(ĐNĐT) - Ngày 8-11, Cơ quan năng lượng nguyên tử LHQ (IAEA) phát hành một bản báo cáo cho biết, cơ quan này tỏ ra quan ngại khi có các thông tin “đáng tin cậy” rằng Iran có thể đang phát triển vũ khí hạt nhân.
 |
| Nhà máy điện hạt nhân Busher, cách Tehran 1200 km về phía nam, ngày 26-10-2010 (Ảnh: Reuters) |
Bản báo cáo cho biết: “IAEA có những quan ngại sâu sắc về tầm cỡ quân sự có thể đối với chương trình hạt nhân của Iran. Sau khi đánh giá kỹ lưỡng và thận trọng các thông tin sâu rộng, IAEA thấy rằng các thông tin là đáng tin cậy về mặt tổng thể. Các thông tin cho thấy Iran đã triển khai các hoạt động liên quan tới việc phát triển một thiết bị gây nổ hạt nhân”.
Một quan chức cấp cao Mỹ gọi bản báo cáo là “một thỏa thuận lớn”.
Báo cáo nêu một số hoạt động mà IAEA cho là có liên quan tới việc chế tạo bom hạt nhân gồm: Chế tạo các bộ phận gây nổ phản ứng nhanh vốn có “khả năng ứng dụng trong một thiết bị hạt nhân; các thử nghiệm các bộ gây nổ thích hợp với việc kích thích phát nổ của một thiết bị hạt nhân; thu thập các thông tin phát triển vũ khí hạt nhân và tài liệu từ một mạng lưới cung cấp hạt nhân bí mật; hình thành việc phát triển một bản thiết kế nội địa của một vũ khí hạt nhân, kể cả các thành phần thử nghiệm.
Báo cáo đã gây chia rẽ trong các cường quốc về việc làm thế nào để xử lý tranh cãi về vấn đề mục tiêu hạt nhân của Iran.
Mỹ phát đi tín hiệu sẽ trừng phạt mạnh mẽ hơn đối với Tehran. Trong khi Nga cho biết, bản báo cáo có thể làm gia tăng căng thẳng tại khu vực và cần phải có thêm thời gian để quyết định xem nó thực sự chứa những bằng chứng mới và đáng tin cậy về yếu tố quân sự đối với chương trình hạt nhân của Iran hay không.
Trước khi bản báo cáo được phát hành, truyền thông Israel suy đoán rằng, nhà nước Do Thái này có thể tấn công vào các cơ sở hạt nhân của kẻ thù không đội trời chung của mình. Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, Ehud Barak phát biểu ngày 8-11, rằng chưa có quyết định về việc tiến hành các hoạt động quân sự.
Các chuyên gia cho rằng, Iran, ít nhất phải mất từ một năm, hoặc có thể hơn, để có thể sản xuất được một quả bom hạt nhân.
Về phía Iran, nước này bác bỏ cáo buộc sản xuất vũ khí hạt nhân, đồng thời lên án những phát hiện của IAEA là “bất công” và “vì động cơ chính trị”.
“Giám đốc IAEA, Yukiya Amano đang chơi một trò chơi rất nguy hiểm”, Ali Asghar Soltanieh, Đại sứ Iran tại IAEA, nói.
Sau khi có bản cáo của IAEA, giá dầu thô đã tăng nhẹ, dầu Brent đã tăng 11 cent, lên 114,67 USD lúc 1 giờ 33 chiều, ngày 8-11.
Quang Hiển (theo CNN, BBC, Reuters)
