Tổng thống Barack Obama khẳng định: Nước Mỹ đang đi đúng hướng và bây giờ cần định dạng một số ưu tiên để bảo đảm sức mạnh cùng sự ổn định trong tương lai. Đêm 25-1 (sáng 26-1, giờ Việt Nam), trước 2 viện Quốc hội và hàng triệu khán giả truyền hình, người đứng đầu Nhà Trắng đã đọc Thông điệp liên bang lần thứ hai kể từ khi nắm quyền vào năm 2009.
Tổng thống Obama kêu gọi 2 Đảng Dân chủ và Cộng hòa đoàn kết. Ảnh: AP
Chiến thắng trong tương lai
AP cho biết, Tổng thống Obama đã đề cập đến các mục tiêu chính trị được cân đối kỹ lưỡng: Đẩy mạnh chi tiêu trong lĩnh vực giáo dục - nghiên cứu, công nghệ, giao thông nhằm thúc đẩy tính cạnh tranh hơn, bên cạnh những cam kết được đặt ra trong nhiệm kỳ của ông là giảm thâm hụt ngân sách và bỏ chi tiêu lãng phí. Song, ông không giải thích rõ những khoản cắt giảm, cũng không nêu chi tiết những gì cần loại bỏ.
Trong thời khắc tốt nhất để kết nối với cả nước, Tổng thống Obama đã dành phần lớn bài phát biểu dài 61 phút của mình nói đến kinh tế - vấn đề khiến nước Mỹ đau đầu và được cho là sẽ quyết định tương lai chính trị của ông trong cuộc bầu cử năm 2012. Những đề xuất mà vị Tổng thống này đưa ra trong 5 năm tới bao trùm mọi vấn đề được quan tâm trong nước: Cắt giảm thuế, cung cấp dịch vụ không dây để 98% người dân Mỹ có thể sử dụng, củng cố các cơ quan Chính phủ và ngừng các chi tiêu vô tội vạ… Ông chủ Nhà Trắng khẳng định: “Chúng ta cần xây dựng nước Mỹ trở thành nơi tốt nhất thế giới cho hoạt động kinh doanh. Chúng ta cần có trách nhiệm với thâm hụt thương mại và cải cách Chính phủ. Đó là cách để tất cả sẽ tiến đến phồn vinh. Đó là cách chúng ta sẽ chiến thắng trong tương lai”.
Kêu gọi thống nhất trong một Chính phủ đang chia rẽ, Tổng thống Obama thiết tha đề nghị các nghị sĩ Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đoàn kết để khôi phục nền kinh tế đất nước. “Chúng ta sẽ cùng nhau tiến về phía trước hoặc không là gì cả, với những thách thức mà chúng ta phải đối mặt còn lớn hơn so với bất kỳ đảng nào”, ông khẳng định.
AP dẫn lời các nhà phân tích cho rằng, Tổng thống Obama đang sắp xếp lại chương trình hành động của mình, nỗ lực thực hiện các cam kết để vực dậy niềm tin trong dân chúng, mở đường cho việc tái tranh cử trong năm 2012. Theo lãnh đạo Đảng Cộng hòa Mitch McConnell, ông Obama đã nhận ra vấn đề sau thất bại của Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 năm ngoái và thay đổi giọng điệu. Giai đoạn giữa nhiệm kỳ, ông phải đối mặt với những khó khăn và thách thức trước một Chính phủ bị chia rẽ khi cán cân quyền lực trên chính trường Mỹ chia cho Đảng Cộng hòa. Hạ viện do những người Cộng hòa nắm giữ, niềm tin của người dân Mỹ vào Chính phủ giảm sút do bất bình trước tỷ lệ thất nghiệp cao, hiện vẫn ở mức 9,4%, và thâm hụt ngân sách liên bang phình ra.
Tại Quốc hội, nhiều thành viên Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đã ngồi cùng nhau để lắng nghe bài phát biểu của Tổng thống, thay vì ngồi riêng rẽ. Tuy nhiên, sự dị biệt vẫn âm ỉ bởi chỉ có những người Dân chủ vỗ tay khi ông Obama nói đến vấn đề cải cách thuế và chăm sóc y tế, còn Đảng Cộng hòa vẫn giữ im lặng.
“Khoảnh khắc Sputnik”
Thách thức mà nước Mỹ đang đối mặt không chỉ là những vấn đề trong nước mà còn là những quốc gia đang nổi lên như Trung Quốc, Ấn Độ. Tổng thống Obama gọi những thách thức này là “khoảnh khắc Sputnik”. So sánh của ông ám chỉ đến vụ phóng vệ tinh năm 1957 của Liên Xô (cũ), sự kiện đã tạo ra động lực cho làn sóng cách tân và sáng tạo ở nước Mỹ. Ông nói rằng, sau khi đầu tư vào nghiên cứu và giáo dục, Liên Xô (cũ) đã đánh bại Mỹ trong lĩnh vực không gian với vệ tinh Sputnik và từ đó ở Mỹ dấy lên sự đổi mới, tạo ra nhiều ngành và hàng triệu việc làm mới. Thông điệp liên bang của nhà lãnh đạo cường quốc hàng đầu thế giới khẳng định: “Đây chính là khoảnh khắc Sputnik của thế hệ chúng ta. Chúng ta phải tiến lên”.
Cách đây 2 năm, Tổng thống Obama đã nhắc đến việc cần thiết phải đạt được cấp độ về nghiên cứu và phát triển trong cuộc đua vũ trụ. Vì thế, ông cam kết đầu tư vào nghiên cứu và giáo dục, đồng thời tạo ra ngân sách đáp ứng mục tiêu này bởi tập trung vào 2 lĩnh vực này, Mỹ có thể dẫn đầu thế giới theo con đường mà Liên Xô (cũ) đã từng thực hiện. Ông Obama nhấn mạnh: Chính phủ Washington sẽ hướng vào nghiên cứu y sinh học, công nghệ thông tin, đặc biệt là công nghệ năng lượng sạch mà ông cho rằng, sự đầu tư này sẽ thúc đẩy an ninh Mỹ, bảo vệ hành tinh cũng như tạo ra vô số việc làm mới.
Hãng AP cũng cho biết, tỷ lệ người dân Mỹ ủng hộ Tổng thống Obama hiện hơn 50%, cao hơn tỷ lệ cách đây một năm.
VĨNH AN
