Ngày 27-11, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết nước này giám sát chặt chẽ 2 máy bay B-52 của Mỹ khi di chuyển vào “vùng nhận dạng phòng không” (ADIZ) trên vùng biển Hoa Đông do Trung Quốc thiết lập từ cuối tuần qua.
Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Trung Quốc nêu rõ: các máy bay bị phát hiện và giám sát khi bay qua ADIZ trong 2 giờ 22 phút. Bộ này khẳng định tất cả các máy bay đi qua ADIZ sẽ bị giám sát nhưng không đề cập đến lời đe dọa sử dụng “biện pháp phòng vệ khẩn cấp” để chống lại những máy bay không tuân thủ các quy định của Trung Quốc.
Một ngày trước đó, Mỹ đưa hai “pháo đài bay” B52 không trang bị vũ khí vào ADIZ mà không hề thông báo với Trung Quốc. Washington mô tả các chuyến bay này thực hiện nhiệm vụ huấn luyện theo kế hoạch sẵn có. “Chúng tôi vẫn làm các thủ tục thông thường, không thông báo trước kế hoạch bay, hoặc gửi thông tin bằng radio hay đăng ký tần số trước...”, Đại tá Steve Warren - phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ nói. Song, tờ Wall Street Journal gọi đây là “động thái thách thức trực tiếp Trung Quốc”.
AP cho biết, với hàng trăm máy bay quân sự ở khu vực châu Á, Mỹ không có ý định tuân thủ các quy định mới của Trung Quốc đối với ADIZ. Theo nữ phát ngôn viên Lầu Năm Góc, bà Jen Psaki, việc Trung Quốc lập ADIZ sẽ làm dấy lên căng thẳng ở khu vực và gia tăng nguy cơ đối đầu, xung đột. Nhật Bản cũng gọi ADIZ là không có hiệu lực, trong khi Đài Loan và Hàn Quốc đều bác bỏ vùng nhận dạng này.
Cũng trong ngày 27-11, hai hãng hàng không lớn nhất Nhật Bản là Japan Airlines và All Nippon Airways nghe theo sự kêu gọi của chính phủ, ngừng thông báo kế hoạch bay cho Trung Quốc. Hiệp hội Công nghiệp hàng không Nhật Bản kết luận không có bất kỳ đe dọa nào đối với an toàn của hành khách khi phớt lờ các yêu cầu của Trung Quốc.
Các nhà quan sát cho rằng, những diễn biến trên sẽ phủ bóng lên chuyến công du châu Á của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ông Biden sẽ đến Nhật Bản đầu tuần tới, sau đó là các chặng dừng chân ở Trung Quốc và Hàn Quốc.
PHÚC NGUYÊN
