹ tại Afghanistan phát biểu coi thường Nhà Trắng.
 | |||
| Thay thế tướng McChrystal sẽ khiến Mỹ gặp khó khăn trong chiến lược ở Afghanistan. (Ảnh: Getty Images) | |||
BBC cho hay, tướng McChrystal đã đệ đơn xin từ chức và đang chờ quyết định của Tổng thống Obama. Duncan Boothby, trợ lý riêng của McChrystal - người dàn xếp cuộc phỏng vấn với tờ Rolling Stone - cũng đã từ chức sau khi có thông tin về bài báo “tai hại” này. Người đứng đầu Nhà Trắng đã yêu cầu McChrystal phải giải thích về những bình luận miệt thị đối với các quan chức cấp cao trong Chính phủ Mỹ. Theo AP, McChrystal không trực tiếp chỉ trích Tổng thống Obama, nhưng ông mô tả giai đoạn vừa qua là sự thất bại. McChrystal cũng nói rằng ông bị Đại sứ Mỹ tại Kabul, Karl Eikenberry - người được Nhà Trắng lựa chọn làm đối tác ngoại giao của ông ở Afghanistan, phản bội trong cuộc tranh cãi kéo dài của Nhà Trắng xung quanh yêu cầu tăng cường quân đội cho quốc gia Nam Á này vào năm 2009.
Theo tiết lộ của McChrystal, ông Eikenberry đã dùng những thông tin rò rỉ từ một văn bản nội bộ để chất vấn yêu cầu tăng quân như một cách để bảo vệ cho chính ông trước các câu hỏi trong tương lai. Ngoài ra, những người khác bị nhắm tới còn có Phó Tổng thống Joe Biden, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ James Jones cùng đặc phái viên Mỹ ở Afghanistan và Pakistan Richard Holbrooke.
Bài báo viết về tướng McChrystal trên tạp chí Rolling Stone dự kiến sẽ ấn hành cuối tuần này có nhan đề “Vị tướng bỏ chạy”, nhưng ông đã nhanh chân “chữa cháy” bằng tuyên bố xin lỗi. Tuy nhiên, phát ngôn viên Nhà Trắng Robert Gibbs khẳng định McChrystal đã phạm phải sai lầm nghiêm trọng. Thượng nghị sĩ Byron Dorgan của Đảng Dân chủ là người đầu tiên kêu gọi McChrystal từ chức. Các thượng nghị sĩ khác như John McCain, Joe Lieberman và Jim Webb cũng chỉ trích kịch liệt những lời lẽ của McChrystal.
Riêng Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai đã lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ đối với McChrystal, thậm chí mô tả ông là “tư lệnh tốt nhất” của chiến tranh, đồng thời bày tỏ hy vọng rằng vị tướng này sẽ tiếp tục ở lại cương vị bất chấp những chỉ trích đang gia tăng. Trong khi mối quan hệ giữa người đứng đầu Chính phủ Mỹ và Afghanistan có lúc không vững, nhưng McChrystal luôn khuyến khích nhà lãnh đạo Kabul công du đến những khu vực xa xôi của đất nước này và nối lại các hoạt động quân sự chống Taliban. Người phát ngôn của ông Karzai cho hay, McChrystal là người chính trực nhất và hiểu con người cũng như nền văn hóa của Afghanistan. Trái lại, lực lượng Taliban gọi việc triệu hồi McChrystal về nước là dấu hiệu khởi đầu cho sự thất bại về mặt chính trị trong sách lược của Mỹ đối với Afghanistan.
Tướng McChrystal nhận nhiệm vụ ở Afghanistan vào năm 2009, thay thế tướng David McKiernan. Từ đó, ông đã trình Tổng thống Obama một chiến lược dài hạn và chi tiết, thuyết phục được ông chủ Nhà Trắng tăng cường thêm 30.000 binh sĩ Mỹ cho chiến trường Nam Á này. Song, theo các nhà phân tích, McChrystal tỏ ra bất đồng với việc ông Obama tuyên bố sẽ bắt đầu rút quân từ tháng 7-2011.
PHÚC NGUYÊN
