Thổ Nhĩ Kỳ dọa “đóng băng” với Israel

Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo sẽ cắt tất cả quan hệ ngoại giao với Israel nếu nước này không xin lỗi về vụ tấn công các tàu viện trợ cho Dải Gaza hồi cuối tháng 5 vừa qua.

		Người dân Israel cũng biểu tình phản đối Thổ Nhĩ Kỳ trước đại sứ quán nước này tại Tel Aviv. (Ảnh: AFP)

Phát biểu với báo Hurriyet ngày 5-7 trên chuyến bay trở về nước sau khi công du Kyrgyzstan, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu nói rằng, bế tắc sẽ được tháo gỡ nếu Israel chấp nhận cuộc điều tra của quốc tế. “Israel có 3 con đường: hoặc là xin lỗi, hoặc là chấp nhận cuộc điều tra quốc tế, hoặc là Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cắt tất cả quan hệ”, ông Davutoglu nói. Hãng AFP còn dẫn lời ông Davutoglu cho hay, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã đóng cửa không phận đối với tất cả chuyến bay của Israel như một hành động trả đũa vụ tấn công ở Gaza.

Tuy nhiên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bác bỏ yêu cầu xin lỗi của Thổ Nhĩ Kỳ. Một quan chức cấp cao trong Chính phủ Tel Aviv khẳng định sẽ không bao giờ xin lỗi cho hành động tự vệ này. Không những thế, Nhà nước Do Thái cũng từ chối các cuộc điều tra của quốc tế, để tự mở cuộc điều tra của riêng mình. Ngày mai (7-7), ông Davutoglu sẽ gặp gỡ Bộ trưởng Thương mại Israel Benjamin Ben Eliezer tại Brussels (Bỉ). Đây là cuộc gặp cấp cao nhất giữa hai nước kể từ khi khủng hoảng xảy ra. Tuy nhiên, người đứng đầu ngành ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ vẫn cho rằng, nếu Tel Aviv không có bất kỳ động thái nào để đáp ứng mong đợi của Ankara thì tiến trình cô lập với quốc gia này vẫn tiếp tục.

Quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Israel trở nên căng thẳng sau vụ tấn công các tàu viện trợ. Ankara - vốn là đồng minh Hồi giáo quan trọng nhất của Israel - đã lên án gay gắt vụ tấn công các tàu viện trợ, đồng thời yêu cầu Chính phủ Tel Aviv phải xin lỗi và bồi thường cho 9 gia đình nạn nhân thiệt mạng. Ankara trước đó khẳng định đang xem xét lại mối quan hệ với Nhà nước Do Thái.

Song, những tuyên bố của Ngoại trưởng Davutoglu lần này là đe dọa rõ ràng đầu tiên từ phía Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara cũng đã rút đại sứ tại Israel về nước, hoãn các cuộc hoạt động quân sự chung. Mỹ muốn Israel và Thổ Nhĩ Kỳ hàn gắn quan hệ. Tổng thống Barack Obama cũng sẽ gặp gỡ Thủ tướng Benjamin Netanyahu vào ngày 6-7 tại Washington.

Ông chủ Nhà Trắng đã kêu gọi Israel nới lỏng phong tỏa Dải Gaza, trong khi lãnh đạo các nước khác yêu cầu dỡ bỏ phong tỏa để vận chuyển hàng hóa viện trợ cho người dân Gaza. Biện minh cho lệnh phong tỏa được Israel và Ai Cập thực hiện kể từ khi Hamas kiểm soát khu vực này vào năm 2007, Tel Aviv nói rằng động thái này nhằm ngăn chặn vũ khí được tuồn vào cho Hamas. Với lệnh phong tỏa Gaza, Israel chỉ cho phép một số loại hàng hóa nhất định, bao gồm thực phẩm căn bản và thuốc men được chuyển vào lãnh thổ Palestine.

PHÚC NGUYÊN