Không ai được lợi dụng thảm kịch MH17

Bất chấp phản ứng tức giận của Mỹ và châu Âu, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng, không một quốc gia nào được phép lợi dụng thảm kịch MH17 cho những mục đích chính trị riêng.

Lễ tưởng niệm các nạn nhân diễn ra tại Úc ngày 21-7. CNN cho biết, có gia đình có đến 5 người thiệt mạng. Ảnh: CNN

Phát biểu trong một video clip được đăng tải trên trang web của Điện Kremlin ngày 21-7, Tổng thống Putin chỉ trích những kẻ lợi dụng vụ máy bay MH17 hòng vụ lợi, nhưng ông không nêu đích danh ai. “Không ai và không người nào có quyền dùng thảm kịch này để đạt những mục đích chính trị ích kỷ”, Tổng thống Putin nhấn mạnh. Theo hãng Bloomberg, đây là lần đầu tiên nhà lãnh đạo Nga lên tiếng về vụ máy bay Boeing 777 mang số hiệu MH17 của Malaysia bị bắn rơi ở đông Ukraine vào ngày 17-7, làm 298 người thiệt mạng.

Lỗi do Ukraine kết thúc lệnh ngừng bắn?

Reuters cho biết, thành lập “hành lang nhân đạo” là điều mà Tổng thống Putin kêu gọi để cho phép các chuyên gia tiếp cận hiện trường máy bay bị bắn rơi. Ông nhấn mạnh phải nỗ lực “làm mọi việc để bảo đảm an ninh cho các chuyên gia quốc tế”. Người đứng đầu Điện Kremlin chỉ trích Ukraine về tình trạng bạo lực với lực lượng ly khai thân Nga ở miền đông nước này. Ông cho rằng, thảm kịch có lẽ đã không xảy ra nếu chính phủ Ukraine không kết thúc lệnh ngừng bắn và nối lại chiến dịch quân sự chống các chiến binh thân Nga. “Chúng tôi đã hơn một lần kêu gọi tất cả các bên liên quan xung đột ngay lập tức ngừng những vụ việc gây đổ máu và bắt đầu đàm phán”, ông Putin nói.

Tổng thống Nga cũng đề nghị thành lập nhóm chuyên gia làm việc tại hiện trường với sự hướng dẫn của Cơ quan Hàng không dân dụng quốc tế (ICAA - cơ quan của LHQ), đồng thời cam kết hợp tác với lãnh đạo các nước có công dân thiệt mạng để đưa thi thể nạn nhân về nước. Một nhóm các nhà điều tra, trong đó có các quan chức Malaysia, đã đến thủ đô Kiev của Ukraine. Song, họ sẽ không tiếp cận những khu vực do phiến quân kiểm soát cho đến khi được bảo đảm an ninh.

Hiện tại, Nga vẫn đối mặt với những sức ép mạnh mẽ từ phương Tây. Mỹ và châu Âu đổ lỗi Nga liên quan vụ máy bay MH17, đồng thời yêu cầu Mátxcơva phải chịu trách nhiệm. Hôm nay (22-7), các ngoại trưởng châu Âu sẽ nhóm họp tại Brussels (Bỉ) để xem xét gia tăng các biện pháp trừng phạt Nga.

Trong khi đó, giao tranh dữ dội ngày 21-7 làm rung chuyển khu vực xung quanh nhà ga ở trung tâm Donetsk - thành trì của phiến quân ở miền đông Ukraine. Phía quân ly khai khẳng định chính phủ tấn công thành phố này. Còn phát ngôn viên chiến dịch quân sự Ukraine Vladyslav Seleznyov tuyên bố chiến dịch của họ đang ở “giai đoạn chủ động”.

Nghị quyết của Hội đồng Bảo an

Điều gì đã xảy ra với chiếc MH17 đến nay vẫn chưa được làm rõ. Theo thống kê mới nhất, các nhà chức trách đã tìm thấy 251/298 thi thể nạn nhân. Các nước có đông công dân thiệt mạng vẫn không vơi sự tức giận. Với Hà Lan, ưu tiên hàng đầu của chính phủ là đưa 193 thi thể nạn nhân về nước, còn Úc tiếp tục yêu cầu phải điều tra cho ra lẽ.

Về phía Mỹ, Ngoại trưởng John Kerry gay gắt chỉ trích Nga. Theo ông, hệ thống tên lửa bắn rơi máy bay MH17 do Nga cung cấp cho phe nổi dậy. “Mátxcơva đang ủng hộ, trang bị vũ khí, huấn luyện cho lực lượng ly khai. Vì vậy, Mátxcơva không hề có động thái cần thiết nào để kiểm soát phiến quân”, ông Kerry cáo buộc.

Nga đã đệ trình Hội đồng Bảo an LHQ dự thảo nghị quyết riêng, trong đó đề cập một cuộc điều tra công bằng về thảm họa MH17. Song, theo AP, các nhà lãnh đạo thế giới đang trông chờ nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ do Úc đề xuất và gây áp lực để Nga, một thành viên của Hội đồng Bảo an, thông qua dự thảo này. Theo đó, nghị quyết kêu gọi lực lượng ly khai thân Nga cho tiếp cận hiện trường và hợp tác toàn diện với tất cả các nước trong khu vực, trong đó có Mátxcơva. Thủ tướng Úc Tony Abbott khẳng định nếu Nga phủ quyết nghị quyết thì đó sẽ là điều “vô cùng tồi tệ”.

PHÚC NGUYÊN