Lần đầu tiên trong 7 năm qua CHDCND Triều Tiên và Hàn Quốc tiến hành đối thoại cấp cao nhằm tìm cách cải thiện quan hệ vốn làm nóng bán đảo Triều Tiên.
Ông Won Tong Yon (trái) dẫn đầu phái đoàn CHDCND Triều Tiên gặp gỡ người đồng cấp Kim Kyou-hyun của Hàn Quốc tại làng Panmunjom. Ảnh: Reuters |
Đàm phán diễn ra vào ngày 12-2 tại làng đình chiến Panmunjom theo yêu cầu của CHDCND Triều Tiên trong lúc Hàn Quốc cùng Mỹ hướng đến các cuộc tập trận quy mô lớn. Việc tập trận thường niên đang làm CHDCND Triều Tiên tức giận và gọi đây là sự diễn tập cho một cuộc xâm lược.
AFP cho biết, phái đoàn Hàn Quốc do Kim Kyou-hyun, Phó cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Park Geun-hye dẫn đầu. Ông Kim nói rằng, Seoul tập trung vào việc bảo đảm cuộc đoàn tụ các gia đình ly tán diễn ra theo đúng lịch trình từ ngày 20-2 đến 25-2 tới. Quan chức này cho biết, ông bước vào đàm phán với “thái độ mở nhằm tạo cơ hội vạch ra kỷ nguyên mới trên bán đảo Triều Tiên”. Dẫn đầu phái đoàn CHDCND Triều Tiên là ông Won Tong Yon, quan chức cấp cao thuộc Đảng Lao động Triều Tiên. Phía Bình Nhưỡng dường như muốn thúc đẩy một vấn đề khác: yêu cầu Hàn Quốc hoãn các cuộc tập trận quân sự thường niên với Mỹ, dự kiến bắt đầu vào ngày 24-2.
Song, ông Kim Kyou-hyun không đề cập chương trình hạt nhân của CHDCND Triều Tiên có được đưa ra bàn thảo hay không. CHDCND Triều Tiên muốn nối lại đối thoại với Hàn Quốc và Mỹ về vấn đề hạt nhân nhưng cả Seoul lẫn Washington đều khẳng định: Bình Nhưỡng trước hết phải có cam kết rõ ràng trong việc từ bỏ vũ khí hạt nhân.
Câu hỏi đặt ra là CHDCND Triều Tiên liệu có nhượng bộ? Chuyên gia về CHDCND Triều Tiên, ông Kim Yong-hyun tại Đại học Dongguk ở Soeul, cho rằng Bình Nhưỡng muốn biểu thị sự sẵn sàng thúc đẩy quan hệ với người láng giềng để có được sự nhượng bộ từ Seoul và các nước khác. Tuy nhiên, ông Kim Yong-hyun cảnh báo còn quá sớm để hy vọng sự đột phá tại cuộc đàm phán cấp cao lần đầu tiên kể từ năm 2007 đến nay.
Bên cạnh đó, theo AFP, CHDCND Triều Tiên đang thúc đẩy nối lại các tour du lịch của Hàn Quốc đến khu nghỉ mát núi Kim Cương, vốn mang lại cho Bình Nhưỡng nguồn ngoại tệ dồi dào. Seoul ngừng các tour này sau khi một du khách bị các binh sĩ Bình Nhưỡng bắn chết vào năm 2008. Nếu việc đoàn tụ các gia đình được tổ chức thành công sẽ là chìa khóa để Seoul xem xét tái khởi động các tour du lịch nói trên.
Hiện có những quan ngại rằng, CHDCND Triều Tiên có thể hoãn việc đoàn tụ nhằm phản đối cuộc tập trận của Hàn và Mỹ. Tuy nhiên, một số nhà phân tích lại nhận định: Bình Nhưỡng khó có thể ngừng việc đoàn tụ bởi nước này đang cần cải thiện quan hệ với Seoul nhằm thu hút đầu tư và viện trợ nước ngoài. Nhưng trong một động thái liên quan trước đó, Bình Nhưỡng hoãn lời mời đặc sứ Mỹ Robert King đến quốc gia phía bắc trên bán đảo Triều Tiên để bàn thảo về số phận của công dân Mỹ gốc Hàn Kenneth Bae, người bị bắt và bị kết án lao động khổ sai, khi có thông tin về cuộc tập trận Mỹ - Hàn.
Trong cuộc họp báo ở Geneva (Thụy Sĩ) ngày 11-2, đại sứ CHDCND Triều Tiên tại LHQ, So Se-pyong, nhấn mạnh cần chấm dứt tất cả các hành động quân sự thù địch mà ông mô tả là trở ngại chính cho hòa bình trên bán đảo Triều Tiên.
Reuters dẫn lời chuyên gia Cheong Seong-chang tại Viện Sejong có trụ sở bên ngoài thủ đô Soeul nói rằng, việc cải thiện quan hệ liên Triều sẽ tạo bầu không khí tốt hơn cho nhà lãnh đạo Kim Jong-un thăm Trung Quốc và theo đuổi các cuộc đối thoại cấp cao với Mỹ. Nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong-un được cho là sẽ đến Bắc Kinh, đồng minh lớn nhất của Bình Nhưỡng trong thời gian tới.
PHÚC NGUYÊN