Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ có cuộc gặp gỡ đầu tiên kể từ khi nắm quyền với Tổng thống Mỹ Barack Obama vào ngày 7 và 8-6 tại Rancho Mirage, California.
Tổng thống Barack Obama (phải) gặp gỡ ông Tập Cận Bình (lúc đó là Phó Chủ tịch Trung Quốc) tại Nhà Trắng hồi tháng 2-2012. Ảnh: AFP |
Để chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh này, từ ngày 26 đến 28-5, Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Tom Donilon sẽ đến thủ đô Bắc Kinh để gặp gỡ các nhà chức trách Trung Quốc.
Các nhà quan sát cho rằng, Chủ tịch Trung Quốc và Tổng thống Mỹ sẽ bàn thảo những vấn đề vốn còn nhiều bất đồng giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, trong đó có chương trình hạt nhân của CHDCND Triều Tiên, an ninh mạng, căng thẳng trên Biển Đông và cuộc nội chiến ở Syria.
Tuyên bố của Nhà Trắng nêu rõ: Tổng thống Obama và Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ bàn về hàng loạt vấn đề song phương, khu vực và toàn cầu. Theo đó, hai nhà lãnh đạo sẽ xem xét tiến trình và những thách thức trong quan hệ Mỹ - Trung trong suốt 4 năm qua, đồng thời thảo luận để thúc đẩy hợp tác và kiểm soát những bất đồng, dị biệt trong những năm tới.
Hãng AP cho hay, cuộc gặp gỡ là minh chứng cho thấy tầm quan trọng của mối quan hệ giữa Mỹ với Trung Quốc trong lúc Bắc Kinh đang gia tăng sức mạnh quân sự và tạo ảnh hưởng đối với toàn cầu. Ông Bonnie Glaser tại Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu quốc tế ở Washington cho rằng, Tổng thống Obama và Chủ tịch Tập Cận Bình muốn thấy quan hệ Mỹ - Trung phát triển trên một nền tảng vững chắc; hợp tác trong các vấn đề CHDCND Triều Tiên, Iran, biến đổi khí hậu thì phải bắt đầu ngay bây giờ. Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Qin Gang, cuộc gặp thượng đỉnh sắp đến đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển lâu dài và bền vững trong quan hệ Mỹ - Trung cũng như hòa bình, ổn định, thịnh vượng của khu vực và quốc tế.
Các nhà ngoại giao Mỹ cho biết, phía Trung Quốc cũng muốn Tổng thống Obama đến thăm Bắc Kinh vào cuối năm nay hoặc đầu năm tới. Chuyến công du Trung Quốc gần đây của ông chủ Nhà Trắng diễn ra vào năm 2009. Sau đó, ông Tập Cận Bình đến Washington vào đầu năm 2012 khi còn là Phó Chủ tịch Trung Quốc.
Thực tế, Mỹ đang muốn Trung Quốc hỗ trợ trong việc kiềm chế CHDCND Triều Tiên và tạo sự đột phá ngoại giao để chấm dứt cuộc khủng hoảng ở Syria. Trong chuyến thăm Bắc Kinh vào tháng trước, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói với Chủ tịch Tập Cận Bình rằng, Trung Quốc có vai trò đặc biệt đối với CHDCND Triều Tiên. Washington đã nhiều lần kêu gọi Bắc Kinh hành động nhiều hơn nữa để kiềm chế Bình Nhưỡng sau khi quốc gia phía Bắc trên bán đảo Triều Tiên liên tục đe dọa chiến tranh hạt nhân. Ngoài ra, Mỹ cũng tỏ ra thất vọng với Trung Quốc khi cường quốc châu Á này cùng Nga phản đối nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ chống lại Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Washington cũng quan ngại về sự trỗi dậy của Trung Quốc. Còn Bắc Kinh tỏ ra khó chịu với chính sách ngoại giao “trục châu Á” của Mỹ nhằm cân bằng lực lượng quân sự của cường quốc hàng đầu thế giới ở khu vực sau khi kết thúc các cuộc chiến ở Iraq cũng như Afghanistan. Không những thế, Bắc Kinh tức giận về sự ủng hộ của Mỹ đối với các đồng minh châu Á trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ.
Hãng AFP cho biết, trước khi đến Mỹ, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ đến Trinidad và Tobago, Costa Rica, Mexico.
PHÚC NGUYÊN