Tổng thống Philippines Benigno Aquino đã yêu cầu Ngoại trưởng nước này, ông Albert del Rosario, nỗ lực giải quyết hòa bình đối với vấn đề Biển Đông trong chuyến thăm Trung Quốc vào hôm nay (7-7).
 |
| Tổng thống Benigno Aquino dự kiến thăm Mỹ trong năm nay. (Ảnh: AFP) |
Tổng thống Aquino cho biết, chương trình nghị sự giữa Ngoại trưởng Albert del Rosario và người đồng cấp nước chủ nhà sẽ nóng bởi một trong những vấn đề chính đặt ra là căng thẳng trên Biển Đông (Philippines gọi là Biển Tây Philippines). Theo ông, giải quyết sự khác biệt thông qua đàm phán sẽ tốt hơn bất kỳ con đường nào khác và điều này được ghi trong Hiến pháp Philippines. Vì vậy, trong chuyến thăm Trung Quốc 2 ngày, Ngoại trưởng Albert del Rosario phải có trách nhiệm đàm phán để giải quyết vấn đề này. Bản thân Tổng thống Aquino cũng dự kiến thăm chính thức Bắc Kinh trong năm nay và gặp gỡ các lãnh đạo của Trung Quốc nhằm tháo gỡ những căng thẳng trên Biển Đông.
Quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc thời gian gần đây rơi vào tình trạng “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt” do những tranh chấp về chủ quyền trên Biển Đông. Manila cáo buộc tàu cá của Bắc Kinh quấy nhiễu ngư dân, thả phao nổi trên vùng biển của nước này. Được sự ủng hộ của đồng minh Mỹ, Philippines có những động thái và tuyên bố cứng rắn với “người khổng lồ” châu Á, nhưng mâu thuẫn giữa 2 nước xung quanh vấn đề Biển Đông đến nay vẫn chưa được giải quyết.
Ngày 6-7, các nhà chức trách Philippines đã “cấm cửa” ông Lý Vĩnh Thịnh, Bí thư thứ nhất Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila, tham gia các cuộc gặp gỡ trong tương lai giữa 2 nước vì ông này có hành vi thô lỗ. Theo Bộ Ngoại giao Philippines, ông Lý Vĩnh Thịnh hồi tháng trước đã thiếu kiềm chế và cao giọng với một quan chức nước sở tại khi tranh cãi về cáo buộc của Manila đối với việc Trung Quốc xâm phạm các vùng lãnh hải mà quốc gia Đông Nam Á này tuyên bố chủ quyền.
Tài liệu của Vụ Các vấn đề châu Á - Thái Bình Dương thuộc Bộ Ngoại giao Philippines cho rằng, ông Lý Vĩnh Thịnh đã thể hiện cách hành xử không nên có của một nhà ngoại giao. Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines cũng nhận được thông báo rằng, vị quan chức ngoại giao này sẽ không được phép hiện diện trong các cuộc gặp gỡ tương lai giữa 2 nước. Theo hãng AP, tài liệu không cung cấp chi tiết về những gì xảy ra trong cuộc gặp gỡ vào tháng trước nên hầu hết không ai rõ nguyên nhân vụ việc, nhưng ít nhất có 3 nhà ngoại giao cấp cao giấu tên của Philippines xác nhận ông Lý Vĩnh Thịnh đã có những phát biểu với thái độ kích động. Ngoại trưởng Philippines Rosario cũng được báo cáo về vụ “cấm cửa” này.
Hãng AFP dẫn nguồn tin từ Đại sứ quán Trung Quốc bác bỏ chỉ trích của Philippines. Cơ quan này không đề cập đến vụ việc trên, nhưng người phát ngôn Sun Yi khẳng định rằng, tất cả các nhà ngoại giao của Bắc Kinh tại Manila đều làm việc trung thực, trách nhiệm, nhằm tăng cường và phát triển mối quan hệ hữu nghị giữa 2 nước.
Trong lúc diễn ra tranh chấp, theo Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin, một máy bay chiến đấu chưa rõ quốc tịch ngày 5-7 đã quần ngay phía trên một thuyền đánh cá của ngư dân Manila ở vùng biển Dalagang Bukid Shoal. Khoảng cách giữa máy bay và con thuyền chỉ khoảng 6m. Song, không có ngư dân nào bị thương.
PHÚC NGUYÊN
