Việc Nhật Bản dỡ bỏ một phần các biện pháp trừng phạt CHDCND Triều Tiên được cho là bước đi đầu tiên nhằm cải thiện mối quan hệ “đóng băng” từ lâu giữa hai nước.
 |
| Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trả lời báo giới tại Tokyo ngày 3-7. Ảnh: AFP |
Ngày 3-7, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe thông báo sẽ dỡ bỏ một phần các biện pháp trừng phạt CHDCND Triều Tiên sau khi Tokyo và Bình Nhưỡng đạt được thỏa thuận mở lại cuộc điều tra về số phận những công dân Nhật bị bắt cóc vào những năm 1970 và 1980, một số người có thể vẫn còn sống. Theo đó, Nhật Bản sẽ dỡ bỏ việc hạn chế đi lại đối với CHDCND Triều Tiên, nới lỏng việc giới hạn số tiền gửi hoặc mang vào CHDCND Triều Tiên mà không có sự đồng ý của cơ quan chức năng Nhật, đồng thời cho phép tàu thuyền Triều Tiên cập cảng vì lý do nhân đạo.
Theo nhật báo Nikkei ngày 3-7, Bình Nhưỡng sẽ trao cho Nhật danh sách ít nhất 10 người đang sống tại quốc gia phía Bắc trên bán đảo Triều Tiên, trong đó một số người được cho là đã bị bắt cóc từ những thập niên trước. Tokyo sẽ phân tích danh sách xem có trùng khớp với danh sách những người bị bắt cóc không và Bình Nhưỡng sẽ căn cứ vào đó để xác nhận nơi ở của họ.
“Đây chỉ là sự khởi đầu”, Thủ tướng Abe nói. Reuters cho biết, trong chương trình, chính sách của mình, ông Abe chú trọng số phận của các công dân Nhật bị bắt cóc. Vấn đề công dân Nhật bị bắt cóc chính là một trong những chướng ngại chính trong việc thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Tokyo và Bình Nhưỡng. “Chúng tôi sẽ nỗ lực để đạt được giải pháp đầy đủ cho vấn đề này”, Thủ tướng Abe khẳng định.
Reuters cho rằng, việc Nhật Bản nới lỏng các biện pháp cấm vận đối với CHDCND Triều Tiên dường như ít có tác động về kinh tế, nhưng có thể là bước đi đầu tiên nhằm cải thiện mối quan hệ vốn “đóng băng” từ lâu giữa hai nước. Quyết định của Nhật Bản được đưa ra trong lúc nhiều nước tiếp tục bày tỏ quan ngại về các chương trình vũ khí và hạt nhân của CHDCND Triều Tiên. Trong vòng 5 ngày qua, Bình Nhưỡng đã bắn 4 tên lửa tầm ngắn, trong đó có 2 tên lửa đạn đạo, làm “nóng” khu vực Đông Bắc Á.
Tuy nhiên, phát biểu với báo giới tại Tokyo, Chánh Văn phòng nội các Nhật Bản Yoshihide Suga nói rằng, Thủ tướng Abe không dự kiến đến thăm Bình Nhưỡng vào mùa thu này, như một số phương tiện truyền thông đồn đoán. Reuters dẫn lời các nhà chức trách Tokyo nhấn mạnh, quyết định của Nhật nới lỏng trừng phạt không có nghĩa là Tokyo đứng bên lề kế hoạch của Mỹ và Hàn Quốc đối phó với chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng. Trong lúc đó, Seoul thúc giục Tokyo phải bảo đảm rằng, các bước đi của nền kinh tế lớn thứ ba thế giới phải phù hợp với các động thái của quốc tế.
Năm 2012, CHDCND Triều Tiên thừa nhận đã bắt cóc 13 công dân Nhật. 5 người trong số này và gia đình đã trở về nước. CHDCND Triều Tiên nói rằng, 8 người còn lại đã chết và vấn đề xem như được khép lại. Tuy nhiên, Nhật Bản vẫn yêu cầu cung cấp thêm thông tin về số phận của những người này và cả những người khác mà Tokyo tin đã bị bắt cóc. Năm 2008, CHDCND Triều Tiên từng hứa mở cuộc điều tra nhưng không giữ đúng cam kết. Một số người chỉ trích cho rằng, Bình Nhưỡng đã biết về số phận của các công dân Nhật mất tích và việc mở lại cuộc điều tra chẳng qua chỉ là một “chiêu bài” ngoại giao.
Cũng trong ngày 3-7, CHDCND Triều Tiên thề sẽ tiếp tục tiến hành các vụ phóng thử tên lửa dẫn đường chiến thuật, bất chấp việc Mỹ cáo buộc hành động này là khiêu khích, làm leo thang căng thẳng trong khu vực.
PHÚC NGUYÊN
