Vấn đề đổi mới kinh tế là trọng tâm tại Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VI khai mạc vào ngày 16-4 vừa qua và kéo dài 4 ngày ở thủ đô Havana.
 |
| Chủ tịch Raul Castro nhấn mạnh đến yêu cầu đổi mới kinh tế. Ảnh: NYT |
Đại hội lần đầu tiên trong 14 năm qua của Đảng Cộng sản Cuba sẽ xem xét văn kiện Dự thảo đường lối chính sách kinh tế và xã hội - lộ trình cập nhật hóa mô hình kinh tế Cuba, trong đó chú trọng việc hiện đại hóa nền kinh tế vốn do Nhà nước chỉ đạo.
Phát biểu trước 1.000 đại biểu đại diện cho 850.000 đảng viên, Chủ tịch Raul Castro cho rằng, cần ít nhất 5 năm để hiện đại hóa mô hình kinh tế của đảo quốc này. 311 biện pháp cải tổ do ông đề xuất bao gồm cả những giải pháp đã được thực hiện như tinh giảm bộ máy Nhà nước, cắt giảm trợ cấp và chi tiêu, mở rộng dần khu vực tư nhân… Nhiều biện pháp sẽ được Đại hội nghiên cứu như bỏ dần chế độ tem phiếu - hình thức áp dụng ở Cuba từ năm 1963 đến nay, tăng số nghề tư nhân, hủy lệnh cấm mua bán tài sản cá nhân, thực hiện cam kết mở rộng tín dụng ngân hàng… Nhà lãnh đạo Raul Castro cho biết, hơn 200.000 người Cuba đã được cấp phép làm việc tư nhân kể từ tháng 10 năm ngoái đến nay.
Tuy nhiên, quá trình đổi mới sẽ không vội vàng, bên cạnh việc vẫn bảo đảm cung cấp miễn phí dịch vụ y tế và giáo dục cũng như những chính sách trợ cấp xã hội. Các đề xuất của Chủ tịch Raul Castro có thể là những thay đổi đáng kể nhất từ khi các doanh nghiệp được quốc hữu hóa vào năm 1968. Để chuẩn bị cho tiến trình đổi mới và các văn kiện trình tại Đại hội, Cuba đã tổ chức lấy ý kiến góp ý tại các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức xã hội cùng đông đảo nhân dân. Hơn 8 triệu người trong tổng số 11,2 triệu dân Cuba đã tham gia đóng góp ý kiến.
Carmelo Mesa-Lago, chuyên gia kinh tế Cuba tại bang Florida của Mỹ, nhận định đến nay những thay đổi vẫn chưa đủ để phục hồi nền kinh tế của quốc đảo và vì thế phải nỗ lực hơn nữa. Không phải bây giờ Cuba mới có hướng đổi mới kinh tế bởi nhiều giải pháp mới mẻ đã được thực thi trong những tháng qua để giảm việc đất nước này phải phụ thuộc đến 80% nguồn lương thực từ nước ngoài. Tuyên bố của Chủ tịch Raul Castro rằng, “hoặc chúng ta sẽ bước lên đỉnh phát triển mới, hoặc chúng ta phải chết chìm” là minh chứng cho những nhìn nhận đúng hướng của các nhà lãnh đạo.
Đại hội Đảng diễn ra đúng vào dịp nhân dân Cuba kỷ niệm 50 năm chiến thắng Giron và 50 năm Cuba tuyên bố tính chất xã hội chủ nghĩa của cuộc cách mạng. Theo các nhà quan sát, sự kiện lần này có thể mở ra một trang sử mới cho Cuba, xuất phát từ những đề xuất cải cách kinh tế và hướng đến một thế hệ lãnh đạo mới.
Đáng kể nữa là tuyên bố của Chủ tịch Raul Castro về việc giới hạn 2 nhiệm kỳ trong 5 năm đối với các chính trị gia hàng đầu, đồng thời thúc giục trẻ hóa đội ngũ cán bộ và đảng viên từ cấp cơ sở đến trung ương, kể cả những vị trí quan trọng nhất như chức vụ Bí thư thứ nhất, hay chức Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng. Nhà lãnh đạo Raul Castro nhấn mạnh việc củng cố thể chế đất nước phù hợp với yêu cầu thực tiễn, bảo đảm cho chính sách đổi mới, chứ không gây nguy hại đến tính kế thừa của chủ nghĩa xã hội ở Cuba.
VĨNH AN
