Các nghị sĩ đảng Cộng hòa cho rằng, việc Tổng thống Barack Obama nới lỏng luật nhập cư đã khuyến khích người dân Trung Mỹ tìm đường tới cường quốc này.
 |
| Các gia đình nhập cư tuần hành ở Los Angeles phản đối việc trục xuất trẻ em nhập cư trái phép vào Mỹ. Ảnh: AP |
Tình trạng nhập cư bất hợp pháp đang diễn ra ở Mỹ vô hình trung trở thành đề tài để phe đối lập và một số thành viên của đảng Dân chủ chỉ trích Tổng thống Obama, thậm chí đòi luận tội ông.
Khủng hoảng nhân đạo
Tối 8-7 (sáng 9-7, giờ Việt Nam), bà Sarah Palin, cựu ứng cử viên Phó Tổng thống Mỹ, cựu Thống đốc bang Alaska, tuyên bố tình trạng nhập cư bất hợp pháp là một lý do mới để phế truất ông Obama. Theo bà, Tổng thống Mỹ đã sử dụng quyền hành pháp để ban hành các chính sách nhưng bỏ qua sự phê chuẩn của Quốc hội. “Đã quá đủ với vị Tổng thống này”, bà Palin nói.
AP cho biết, khoản tiền 3,7 tỷ USD mà Tổng thống Obama đề nghị Quốc hội duyệt chi để giảm nhẹ “tình trạng nhân đạo khẩn cấp” xung quanh nạn nhập cư bất hợp pháp cũng bị chỉ trích. Theo lý giải của người đứng đầu Nhà Trắng, khoản ngân sách này được dùng để siết chặt an ninh biên giới, đồng thời chăm sóc y tế cho hàng chục ngàn trẻ em từ El Salvador, Guatemala và Honduras tràn qua biên giới phía nam nước Mỹ từ đầu năm đến nay sau khi trải qua chặng đường đầy nguy hiểm ở Mexico. Cụ thể, 3,7 tỷ USD sẽ được phân bổ cho Bộ An ninh nội địa, Bộ Y tế và dịch vụ con người, Bộ Ngoại giao và Bộ Tư pháp để xử trí các vấn đề liên quan.
Trong thư gửi Chủ tịch Hạ viện John Boehner, Tổng thống Obama thúc giục Quốc hội “khẩn trương hành động” đối với đề nghị của ông. Nhà lãnh đạo này mong muốn Quốc hội trao thêm quyền cho Bộ An ninh nội địa để thúc đẩy nhanh quá trình hồi hương số trẻ em không có thân nhân đi cùng nhập cư vào Mỹ, đồng thời áp dụng khung hình phạt nặng với những đối tượng buôn người.
AP cũng cho biết, từ tháng 10-2013 đến giữa tháng 6-2014, hơn 52.000 trẻ em không có thân nhân đi cùng nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ. 2/3 số trẻ em này đến từ những nước nghèo ở Trung Mỹ như: El Sanvador, Guatemala, Honduras… Nguyên nhân được cho là xuất phát từ những đồn đoán rằng, Mỹ sẽ cấp quy chế cư trú tạm thời cho trẻ em nhập cư vào cường quốc này. Tuy nhiên, chính phủ Mỹ tuyên bố ngược lại: Không cấp quy chế cư trú cho trẻ em nhập cư trái phép, những em bị bắt giữ khi đang tìm cách vượt biên vào Mỹ sẽ bị xử lý theo luật nhập cư Mỹ và trục xuất về nước. Phó Tổng thống Joe Biden gọi đây là “cuộc khủng hoảng nhân đạo” không chỉ với Mỹ mà với toàn khu vực.
Cũng theo Nhà Trắng, Cơ quan nhập cư và hải quan Mỹ năm nay đã trục xuất khoảng 233.000 người, trong đó có 87.000 người đến từ các nước Trung Mỹ.
Khó thực thi kế hoạch 3,7 tỷ USD
Tương tự bà Sarah Palin, hàng loạt nghị sĩ đảng Cộng hòa cũng yêu cầu luận tội Tổng thống Obama. Ngày 9-7, ông Obama đến bang Texas để thảo luận với các quan chức địa phương về phương án giải quyết “cuộc khủng hoảng nhân đạo”.
Với ông Obama, cuộc khủng hoảng nhân đạo tại biên giới Mỹ - Mexico là thách thức lớn, bởi đảng Cộng hòa có cơ hội mới để vừa xem xét năng lực của chính phủ, vừa làm phức tạp luật nhập cư vốn gây nhiều tranh cãi. Thống đốc bang Texas Rick Perry, ứng viên Tổng thống của đảng Cộng hòa năm 2016, nói rằng Nhà Trắng đã thất bại khi xử trí cảnh báo của ông này về làn sóng trẻ em tràn qua biên giới.
Giới quan sát ở Mỹ nhận định sẽ khó có sự phê chuẩn đối với kế hoạch 3,7 tỷ USD, nhất là khi Quốc hội đang chia rẽ. Song, các quan chức Nhà Trắng tin tưởng “yêu cầu khẩn cấp” của họ sẽ được chấp nhận trên “tinh thần lưỡng đảng”. Trong khi đó, phe Cộng hòa vẫn cho rằng, đề xuất của Tổng thống Obama sẽ không giúp ngăn chặn được dòng người nhập cư bất hợp pháp.
PHÚC NGUYÊN
