Mỹ khẳng định vụ thảm sát 16 thường dân vừa xảy ra ở Afghanistan không ảnh hưởng đến kế hoạch rút quân. Nhưng vụ việc làm dấy lên làn sóng biểu tình ở quốc gia Nam Á này.
Biểu tình ở Jalalabad để phản đối vụ thảm sát. Ảnh: AP |
Ngày 13-3, hàng ngàn sinh viên đã tràn xuống đường phố Jalalabad, cách thủ đô Kabul 125km về phía Đông, hô khẩu hiệu “Mang cái chết đến với Mỹ”, tuyên bố thánh chiến, đốt hình nộm Tổng thống Barack Obama và phong tỏa đường chính dẫn đến Kabul. Một biểu ngữ còn mang dòng chữ: “Thánh chiến là cách duy nhất để đuổi người Mỹ ra khỏi Aghanistan”. Một số biểu ngữ đòi phải xét xử công khai viên hạ sĩ quan đã bắn vào dân. Những người biểu tình còn yêu cầu Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai bác bỏ kế hoạch ký thỏa thuận chiến lược với Mỹ, theo đó cho phép các cố vấn của Washington và lực lượng đặc biệt lưu lại sau thời hạn rút quân vào năm 2014. Theo Reuters, những hành động này đã khơi mào cho cuộc biểu tình chống Mỹ đầu tiên sau vụ thảm sát 16 thường dân ở tỉnh Kandahar, hầu hết những người thiệt mạng là phụ nữ và trẻ em.
Trong khi đó, Tổng thống Barack Obama nhấn mạnh: Vụ một binh sĩ Mỹ xả súng vào dân thường không ảnh hưởng đến kế hoạch rút quân có trật tự và theo cách thể hiện trách nhiệm của Washington. Mỹ và các đồng minh thuộc NATO dự kiến rút 130.000 binh sĩ khỏi Afghanistan vào năm 2014. Cuộc thăm dò mới nhất tại Washington cho thấy, hầu hết người Mỹ tin rằng, cuộc chiến tại Afghanistan là vô nghĩa và muốn rút quân về nước.
Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta cho rằng, nghi can xả súng vào dân thường có thể được đưa ra xét xử theo quân luật của Mỹ và đối mặt với án tử hình. Danh tánh của nghi can vẫn chưa được công bố, nhưng các nhà chức trách cho biết, người hạ sĩ quan này khoảng 30 tuổi. Cuộc điều tra đang được tiến hành tập trung vào việc anh ta có bị tác động về tâm thần hay không. “Chiến tranh là địa ngục. Những loại sự việc như thế này đang xảy ra”, ông Panetta nói khi đề cập đến vụ thảm sát gây chấn động. Ông chủ Lầu Năm Góc còn nhấn mạnh sẽ không thể cho phép những vụ việc tương tự xảy ra làm hủy hoại chiến dịch hoặc sứ mệnh của Mỹ. Trước đó, Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai mô tả hành động xả súng là không thể tha thứ, trong khi Quốc hội nước này tuyên bố người dân không còn kiên nhẫn được nữa đối với hành xử của lực lượng quân đội nước ngoài đang đồn trú tại quốc gia này.
Lực lượng Taliban tại Afghanistan cũng lên tiếng đe dọa sẽ chặt đầu các binh sĩ Mỹ để trả thù cho những người thiệt mạng. Trong một tuyên bố, người phát ngôn Taliban Zabihullah Mujahid khẳng định thông tin này. Cũng trong ngày 13-3, các chiến binh đã tấn công một phái đoàn của Chính phủ Afghanistan khi đến thăm nơi xảy ra vụ thảm sát. Hai người anh em của Tổng thống Karzai cùng các quan chức an ninh cấp cao đã có mặt trong phái đoàn đến tỉnh Kandahar, nhưng chỉ có một sĩ quan cảnh sát bị thương.
Giới quan sát cho rằng, vụ biểu tình và tấn công vào phái đoàn Afghanistan ở Kandahar càng làm căng thẳng trong quan hệ giữa Washington với Kabul trở nên leo thang.
PHÚC NGUYÊN