CHDCND Triều Tiên khẳng định số vũ khí trên chiếc tàu bị Panama chặn lại nằm trong một thỏa thuận hợp pháp với Cuba và yêu cầu thả tàu ngay lập tức. Havana được cho là có liên quan trong vụ việc này.
 |
| Tàu Chong Chon Gang bị giữ tại cảng Manzanillo. Ảnh: AFP |
Căng thẳng đang dấy lên giữa CHDCND Triều Tiên và Panama xung quanh vụ tàu Chong Chon Gang chở 10.000 tấn đường nhưng lại có giấu vũ khí “đã lỗi thời” bị các nhà chức trách Panama bắt giữ hôm 15-7. Vấn đề đặt ra là việc CHDCND Triều Tiên giấu vũ khí đã vi phạm lệnh cấm của LHQ xung quanh chương trình hạt nhân của quốc gia này, dù Cuba xác nhận đó là những bộ phận và thiết bị của tên lửa, 2 máy bay chiến đấu MiG-21, 15 động cơ máy bay đều ở thế kỷ 20. Đại sứ LHQ tại Anh, Mark Lyall Grant, cũng nói rằng con tàu đã vi phạm lệnh cấm vận của LHQ.
Tuyên bố của Bộ Ngoại giao CHDCND Triều Tiên nêu rõ: Lô hàng này chỉ là những vũ khí cũ và sẽ được đưa trở lại Cuba sau khi đại tu theo một thỏa thuận hợp pháp. “Nhà chức trách Panama cần thả thủy thủ đoàn và con tàu không được chậm trễ”, tuyên bố nhấn mạnh.
Hãng AFP cho biết, 35 thành viên thủy thủ đoàn vẫn không chịu trả lời những câu hỏi của giới chức Panama. Hiện họ bị giam giữ ở một căn cứ quân sự cũ của Mỹ tại cảng Manzanillo, phía bắc Panama, và nhiều khả năng đối mặt với 6 năm tù vì vận chuyển trái phép các vật liệu chiến tranh.
Chưa rõ Panama tiếp nhận thông điệp của CHDCND Triều Tiên như thế nào. Song, không có dấu hiệu gì cho thấy quốc gia này sẽ ngừng điều tra, trái lại còn chính thức đề nghị LHQ vào cuộc kiểm tra nên các chuyên gia của Mỹ, Anh và phái đoàn của Tổng Thư ký Ban Ki-moon sẽ đến để xem xét số vũ khí. “Con tàu bất hợp pháp vì không đăng ký. Bất kỳ hàng hóa gì, dù lỗi thời, cũng đều là hàng lậu”, Bộ trưởng An ninh Panama Jose Raul Mulino nói. Theo vị quan chức này, Chính phủ Panama dự định giao cả tàu lẫn hàng hóa cho các đại diện của LHQ.
Hàn Quốc hoan nghênh việc bắt giữ tàu của CHDCND Triều Tiên. Báo chí Hàn Quốc cho biết, 3 năm trước, tàu Chong Chon Gang bị bắt giữ tại Ukraine vì chở ma túy và các hàng lậu khác. Ông Chang Yong-Seok tại Viện Hòa bình và Thống nhất của Đại học quốc gia Seoul nhận định: Việc phát hiện trên chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm”. Còn người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf nói rằng, Washington sẽ sớm “đặt vấn đề” với Cuba. Theo Reuters, vụ việc đang làm chệch hướng các cuộc đối thoại giữa Mỹ và Cuba về di cư, dự kiến diễn ra vào ngày 24-7 tới. Song, Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định đàm phán vẫn được tiến hành theo đúng kế hoạch, ngay cả khi Washington tin rằng Cuba vi phạm Nghị quyết của LHQ. Đàm phán về vấn đề di cư giữa Washington với Havana được tổ chức định kỳ 6 tháng/lần nhưng bị “đóng băng” từ tháng 1-2011.
Riêng về quan hệ với Cuba, Panama cho hay, nước này không có vấn đề gì với Havana nhưng theo quy định của LHQ thì phải chặn tàu của CHDCND Triều Tiên để kiểm tra.
THIÊN BÌNH
