Tổng thống Philippines Benigno Aquino khẳng định không nhượng bộ Trung Quốc, đồng thời yêu cầu Bắc Kinh phải tôn trọng quyền của Manila trên Biển Đông.
 |
| Phát biểu trước Quốc hội Philippines, Tổng thống Benigno Aquino yêu cầu Trung Quốc phải tôn trọng các quyền của Manila. Ảnh: Reuters |
Ngày 23-7, Tổng thống Benigno Aquino đã có bài phát biểu trước Quốc hội Philippines, trong đó đề cập đến việc giải quyết tranh chấp trên Biển Đông với Trung Quốc. Ông Aquino không những từ chối nhượng bộ Trung Quốc, mà còn yêu cầu Bắc Kinh phải tôn trọng các quyền của Manila trên Biển Đông. Hãng Reuters cho biết, nhà lãnh đạo này còn kêu gọi người dân Philippines đoàn kết ủng hộ các nỗ lực của Chính phủ trong việc giải quyết tranh chấp theo hướng hòa bình.
Philippines và Trung Quốc đều tuyên bố chủ quyền đối với bãi đá cạn Scarborough (Trung Quốc gọi là đảo Hoàng Nham). Căng thẳng giữa 2 nước gia tăng kể từ tháng 4-2012 đến nay cùng với sự quan ngại của Philippines, khi tàu cá của Trung Quốc xuất hiện tại vùng biển tranh chấp này. Tổng thống Aquino nói rằng, Philippines đã thể hiện sự kiềm chế bằng việc rút tàu Hải quân khỏi khu vực tranh chấp và thay thế bằng tàu dân sự trong lúc các tàu cá của Trung Quốc tiến vào bãi cạn Scarborough.
Thượng nghị sĩ Francis Escudero, không thuộc Đảng Tự do cầm quyền của Tổng thống Aquino, nói rằng nhà lãnh đạo Philippines cần khẳng định trước công chúng về việc Chính phủ Manila vẫn kiểm soát tình hình trong lúc quan ngại về những hành động gây hấn của Trung Quốc. Mong muốn của ông Escudero là Tổng thống phải “trấn an” được người dân Philippines rằng, căng thẳng sẽ không leo thang nữa.
Hãng AFP cho biết, Philippines luôn giữ thái độ cứng rắn, kiềm chế nhưng không khoan nhượng với Trung Quốc trong việc giải quyết tranh chấp ở Biển Đông. Trước thềm phiên họp Quốc hội Philippines, nghị sĩ Escudero đã kêu gọi Tổng thống Aquino đề cập trong bài phát biểu của mình rằng, giải quyết tranh chấp với Trung Quốc là ưu tiên hàng đầu đối với Manila. Tổng thống Aquino từng nói rằng, Philippines có thể đề nghị Mỹ trợ giúp máy bay do thám quân sự ở Biển Đông để bảo đảm giám sát tại những khu vực tranh chấp.
Tại phiên họp Quốc hội lần này, Tổng thống Aquino cũng công bố kế hoạch nâng cấp khả năng của quân đội. Theo đó, sẽ dành 75 tỷ peso (1,8 tỷ USD) để hiện đại hóa quân đội, trang bị lại tàu khu trục, các máy bay C-130, trực thăng chiến đấu, súng trường và súng cối.
Trong khi đó, Trung Quốc đã phê chuẩn việc chính thức thành lập một đơn vị quân đội đồn trú tại cái gọi là “thành phố Tam Sa” với phạm vi quản lý bao gồm cả quần đảo Trường Sa lẫn Hoàng Sa của Việt Nam. Bộ Quốc phòng Trung Quốc ngày 23-7 đã xác nhận vấn đề này song không nói rõ thời gian thành lập quân đội đồn trú. Hãng AFP cho rằng, động thái này có thể làm gia tăng căng thẳng với các nước láng giềng của Trung Quốc. Đồng thời, đề xuất vũ trang cho ngư dân Trung Quốc cũng tiếp tục vấp phải phản ứng từ phía Philippines. Người phát ngôn Bộ Chỉ huy quân sự miền Tây Philippines - trung tá Niel Estrella cho rằng, đây là đề xuất nguy hiểm bởi nếu ngư dân Trung Quốc được trang bị vũ khí thì sẽ tạo ra môi trường thù địch. Báo Philippine Daily Inquirer dẫn lời ông Edwin Lacierda, người phát ngôn của Tổng thống Philippines, gọi động thái này là sự kiêu ngạo và bắt nạt của Bắc Kinh.
Đề xuất trang bị vũ khí cho ngư dân Trung Quốc xuất phát từ Chủ tịch Tập đoàn quốc doanh ngư nghiệp Bảo Sa tại tỉnh Hải Nam, ông Hạ Kiến Bân. Theo ông này, Chính phủ Trung Quốc nên cung cấp vũ khí và huấn luyện quân sự cho hơn 100.000 ngư dân ở tỉnh Hải Nam rồi đưa họ đánh bắt ở Biển Đông.
PHÚC NGUYÊN
