(ĐNĐT) - Ngày 13-7, trả lời câu hỏi của phóng viên Việt Nam về việc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 45 (AMM-45) không ra được Thông cáo chung, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh, Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam cho biết:
 |
| Toàn cảnh hội nghị ngoại trưởng ASEAN tại Phnom Penh, Campuchia. Ảnh: Reuters |
Cùng với các nước ASEAN, Đoàn Việt Nam rất lấy làm tiếc về việc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 45 (AMM-45) đã không ra được Thông cáo chung của Hội nghị, để từ đó phản ánh được quá trình trao đổi và kết quả tích cực đã đạt được trong các Hội nghị của ASEAN và giữa ASEAN với các Đối tác.
Trong suốt quá trình trao đổi để xây dựng Thông cáo chung, các nước ASEAN, trực tiếp là các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã hết sức nỗ lực, đóng góp xây dựng, tìm các công thức phù hợp nhất để phản ánh quan tâm chung của các nước thành viên và đã có nhiều cơ hội có thể đạt được đồng thuận và nhất trí chung. Tuy nhiên, rất tiếc là những nỗ lực tích cực, xây dựng nêu trên của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và các cơ hội mở ra để đạt được đồng thuận đã bị bỏ lỡ.
Việt Nam tin rằng dù có hay không có Thông cáo chung của Hội nghị, thì các quyết định đã có của ASEAN vẫn phải được nghiêm túc triển khai.
Hơn bao giờ hết, các nước ASEAN cần phải nêu cao trách nhiệm, duy trì và củng cố đoàn kết ASEAN, phát huy vai trò và đóng góp chủ đạo của ASEAN trong các vấn đề ưu tiên và thiết yếu của ASEAN và khu vực, nhất là về xây dựng Cộng đồng; thúc đẩy liên kết và kết nối khu vực; xây dựng môi trường hòa bình, ổn định, an ninh và hợp tác; tăng cường quan hệ với các Đối tác; ứng phó hiệu quả với các thách thức đang nổi lên… vì hòa bình, ổn định, an ninh, hợp tác và phát triển ở khu vực.
Bộ Ngoại giao Philippines ngày 13-7 cũng cho biết, nước này lấy làm tiếc khi lần đầu tiên trong lịch sử ASEAN, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 45 (AMM-45) đã kết thúc mà không đưa ra được Thông cáo chung.
Philippines phản đối tuyên bố của Chủ tịch AMM-45 cho rằng “lần đầu tiên ASEAN không thể đưa ra Thông cáo chung vì xung đột song phương giữa một số nước thành viên ASEAN với một nước láng giềng”.
Bộ Ngoại giao Philippines nhấn mạnh, Manila tiếp tục giữ vững quan điểm rằng những tranh chấp ở Biển Đông không đơn thuần là xung đột song phương mà là xung đột đa phương và do đó cần được giải quyết đa phương.
Trước đó, Hội nghị ngoại trưởng ASEAN tại Campuchia đã kết thúc sáng 13-7 mà không có một tuyên bố chung nào được đưa ra. Đây là sự cố xảy ra lần đầu tiên trong lịch sử 45 năm ASEAN.
Các thành viên của ASEAN đã không đồng thuận về cách giải quyết tranh chấp chủ quyền lãnh thổ trên Biển Đông có liên quan tới Trung Quốc.
Bộ Ngoại giao Philippines đã đổ lỗi cho nước chủ nhà Campuchia đã “liên tục phản đối mọi đề xuất đưa bãi cạn Scarborouh vào tuyên bố”, đồng thời Campuchia cũng tuyên bố rằng một thông điệp chung không thể được đưa ra.
Về phía chủ nhà Campuchia, Bộ trưởng Ngoại giao nước này, Hor Namhong cho rằng, ông đã yêu cầu ban hành một thông điệp chung mà không đưa vào vụ tranh chấp bãi ngầm trên Biển Đông… nhưng một số thành viên bắt buộc phải đưa vụ việc bãi ngầm vào tuyên bố.
Theo ông Hor Namhong, Chính phủ Campuchia không ủng hộ bên nào trong tranh chấp chủ quyền. Ông Hor Namhong cũng cho rằng, việc không đưa ra được một tuyên bố chung cũng thuộc về toàn bộ các nước thành viên ASEAN chứ không chỉ mình Campuchia.
Thất bại trong việc đưa ra một tuyên bố chung là chưa từng có tiền lệ trong lịch sử 45 năm của ASEAN, nó nhấn mạnh tới sự chia rẽ trong nội bộ 10 thành viên của khối, giữa lúc xung đột về tuyên bố lãnh thổ trên Biển Đông đang diễn ra giữa 4 quốc gia thành viên của khối với Trung Quốc.
TTXVN - Quang Hiển (theo AP)
