(ĐNĐT) - Ngày 28-6, một nhóm các chuyên gia cố vấn chính sách Australia cảnh báo, các vụ việc đang diễn ra trên biển Đông có liên quan đến Trung Quốc làm gia tăng nguy cơ dẫn đến chiến tranh ở châu Á.
 |
| Việc Trung Quốc đưa tàu hải tuần vào Biển Đông gây căng thẳng trong khu vực (Ảnh: Reuters) |
Trong một bản báo cáo, Viện Lowy, một viện nghiên cứu độc lập về chính sách và các chiến lược quốc tế có trụ sở tại Sydney, Australia, cho biết, các hành động đầy rủi ro đang gia tăng trên Biển Đông của quân đội Trung Quốc, nhu cầu về tài nguyên, sự quả quyết ngày càng mạnh mẽ hơn đã làm tăng cao khả năng xung đột quân sự vốn có thể lôi kéo Mỹ và các cường quốc khác vào cuộc.
Các tác giả Rory Medcalf và Raoul Heinrichs viết rằng : “Các luồng đi lại của tàu bè đi từ Ấn Độ Dương sang Thái Bình Dương ở khu vực châu Á đang trở nên đông đúc, gây tranh cãi và dễ dẫn đến xung đột vũ trang. Các lực lượng hải quân và không quân đang được đẩy mạnh giữa lúc cán cân chiến lược về kinh tế đang dịch chuyển.”
“Sự cọ xát giữa Trung Quốc với Mỹ, Nhật và Ấn Độ dường như vẫn còn tồn tại và đang mạnh mẽ hơn, số lượng và nhịp điệu của các vụ việc đang tăng lên, sẽ dẫn đến khả năng leo thang đối đầu quân sự, khủng hoảng ngoại giao hoặc thậm chí xảy ra xung đột”, báo cáo viết.
Nghiên cứu về các cường quốc lớn và an ninh hàng hải tại châu Á - Thái Bình Dương đã được phát hành giữa lúc Trung Quốc chuẩn bị tiết lộ tàu khu trục đầu tiên của nước này, có thể là trong tuần này và đó một động thái gây lo lắng trong khu vực về sự bành trướng quân sự của Trung Quốc.
Đầu tháng 6, Trung Quốc đã phái tàu tuần tra dân sự lớn nhất của mình vào Biển Đông. Sự việc làm Philippines lo lắng và đưa ra các tuyên bố về chủ quyền đối với một số vùng biển được cho là tập trung nguồn tài nguyên dầu mỏ và khí đốt dồi dào.
Ngày 27-6, Thượng viện Mỹ đã thông qua một nghị quyết phê phán đối với việc Trung Quốc sử dụng vũ lực uy hiếp Việt Nam và Philippines tại Biển Đông.
Medcalf và Heinrichs cho rằng, các cuộc tuần tiểu trên biển và giám sát một cách trái phép các vùng biển, và các tranh chấp về tài nguyên sẽ làm cho việc dàn xếp các tranh cãi về chủ quyền trên biển trở nên khó khăn hơn.
“Tất cả các yếu tố này đang làm cho châu Á trở thành một vùng nguy hiểm cho các vụ việc xảy ra trên biển: chạm trán ở cự ly gần của tàu chiến và máy bay từ các quốc gia cạnh tranh, đặc biệt là tại các khu vực nhạy cảm hoặc tranh chấp”, báo cáo nêu.
Báo cáo trên còn dẫn chi tiết các căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật, diễn ra liên tục từ tháng 4-2010, lúc Trung Quốc diễn tập hải quân gần quần đảo Okinawa, miền nam Nhật Bản, sau đó là việc Nhật bắt giữ ngư dân Trung Quốc cùng tàu cá tông vào tàu tuần duyên của Nhật.
Những vụ việc đó đã gây nên khủng hoảng ngoại giao và tiếp đến là việc Trung Quốc ngừng cung cấp đất hiếm cho Nhật.
Ngoài ra, bản báo cáo còn nêu rõ rằng, Bắc Kinh đã gây lo lắng đối với các quốc gia Đông Nam Á với “lợi ích cốt lõi” mà Trung Quốc tuyên bố trên Biển Đông, đồng thời làm Australia quan ngại về các hành động tương lai về an ninh có thể được Trung Quốc tiến hành. Trong khi đó, dư luận đang cho rằng sự cạnh tranh giữa Ấn Độ và Trung Quốc trên biển “chỉ còn là vấn đề thời gian”.
