Philippines bảo vệ quan điểm về vấn đề Biển Đông

Theo Thứ trưởng Ngoại giao Philippines Erlinda F. Basilio, Manila và nhiều thành viên ASEAN đều tin rằng, việc đưa vấn đề tranh chấp ở Biển Đông vào thông cáo chung tại Hội nghị các Ngoại trưởng ASEAN (AMM 45) là cần thiết.

Sự thất vọng của Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario khi AMM 45 không có thông cáo chung. Ảnh: AFP

Ngày 18-7, Philippines đã lên tiếng bảo vệ những hành động của nước này tại AMM 45 diễn ra ở Phnom Penh (Campuchia) mặc dù hội nghị này kết thúc mà không có thông cáo chung nào. Diễn biến tại AMM 45 cũng như theo phân tích của các chuyên gia, nguyên nhân do những bất đồng liên quan đến Biển Đông - vấn đề lớn nhất mà ASEAN đang phải đối mặt. Trong một tuyên bố được Báo Philippine Star trích dẫn, Thứ trưởng Ngoại giao Philippines Erlinda F. Basilio bác bỏ việc Manila bị đổ lỗi cho thất bại của Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Một số thành viên ASEAN đã chỉ trích Philippines rằng, nước này đã đẩy căng thẳng với Trung Quốc gia tăng trong thời gian diễn ra hội nghị. Bà Basilio khẳng định: Sự căng thẳng mà ASEAN nhận thấy tại Phnom Penh không phải do Philippines, mà thực tế do các thành viên không đạt được sự đồng thuận. “Trong khuôn khổ ASEAN, Philippines cần kiên quyết ưu tiên cho lợi ích quốc gia”, bà Basilio nói.

Tại AMM 45, Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario đã bày tỏ thất vọng trước sự bế tắc của ASEAN khi không tìm được tiếng nói chung trong vấn đề Biển Đông. Ông Rosario thậm chí chỉ trích Trung Quốc là “tráo trở” và “đe dọa”.

Trong khi đó, ông Edwin Lacierda, người phát ngôn của Tổng thống Philippines Benigno Aquino, cũng khẳng định Manila không làm tổn hại đến thông cáo chung của AMM 45. Ông còn cho biết, Philippines sẽ tiếp tục tìm kiếm giải pháp hòa bình đối với tranh chấp ở Biển Đông. Báo Philippine Star cũng dẫn lời ông Lacierda nói rằng, khi trở lại Campuchia vào tháng 11 tới để tham dự Hội nghị thượng đỉnh ASEAN, Tổng thống Aquino chắc chắn sẽ thúc đẩy các vấn đề lớn của khối này.

Cũng theo Philippine Star, Thứ trưởng Ngoại giao Philippines Basilio đã đặc biệt nhấn mạnh: Sự căng thẳng ở Phnom Penh là do Campuchia vẫn khăng khăng không đưa những diễn biến trong thời gian gần đây trên Biển Đông vào thông cáo chung. Vì vậy, thất bại của AMM 45 là điều không tránh khỏi. Nhưng đáng nói là ASEAN đã thể hiện sự thất bại của một hội nghị cấp Ngoại trưởng lần đầu tiên trong 45 năm tồn tại.

Bà Basilio cũng bác bỏ quan điểm cho rằng Philippines đơn độc. Quan chức ngoại giao này cho biết, Singapore, Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Việt Nam và Tổng Thư ký ASEAN Surin Pitsuwan đều tin rằng, cần thiết phải đưa vấn đề tranh chấp ở Biển Đông vào thông cáo chung. Bà Basilio cho hay, tại tất cả các hội nghị ASEAN cũng như nhiều diễn đàn khác, Philippines luôn kiên định với chủ trương tiếp cận hòa bình và theo luật pháp trong giải quyết các tranh chấp chủ quyền trên biển để phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS), đồng thời thúc giục Trung Quốc tiếp tục các cuộc đối thoại và tham vấn.

Philippines và Trung Quốc đang tranh chấp chủ quyền bãi cạn Scarborough (Trung Quốc gọi là đảo Hoàng Nham) từ đầu tháng 4-2012 đến nay. Các tàu của Chính phủ Trung Quốc và cả tàu cá của nước này vẫn xuất hiện ở bãi cạn Scarborough, mặc dù Philippines đã rút hết tàu khỏi khu vực này vào tháng 6 vừa qua. Tuy nhiên, trong lúc căng thẳng chưa được tháo gỡ, AFP cho biết, Tổng thống Aquino lại lên tiếng cảm ơn Trung Quốc vì Bắc Kinh đã hỗ trợ 123 triệu USD cho một dự án lớn về nước, thúc đẩy việc cung cấp nước cho 21 triệu dân của Manila cùng các tỉnh lân cận.

THIÊN BÌNH