Không luật lệ quốc tế nào chấp nhận "đường chín đoạn"

Ông Vinod Anand, chuyên viên cao cấp tại Viện quốc tế Vivekananda của Ấn Độ, cho rằng “đường chín đoạn” vốn không có cơ sở pháp lý hoặc lịch sử. Vì vậy, không có nguyên tắc hoặc luật lệ quốc tế nào chấp nhận cái gọi là “đường chín đoạn”.

Sáng 5-6, tàu cá QNg 66029 TS của ông Lê Túc (xã An Hải, huyện Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam) cùng 10 ngư dân cập đảo Lý Sơn sau khi bị tàu Trung Quốc dùng vòi rồng tấn công ở Hoàng Sa. Ảnh: NLĐO

Ông Vinod Anand vừa có bài phân tích phát trên mạng Merinews.com chỉ trích Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Ông Vinod Anand cho rằng, hành động nói trên của Trung Quốc nhằm thể hiện “sức mạnh quân sự” của họ trong khu vực, với ý định ép buộc Việt Nam từ bỏ hoặc ít nhất giảm tuyên bố chủ quyền đối với khu vực giàu dầu khí nằm trong phạm vi quyền tài phán của Việt Nam theo Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS). Học giả Ấn Độ viết: Trung Quốc từ lâu đưa ra những đòi hỏi chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông dựa trên cái gọi là “đường chín đoạn” vốn không có cơ sở pháp lý hoặc lịch sử, do đó không có nguyên tắc hoặc luật lệ quốc tế nào chấp nhận. Rõ ràng Trung Quốc đã áp dụng các chiến lược lâu dài dọc cả biên giới trên bộ lẫn trên biển để chiếm các vùng đất và vùng biển mà họ tự cho là của mình. Trong những năm qua, Trung Quốc đã sử dụng chiến tranh pháp lý, chiến tranh tâm lý và chiến tranh truyền thông nhằm đạt mục đích của họ.

Theo ông Vinod Anand, Ấn Độ và cộng đồng quốc tế lo ngại trước ảnh hưởng do hành động của Trung Quốc trên Biển Đông. Tự do hàng hải trên Biển Đông là điều bắt buộc bởi hơn 50% tàu chở dầu đi qua Biển Đông cùng với hơn 5.300 tỷ USD giá trị thương mại được lưu thông qua Biển Đông mỗi năm. Ấn Độ kiên quyết ủng hộ các nước ASEAN trong yêu cầu tự do hàng hải qua Biển Đông và ủng hộ biện pháp giải quyết bất đồng dựa trên các nguyên tắc quốc tế và UNCLOS.

Trung Quốc phải tôn trọng chủ quyền của nước láng giềng

Trong buổi nói chuyện về Việt Nam tại Trung tâm văn hóa hợp tác “Floreal Gorini” ở thủ đô Buenos Aires (Argentina), chuyên gia Juan Carlos Minghetti làm việc tại Trung tâm Nghiên cứu về kinh tế và xã hội (CIEYS) của Argentina, cho rằng Trung Quốc tăng cường thăm dò dầu khí để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, nhưng Bắc Kinh phải tôn trọng chủ quyền của các nước láng giềng.

Bình luận về việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 và điều cả tàu lẫn máy bay quân sự tới vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam khiến căng thẳng leo thang, ông Minghetti khẳng định hành động này cho thấy Bắc Kinh tìm cách giải quyết tranh chấp với một nước được cho là yếu hơn thông qua sức mạnh quân sự.

Còn ông Eduardo R.Hernandez, giảng viên của Trung tâm nghiên cứu và đào tạo Marxism Hector P.Agosti, khẳng định Trung Quốc đã có cách hành xử không đúng trong tranh chấp biển đảo với Việt Nam. Theo ông, các bên cần phải đàm phán để giải quyết tranh chấp.

ASEAN cần bày tỏ quan ngại

Phát biểu tại hội nghị an ninh khu vực diễn ra ở Malaysia từ ngày 2 đến 4-6, GS Carl Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Úc cho rằng, ASEAN cần bày tỏ quan ngại sâu sắc về diễn biến tình hình trên Biển Đông sau khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981. Theo GS, để giải quyết các thách thức an ninh trên Biển Đông, các nước ASEAN cần thiết lập một Hội đồng an ninh - chính trị hiệu quả; các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN cần chủ động hơn nữa trong việc đưa ra các ưu tiên cho các cơ quan cấp dưới; tăng cường hơn nữa vai trò của diễn đàn hàng hải ASEAN mở rộng; duy trì hiệu quả Hội nghị người đứng đầu các lực lượng bảo vệ bờ biển và nhanh chóng phát triển hợp tác đa phương thiết thực để giải quyết thách thức an ninh hàng hải; đồng thời tiếp tục theo đuổi cùng Trung Quốc thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) và Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Trao đổi với phóng viên bên lề hội nghị về các biện pháp ASEAN thực hiện để duy trì hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực, GS Thayer cũng cho rằng, thông qua kênh ngoại giao các nhà lãnh đạo ASEAN nên bày tỏ những quan ngại sâu sắc về tình hình trên Biển Đông; đề nghị Trung Quốc đàm phán, đối thoại; đồng thời tất cả các bên liên quan phải duy trì hiện trạng, các bên nên kiềm chế, duy trì những nguyên tắc cơ bản không đe dọa và sử dụng vũ lực; tuân thủ luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

B.T tổng hợp