Các Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và Trung Quốc đã thúc đẩy hàn gắn quan hệ vốn bị rạn nứt giữa quân đội 2 nước. Trước đó, Bắc Kinh cảnh báo có thể cắt quan hệ song phương một lần nữa nếu Washington không chú ý đến những mong muốn của cường quốc châu Á này.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates (trái) gặp gỡ người đồng cấp Trung Quốc Lương Quang Liệt. Ảnh: Reuters |
Trong cuộc gặp gỡ ngày 10-1 tại Bắc Kinh, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates và người đồng cấp chủ nhà Lương Quang Liệt đã thống nhất thành lập nhóm phụ trách đối thoại thường niên và chính thức về các vấn đề chiến lược. Hãng AP cho biết, thỏa thuận trên đạt được trong chuyến công cán của lãnh đạo Lầu Năm Góc đến Trung Quốc đánh dấu kết thúc một năm “băng giá” khi Bắc Kinh cắt quan hệ quân sự với Mỹ nhằm phản đối việc nền kinh tế hàng đầu thế giới bán vũ khí cho Đài Loan và các cuộc tập trận Hải quân chung của Washington với Seoul trên biển Hoàng Hải. Ông Gates cũng mời Tham mưu trưởng của Quân đội Giải phóng nhân dân Trung Quốc đến thăm Washington vào nửa đầu năm nay.
Tuy nhiên, theo AP, sự hiện diện của Bộ trưởng Gates tại Bắc Kinh và những cuộc hội đàm với các lãnh đạo Trung Quốc không bảo đảm thúc đẩy quan hệ quân sự giữa 2 nước bền vững trong tương lai. Bộ trưởng Lương Quang Liệt cũng từ chối khẳng định rằng, Bắc Kinh sẽ không cắt đứt quan hệ quân sự, nhất là nếu việc bán vũ khí cho Đài Loan lại tiếp diễn. Ông Lương Quang Liệt cho rằng, quyết định bán vũ khí như thế làm tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích của Trung Quốc. Theo ông, Mỹ cần tập trung hơn vào những gì mà Bắc Kinh mong muốn. Tháng 1-2010, Lầu Năm Góc đã quyết định bán số vũ khí trị giá 6,4 tỷ USD cho Đài Loan. Động thái này đã làm ngừng các chương trình trao đổi quân sự song phương Mỹ - Trung và thậm chí trì hoãn kế hoạch của ông Gates đến Trung Quốc.
Chuyến công cán 4 ngày của người đứng đầu Lầu Năm Góc đến Bắc Kinh diễn ra trước một tuần Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào thăm Washington. Các chuyên gia cho rằng, cuộc gặp gỡ sắp tới tại Nhà Trắng sẽ dẫn đến sự hiểu biết tốt và ít ngờ vực hơn giữa Mỹ và Trung Quốc. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Jiang Yu còn gọi chuyến thăm này là sự kiện quan trọng với quan hệ Mỹ - Trung trong kỷ nguyên mới. Ngoài quan hệ song phương, cả hai Chính phủ của 2 cường quốc này đều sẽ nỗ lực thúc đẩy các vấn đề về thương mại cũng như các chương trình hạt nhân của CHDCND Triều Tiên và Iran.
Reuters cho hay, việc Trung Quốc gia tăng sức mạnh quân sự nhanh chóng đã nhen thêm căng thẳng, khiến Mỹ quan ngại về một quốc gia châu Á đang hùng mạnh lên, mặc dù Washington hiện vẫn là cường quốc quân sự hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, Bộ trưởng Lương Quang Liệt khẳng định: Công nghệ quân sự của Trung Quốc phát triển chậm trong nhiều thập niên qua, đi sau lực lượng vũ trang tiên tiến nhất của thế giới và không đe dọa bất kỳ quốc gia nào. “Những nỗ lực mà chúng tôi đang nghiên cứu và phát triển hệ thống vũ khí không có nghĩa là hướng mục tiêu vào bất kỳ nước thứ ba hoặc bất kỳ nước nào trên thế giới, và cũng không có nghĩa là đe dọa đến quốc gia nào”, ông Lương Quang Liệt nói.
VĨNH AN