Các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Nhật Bản đã gặp gỡ trực diện tại Bussels (Bỉ) với cam kết khôi phục quan hệ sau khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng nhất giữa 2 nền kinh tế lớn nhất châu Á này.
 |
| Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo (phải) tham dự Hội nghị ASEM 8. (Ảnh: AP) |
Hãng tin AFP cho biết, cuộc gặp giữa Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan và Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo bên lề Hội nghị thượng đỉnh Á - Âu (ASEM) lần thứ 8 mở ra cơ hội làm “tan băng” sau gần một tháng xảy ra vụ va chạm tàu trên vùng biển tranh chấp giữa 2 nước. Phó Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Noriyuki Shikata cho biết, 2 bên đã đồng ý phục hồi quan hệ. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng xác nhận thông tin trên và nói rằng, 2 nước đã thống nhất sẽ tổ chức Hội nghị cấp cao Trung - Nhật vào thời điểm thích hợp. Theo hãng tin Kyodo, lãnh đạo Nhật Bản và Trung Quốc đạt được thỏa thuận rằng, không nên làm suy giảm mối quan hệ song phương vì vụ va chạm tàu vừa qua.
Văn phòng của Thủ tướng Naoto Kan xác nhận: Cuộc gặp của các nhà lãnh đạo Trung - Nhật diễn ra khoảng 25 phút và ông Kan đã trở về Tokyo sau ngày hội nghị đầu tiên của ASEM 8. Phát biểu trong cuộc họp báo ở Tokyo, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshito Sengoku nói rằng, việc khôi phục quan hệ Trung - Nhật sẽ tốt cho châu Á và cho cả Nhật Bản, Trung Quốc, đặc biệt là cho nền kinh tế toàn cầu.
Tuy nhiên, cả hai nhà lãnh đạo đều lặp lại tuyên bố của mình về chủ quyền đối với đảo tranh chấp (phía Nhật Bản gọi là Senkaku, Trung Quốc gọi là Điếu Ngư). Trong khi đó, Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền đối với Điếu Ngư, cách Đài Loan 185km về phía Đông Bắc trên biển Hoa Đông. Vùng đảo tranh chấp vốn được cho là giàu tiềm năng trong việc đánh bắt cá, cũng như tiềm năng dầu khí. Nhật Bản cho biết, chủ quyền của họ với vùng đảo này được xác lập vào cuối thế kỷ 19. Còn hãng Tân Hoa Xã dẫn lời Thủ tướng Ôn Gia Bảo bày tỏ quan điểm của Bắc Kinh rằng, đảo Điếu Ngư là “lãnh thổ của Trung Quốc từ thời xa xưa”. Ngày 5-10, tại Tokyo, Ngoại trưởng Nhật Bản Seiji Maehara cũng nhấn mạnh về chủ quyền của quốc gia này đối với vùng đảo tranh chấp và kêu gọi phía Bắc Kinh thảo luận về giải pháp để các nước có thể tránh những tranh cãi tương tự trong tương lai. Ông Maehara cho rằng, cánh cửa đàm phán luôn luôn mở và cam kết sẽ nỗ lực để khôi phục quan hệ với Trung Quốc.
Theo AP, cuộc gặp song phương trên có thể thúc đẩy quan hệ song phương Trung - Nhật trước khi diễn ra Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương tại Yokohama (Nhật Bản) ngày 13 và 14-11 tới, trong đó có sự tham dự của Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào.
PHÚC NGUYÊN
