Trong lúc quan hệ song phương căng thẳng, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vẫn khẳng định mong muốn hội đàm thượng đỉnh với Trung Quốc vào tháng 11 tới.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nhấn mạnh cánh cửa đối thoại với Trung Quốc vẫn mở. Ảnh: TIME |
Ngày 14-7, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nói rằng, ông muốn có cuộc gặp thượng đỉnh với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hội nghị các nhà lãnh đạo APEC ở Bắc Kinh vào tháng 11 tới nhằm cải thiện mối quan hệ song phương đang căng thẳng vì các vấn đề an ninh và lãnh thổ. Phát biểu tại một Ủy ban Quốc hội Nhật Bản, Thủ tướng Abe nhấn mạnh sự cần thiết trở lại mối quan hệ chiến lược trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau. “Tôi muốn tổ chức hội nghị thượng đỉnh (với ông Tập Cận Bình) trong suốt Hội nghị APEC ở Bắc Kinh”, ông Abe trả lời các câu hỏi của Quốc hội về mối quan hệ giữa Nhật Bản với Trung Quốc.
Reuters dẫn lời nhà lãnh đạo Nhật Bản đề cập mối quan hệ kinh tế gắn bó chặt chẽ giữa hai cường quốc châu Á và khẳng định mối quan hệ này không thể bị phá vỡ. “Cánh cửa của tôi luôn mở cho đối thoại và tôi hy vọng phía Trung Quốc cũng có chung quan điểm”, ông Abe nói.
Theo AFP, trong chuyến thăm Úc và New Zealand vào tuần trước, ông Abe cũng kêu gọi hội đàm với ông Tập Cận Bình. Kể từ khi nắm quyền vào cuối năm 2012 đến nay, Thủ tướng Abe vẫn chưa có cuộc gặp riêng rẽ nào với các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Trong lúc đó, quan hệ giữa hai nước xấu đi vì hàng loạt vấn đề: tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông; Trung Quốc đơn phương lập vùng nhận dạng phòng không vào tháng 11 năm ngoái; rồi việc ông Abe đến thăm đền Yasukuni, một biểu tượng của chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản trong quá khứ, làm Bắc Kinh tức giận.
Trả lời phỏng vấn nhật báo Mainichi Shimbun ra ngày 14-7, ông Abe từ chối loại bỏ việc sẽ đến thăm đền Yasukuni một lần nữa; đồng thời bảo vệ việc Nhật Bản xây dựng lại Hiến pháp thời hậu chiến - một quyết định gây nhiều tranh cãi, cụ thể là việc dỡ bỏ lệnh cấm phòng vệ tập thể, mở ra một kỷ nguyên mới cho phép Tokyo có thể bảo vệ các đồng minh trong trường hợp các nước này bị tấn công. Việc phòng vệ tập thể của Nhật làm quan hệ với Trung Quốc càng xấu đi, bởi Bắc Kinh cho rằng, Tokyo đang trở lại với quá khứ quân phiệt.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc từng nhiều lần bày tỏ quan điểm về đề nghị của Nhật Bản. Tuy không hoàn toàn bác bỏ khả năng đối thoại, nhưng cơ quan này yêu cầu phía Tokyo “phải có những bước đi thật sự và loại bỏ những trở ngại chính trị ảnh hưởng đến sự phát triển quan hệ song phương”.
Reuters cho hay, Thủ tướng Abe cũng kêu gọi đối thoại với cả Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye, trong lúc Tokyo và Seoul cũng đang tranh chấp chủ quyền đảo Takeshima/Dokdo. Khi cả hai cuộc hội đàm cấp cao nhất này đều chưa diễn ra thì hai nhà lãnh đạo Trung, Hàn đã gặp gỡ tại Seoul hồi đầu tháng này và bà Park Geun-hye còn đến thăm Trung Quốc vào năm ngoái.
BÌNH YÊN