Khoảng 90.000 tài liệu mật của quân đội Mỹ liên quan đến cuộc chiến tranh Afghanistan đã xuất hiện tràn lan trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Quân đội Mỹ tại Afghanistan. Ảnh: Getty Images |
Các báo mạng WikiLeaks, New York Times cùng tờ Guardian của Anh, Der Spiegel của Đức đã đăng tải các tài liệu từ năm 2004-2009, trong đó bao gồm những vụ việc chưa được báo cáo về các vụ giết hại dân thường Afghanistan cũng như những chiến dịch bí mật truy quét lực lượng phiến quân Taliban. Đây được cho là vụ rò rỉ tài liệu lớn nhất trong lịch sử quân sự Mỹ.
Theo AP, tài liệu bị rò rỉ mô tả chi tiết các chiến dịch do một đơn vị đặc biệt bí mật của Mỹ có tên gọi Task Force 373 thực hiện chống lại lực lượng nổi dậy và các mục tiêu khủng bố. Song, một số chiến dịch lại dẫn đến việc người thiệt mạng là dân thường Afghanistan. Trong số những người thiệt mạng có Shah Agha, được tờ Guardian mô tả là một nhân viên tình báo đã bị 4 người đàn ông sát hại vào tháng 6-2009. Một người khác là chiến binh Libya Abu Laith al-Libi - một thủ lĩnh quân sự cấp cao của Al-Qaeda.
Các tài liệu cho hay, Al-Libi dựa vào biên giới Mir Ali của Pakistan và điều hành các căn cứ huấn luyện của Al-Qaeda tại Bắc Waziristan, khu vực dọc theo biên giới Afghanistan - nơi Mỹ cho rằng có vô số thủ lĩnh Al-Qaeda ẩn náu. Một hoạt động truy tìm Al-Libi vào tháng 6-2007 đã dẫn đến 6 chiến binh và 7 trẻ em thiệt mạng. Theo tờ Guardian, hơn 2.000 nhân vật cấp cao của Taliban và Al-Qaeda nằm trong danh sách “tiêu diệt hoặc bắt giữ”, được gọi là Danh sách ảnh hưởng chung (JPEL). Báo New York Times nói rằng, các thông tin tình báo, các báo cáo chi tiết về những cuộc gặp gỡ với quan chức Afghanistan cùng những tài liệu khác cho thấy giới chức Washington rất lo ngại cơ quan tình báo Pakistan ngầm hậu thuẫn lực lượng nổi dậy. Tuy nhiên, phía Pakistan bác bỏ thông tin này.
AP cho biết, Nhà Trắng đã chỉ trích việc thiếu trách nhiệm khi để xảy ra rò rỉ tài liệu và nói rằng, điều này đặt cuộc sống của người Mỹ và các đồng minh vào rủi ro. Ngày 25-7, cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jom Jones cho hay, các tài liệu từ năm 2004-2009, tức trước khi Tổng thống Barack Obama công bố chiến lược mới với việc gia tăng quan trọng các nguồn lực cho Afghanistan.
Ông Jones còn ca ngợi mối quan hệ đối tác sâu sắc giữa Mỹ và Pakistan, cũng như kêu gọi Islamabad tiếp tục các chiến dịch chống lại những nhóm nổi dậy. Đại sứ Pakistan tại Mỹ, ông Husain Haqqani, tuyên bố những thông tin rò rỉ không phản ánh đúng thực tế và chỉ là những bình luận đơn thuần một chiều.
Ông Haqqani khẳng định chính quyền Islamabad thực hiện đầy đủ mọi cam kết trong cuộc chiến chống các phần tử Hồi giáo nổi dậy. Đồng thời, ông nhấn mạnh Mỹ, Afghanistan và Pakistan là những đối tác chiến lược của nhau, cùng chung mục tiêu là tiêu diệt Taliban và mạng lưới khủng bố quốc tế Al-Qaeda. Trong lúc đó, theo báo Der Spiegel của Đức, tài liệu cho thấy sự đe dọa gia tăng ở miền Bắc Afghanistan - nơi có quân đội Đức đồn trú.
PHÚC NGUYÊN