Thủ tướng Naoto Kan và đối thủ Ichiro Ozawa ngày 13-9 có những động thái “chạy nước rút” để giành lấy sự ủng hộ của các nghị sĩ còn đang do dự với lá phiếu trước khi Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) tiến hành bầu lãnh đạo mới.
 |
|
Thủ tướng Naoto Kan phát biểu trong chiến dịch tranh cử gần ga tàu Yurakucho, Tokyo. (Ảnh: AP) |
Người chiến thắng sẽ có nhiệm vụ ngăn chặn sự chia rẽ nội bộ DPJ trong quá trình tháo gỡ nền kinh tế mong manh, nhất là khi đồng yen tăng giá mạnh cùng khoản nợ công khổng lồ, đồng thời đối mặt với Quốc hội chia rẽ và dự báo sẽ dẫn đến những bế tắc chính trị. Vị Thủ tướng 63 tuổi cam kết giảm chi tiêu và các khoản vay cũng như thảo luận về khả năng tăng thuế trong nỗ lực kiềm chế nợ công. Lên nắm quyền chỉ mới 3 tháng, ông Kan cho rằng, cần phải tạo thêm nhiều việc làm, cắt giảm các chương trình lãng phí và giữ vững kỷ luật tài chính.
Trong khi đó, ông Ozawa muốn giữ các cam kết chi tiêu như năm ngoái khi DPJ lần đầu tiên đánh bại Đảng Dân chủ Tự do (LDP) để nắm quyền. Reuters dẫn lời cựu Tổng Thư ký của DPJ nói rằng, ông sẽ xem xét thêm các khoản vay để kích thích ngân sách nếu nền kinh tế gặp khó khăn. Cả hai ông đều nhấn mạnh sự cần thiết khôi phục nền kinh tế đang uể oải của Nhật. Hiện đất nước này để tuột vị trí nền kinh tế thứ hai của thế giới vào tay Trung Quốc. Song, theo Reuters, vẫn chưa rõ chiến lược gia 68 tuổi Ozawa giành được sự tín nhiệm của Quốc hội hay không. Người chiến thắng trong cuộc bầu chọn lãnh đạo mới của DPJ có khả năng trở thành Thủ tướng mới của Nhật Bản bởi đảng này chiếm đa số ghế tại Hạ viện.
Báo chí Nhật Bản cho rằng, phần thắng sẽ nghiêng về Thủ tướng Kan do ông có sự hậu thuẫn của các nghị sĩ địa phương, các thành viên trong DPJ và những người ủng hộ đảng này. Còn “tướng quân bóng tối” Ozawa lại không nổi tiếng và các nhà phân tích cũng đặt câu hỏi rằng, những chính sách kinh tế của ông có đưa đất nước thoát khỏi sự trì trệ hàng thập niên qua hay không. Song, nếu giành thắng lợi, ông Ozawa sẽ là Thủ tướng thứ ba của Nhật trong vòng một năm và là nhà lãnh đạo thứ sáu của xứ sở hoa anh đào này trong vòng 4 năm qua.
Theo đài NHK của Nhật Bản, với hy vọng gây ảnh hưởng đến khoảng 30 thành viên trong Quốc hội - những người chưa quyết định lựa chọn ai làm lãnh đạo mới của DPJ, Thủ tướng Kan ngày 13-9 đã có bài phát biểu về cuộc bầu cử này. Trong khi đó, ông Ozawa dự kiến đến thăm các nghị sĩ và những nhóm quan trọng. Cả Thủ tướng Kan lẫn ông Ozawa đều khẳng định: Nếu thất bại, họ sẽ ủng hộ người giành chiến thắng làm việc nhưng một số nhà phân tích dự đoán rằng, cuộc chiến về vị trí lãnh đạo DPJ có thể chia rẽ đảng này. Nếu ông Ozawa thất bại, ông sẽ có thể giải tán phe cánh của mình và tham gia vào lực lượng của LDP.
Cuộc bầu cử của DPJ vào hôm nay (14-9) diễn ra trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao giữa Nhật Bản với Trung Quốc. Đây là căng thẳng cao nhất trong quan hệ ngoại giao Trung - Nhật kể từ sau chuyến thăm của Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo đến Nhật Bản vào tháng 4-2007. Ngày 13-9, Tokyo đã thả 14 ngư dân trên tàu đánh cá của Trung Quốc vốn bị giữ sau vụ va chạm với 2 tàu tuần dương Nhật trên biển Hoa Đông vào ngày 7-9 vừa qua. Song, AP cho biết, Tokyo vẫn giữ thuyền trưởng và các nguồn tin không đề cập gì đến người thuyền trưởng này.
VĨNH AN
