Ngày 20-6, Singapore thúc giục Trung Quốc nói rõ ràng hơn về tuyên bố chủ quyền trên biển Đông và cho rằng, sự mập mờ của Bắc Kinh khiến cộng đồng quốc tế lo ngại.
Theo hãng tin AFP, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Singapore không đề cập đến vấn đề chủ quyền, nhưng nước này là quốc gia thương mại lớn và những vấn đề liên quan đến tự do hàng hải trong khu vực có thể tác động đến lợi ích của quốc đảo sư tử. Bộ Ngoại giao Singapore khẳng định: Trung Quốc cần làm rõ hơn tuyên bố chủ quyền ở biển Đông cũng là vì lợi ích của nền kinh tế thứ hai thế giới. Bởi lẽ, sự mập mờ, nhập nhằng hiện tại của Bắc Kinh đối với tuyên bố chủ quyền đã gây lo ngại nghiêm trọng trong nhóm hàng hải quốc tế. Bộ Ngoại giao Singapore nhấn mạnh quốc gia này không phải là nước khiếu kiện và cũng không tham gia vào những tranh chấp trên biển Đông. Song, là nước thương mại lớn, Singapore quan tâm đến những ảnh hưởng về tự do hàng hải trên tất cả những vùng biển quốc tế, bao gồm biển Đông.
Tuyên bố của Singapore được đưa ra sau khi tàu tuần tra lớn nhất và hiện đại nhất của Trung Quốc, tàu Haixun 31, neo đậu tại cảng của quốc đảo. Trước khi đến Singapore, tàu Haixun 31 đã đi qua biển Đông. Trung Quốc không những phản đối các tuyên bố chủ quyền của Việt Nam và Philippines mà còn gửi lên Liên Hợp Quốc bản sao vùng bản đồ có các chấm “9 khúc” trên biển Đông (còn gọi là đường lưỡi bò). Tuy nhiên, cộng đồng quốc tế vẫn không biết rõ Trung Quốc muốn tuyên bố chủ quyền ở những nơi nào.
Trong lúc đó, Chính phủ của Tổng thống Philippines Aquino đang sẵn sàng thực hiện dự án hiện đại hóa quân đội trong vòng 5 năm tới, bắt đầu từ năm 2012, để có thể bảo vệ lãnh thổ trong vấn đề tranh chấp trên biển Đông, khu vực mà nước này gọi là biển Tây Philippines. Theo báo The Philippine Star ngày 20-6, Bộ trưởng Ngân sách Florencio Abad tiết lộ: Từ năm 2012, Chính phủ sẽ phân bổ kinh phí trong 5 năm cho chương trình hiện đại hóa quân đội nhằm bảo vệ nguồn tài nguyên biển và toàn vẹn lãnh thổ. Trả lời phỏng vấn tại thành phố Calamba, thuộc tỉnh Laguna, Tổng Tham mưu trưởng quân đội, Tướng Eduardo Oban Jr, nói rằng quỹ hiện đại hóa sẽ giúp quân đội nâng cao khả năng của lực lượng này.
Hãng AFP còn dẫn lời Tướng Eduardo Oban Jr cho hay, Philippines chuẩn bị triển khai tàu chiến hàng đầu mang tên Rajah Humabon tới biển Đông và sẽ hoạt động trong vùng biển mà Manila tuyên bố chủ quyền. Tàu Rajah Humabon là khu trục hạm loại nhỏ của Mỹ từng phục vụ trong Thế chiến II và là một trong những tàu chiến lâu đời nhất thế giới. Con tàu này dài 93m, trọng tải gần 1.400 tấn, được Philippines tiếp nhận vào năm 1980.
Những căng thẳng trên biển Đông vẫn chưa được tháo gỡ, mặc dù Trung Quốc bị cộng đồng quốc tế chỉ trích, đồng thời Mỹ và các thành viên thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lên tiếng kêu gọi hòa bình trên biển Đông. Cũng trong ngày 20-6 (giờ Mỹ), hội thảo về an ninh biển Đông do Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và các vấn đề quốc tế của Mỹ tổ chức khai mạc ở Washington với hy vọng tìm giải pháp cho vấn đề biển Đông.
PHÚC NGUYÊN