Đài Loan tuyên bố các biện pháp trả đũa Philippines sau khi lực lượng tuần duyên của Manila bắn chết ngư dân Đài Bắc.
 |
| Các ngư dân Đài Loan biểu tình trước Đại sứ quán Philippines ở Đài Bắc. Ảnh: AFP |
Những lời xin lỗi từ phía Philippines không xoa dịu được sự tức giận của các nhà chức trách Đài Loan. Ngày 15-5, Đài Loan triệu hồi đại diện ngoại giao tại Manila về nước, ngừng việc thuê nhân công của Philippines. Không những thế, Đài Loan còn dọa tập trận quân sự trong 2 ngày tại vùng biển gần đảo Baltan của Philippines nhằm bảo vệ ngư dân. Nếu các biện pháp trừng phạt được áp dụng thì việc miễn thị thực cho công dân Philippines sang Đài Loan sẽ bị ngừng lại, đồng thời ngừng cả các giao dịch kinh tế.
Hãng Reuters dẫn lời các nhà quan sát nhận định: Động thái của Đài Loan cho thấy sự bất mãn sâu sắc của nhà lãnh đạo Mã Anh Cửu đối với cách xử lý vụ việc của Chính phủ Philippines. Trong một tuyên bố, ông nói rằng không thể chấp nhận “những câu trả lời thiếu thận trọng và mang tính lấy lệ” của Philippines. Căng thẳng giữa Đài Loan và Philippines dấy lên từ tuần trước khi ngư dân Hung Shih-cheng bị lực lượng tuần duyên Philippines bắn chết vì cho rằng, tàu của ông đi vào vùng biển của nước này bất hợp pháp. Căng thẳng diễn ra trong lúc một số nước châu Á có những tranh chấp về chủ quyền và điều này đặt ra nhiều thách thức cho khu vực về sự an ninh, an toàn ở vùng biển.
Đài Loan đã phản ứng giận dữ. Sáng sớm 15-5, đại diện ngoại giao của Philippines tại Đài Bắc Antonio Basilio lên tiếng xin lỗi, đồng thời nói rằng Manila đồng ý bồi thường cho gia đình nạn nhân cũng như tiến hành điều tra vụ việc. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo Đài Loan lại cảm thấy lời xin lỗi không phải do một quan chức cấp cao của Chính phủ Philippines đưa ra là điều thiếu thiện chí. Đài Bắc muốn Manila phải chính thức xin lỗi, bồi thường, bắt người đã bắn vào ngư dân và khởi động đàm phán về ngành ngư nghiệp.
Theo Lee Chia-fei, người phát ngôn của nhà lãnh đạo Đài Loan, nếu các yêu cầu không được Philippines đáp ứng trước 18 giờ ngày 15-5, phía Đài Bắc sẽ có động thái đáp trả lần thứ hai. Reuters cho biết, hơn 85.000 người Philippines hiện làm việc ở Đài Loan và mỗi tháng có thêm 2.000 người Philippines xin làm việc tại hòn đảo này.
Đợt trừng phạt thứ hai không những bao gồm việc ra “cảnh báo đỏ”, khuyến cáo người dân Đài Loan không du lịch đến Philippines mà còn ngừng các cuộc gặp giữa quan chức cấp cao hai bên.
Đến chiều 15-5, đích thân Tổng thống Philippines Benigno Aquino xin lỗi và kêu gọi sự điềm tĩnh từ phía Đài Loan. Trong cuộc họp báo ở Manila, ông Edwin Lacierda - người phát ngôn của ông Aquino - xác nhận điều này, đồng thời thúc giục các nhà chức trách Đài Bắc không nên trút cơn giận lên người lao động Philippines đang làm việc tại đây. Theo ông Lacierda, người lao động Philippines có mặt ở Đài Loan để làm việc vì cuộc sống lương thiện, chứ không liên quan đến vụ ngư dân bị bắn chết.
Người phát ngôn Lacierda cũng khẳng định Tổng thống Aquino đã ra lệnh mở “cuộc điều tra toàn diện, đầy đủ, công bằng và nhanh chóng”. Ông Aquino cử Chủ tịch Văn phòng Văn hóa và Kinh tế Manila (MECO) Amadeo Perez làm người đại diện Chính phủ đến Đài Loan xin lỗi gia đình ngư dân Hung Shih-cheng cũng như người dân Philippines về “sự mất mát đáng tiếc và không mong muốn này”.
PHÚC NGUYÊN