Theo Medcalf và Heinrichs, cần phải có các nỗ lực mới nhằm xây dựng niềm tin và việc này buộc Trung Quốc phải tham gia vào một cuộc đối thoại quân sự không ngừng với Mỹ và Nhật Bản.
Ngoài ra, các đường dây nóng về an ninh hàng hải cần phải được thiết lập giữa Mỹ với Trung Quốc và giữa Nhật Bản với Trung Quốc nhằm cho phép các phản ứng tức thì đối với bất kỳ vụ việc nào xảy ra trên biển.
Các tác giả Rory Medcalf và Raoul Heinrichs viết rằng : “Các luồng đi lại của tàu bè đi từ Ấn Độ Dương sang Thái Bình Dương ở khu vực châu Á đang trở nên đông đúc, gây tranh cãi và dễ dẫn đến xung đột vũ trang. Các lực lượng hải quân và không quân đang được đẩy mạnh giữa lúc cán cân chiến lược về kinh tế đang dịch chuyển.”
“Sự cọ xát giữa Trung Quốc với Mỹ, Nhật và Ấn Độ dường như vẫn còn tồn tại và đang mạnh mẽ hơn, số lượng và nhịp điệu của các vụ việc đang tăng lên, sẽ dẫn đến khả năng leo thang đối đầu quân sự, khủng hoảng ngoại giao hoặc thậm chí xảy ra xung đột”, báo cáo viết.
Nghiên cứu về các cường quốc lớn và an ninh hàng hải tại châu Á - Thái Bình Dương đã được phát hành giữa lúc Trung Quốc chuẩn bị tiết lộ tàu khu trục đầu tiên của nước này, có thể là trong tuần này và đó một động thái gây lo lắng trong khu vực về sự bành trướng quân sự của Trung Quốc.
Đầu tháng 6, Trung Quốc đã phái tàu tuần tra dân sự lớn nhất của mình vào Biển Đông. Sự việc làm Philippines lo lắng và đưa ra các tuyên bố về chủ quyền đối với một số vùng biển được cho là tập trung nguồn tài nguyên dầu mỏ và khí đốt dồi dào.
Ngày 27-6, Thượng viện Mỹ đã thông qua một nghị quyết phê phán đối với việc Trung Quốc sử dụng vũ lực uy hiếp Việt Nam và Philippines tại Biển Đông.
Medcalf và Heinrichs cho rằng, các cuộc tuần tiểu trên biển và giám sát một cách trái phép các vùng biển, và các tranh chấp về tài nguyên sẽ làm cho việc dàn xếp các tranh cãi về chủ quyền trên biển trở nên khó khăn hơn.
“Tất cả các yếu tố này đang làm cho châu Á trở thành một vùng nguy hiểm cho các vụ việc xảy ra trên biển: chạm trán ở cự ly gần của tàu chiến và máy bay từ các quốc gia cạnh tranh, đặc biệt là tại các khu vực nhạy cảm hoặc tranh chấp”, báo cáo nêu.
Báo cáo trên còn dẫn chi tiết các căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật, diễn ra liên tục từ tháng 4-2010, lúc Trung Quốc diễn tập hải quân gần quần đảo Okinawa, miền nam Nhật Bản, sau đó là việc Nhật bắt giữ ngư dân Trung Quốc cùng tàu cá tông vào tàu tuần duyên của Nhật.
Những vụ việc đó đã gây nên khủng hoảng ngoại giao và tiếp đến là việc Trung Quốc ngừng cung cấp đất hiếm cho Nhật.
Ngoài ra, bản báo cáo còn nêu rõ rằng, Bắc Kinh đã gây lo lắng đối với các quốc gia Đông Nam Á với “lợi ích cốt lõi” mà Trung Quốc tuyên bố trên Biển Đông, đồng thời làm Australia quan ngại về các hành động tương lai về an ninh có thể được Trung Quốc tiến hành. Trong khi đó, dư luận đang cho rằng sự cạnh tranh giữa Ấn Độ và Trung Quốc trên biển “chỉ còn là vấn đề thời gian”.
Theo Medcalf và Heinrichs, cần phải có các nỗ lực mới nhằm xây dựng niềm tin và việc này buộc Trung Quốc phải tham gia vào một cuộc đối thoại quân sự không ngừng với Mỹ và Nhật Bản.
Ngoài ra, các đường dây nóng về an ninh hàng hải cần phải được thiết lập giữa Mỹ với Trung Quốc và giữa Nhật Bản với Trung Quốc nhằm cho phép các phản ứng tức thì đối với bất kỳ vụ việc nào xảy ra trên biển.
Quang Hiển (theo Reuters)
